Arxip
2009-06-04
Bügün 1989 - yili yüz bergen tyen'enmén weqesining 20 yilliqi xatire küni. Dunyaning her qaysi elliridiki öktichi xitaylar türlük pa'aliyetlerni ötküzüp, 20 yilning aldida yüz bergen bu qirghinchiliqni xatirilidi. Amérika hökümiti bolsa xitayni "tyen'enmén weqesi"de ölgen we iz - direksiz yoqalghanlarning tizimlikini élan qilishqa chaqirdi.
2009-06-04
Bügün 6 - ayning 4 - küni Uyghur diyaridin bir kishi téléfon qilip, toqsun nahiyisining bostan yézisida baxa'idin qari isimlik bir kishi bilen ayalining 100 künlük tazilash herikitining shamili bilen xitay xewpsizlik xadimliri teripidin 4 - ayning béshida tutup kétilgenlikini, saqchilarning 5 - ayning 8 - küni baxa'idin qarining jesitini a'ilisige tapshurup bergenlikini sözlep berdi.
2009-06-04
Dunya Uyghur qurultiyining rehberlikide, dunyada nöwette 21 dölette Uyghur siyasiy pa'aliyiti teshkiliy halda janlanmaqta. Buningdin bir yil burun qurulghan yaponiye Uyghur jem'iyiti ene shu hijrettiki Uyghur teshkilatliri ichide eng yash ezaning biri.
2009-06-04
30 - May awstraliyining sidnéy shehiride Uyghur yéngi ma'arip herikitining bayraqdarliridin bolghan memtili tewpiq ependi qetli qilin'ghanliqining 72 yilliqi xatirilendi we memtili ependimning hayati pa'aliyiti eslep ötüldi.
2009-06-03
Yéqindin béri dunya axbarat wastilirida güentanamodiki Uyghurlarning mesilisi yene qiziq nuqtilarning biri bolup qaldi. Buningdiki seweblerning biri, amérikining bu mesilini awstiraliyige iltimas qilishi bilen munasiwetlik idi.
2009-06-03
Uyghur aptonom rayonining re'isi nur bekri, qosh tilliq ma'arip we qizlar mesilisi qatarliq bir qatar jiddiy mesililerdiki ijrasi we pozitsiyisi seweblik Uyghur rayonidiki xelqning küchlük naraziliqigha uchrimaqta. Bu naraziliqlar köp hallarda tor betlerde we ammiwiy sorunlardiki söhbetlerde eks etmekte.
2009-06-03
Biz tünügünki programmimizda, öz ismini ashkarilashni xalimighan melum radi'o anglighuchimiz teminligen uchurgha asasen, Uyghur élining ghulja tewesidin bultur olimpik mezgilide tutqun qilin'ghan 12 neper Uyghur yigiti üstidin, bu yil 2009 - yili 3 - ayning 24 - küni ili oblastliq ottura sot teripidin höküm chiqirilip, ularning " döletni parchilash jinayiti " bilen eyiblinip, éghir dep qaralghinigha muddetsiz qamaq jazasi, yénik déyilginige 3 yilliq qamaq jazasi bérilgenliki heqqidiki xewerni bergen iduq.
2009-06-03
Xitay da'irilirining teshwiqat wasitiliri "Uyghur aptonom rayonida az sanliq millet kadirlirining sani rayondiki kadirlarning 51.25% Ini igilidi" dégen'ge oxshash statistikiliq melumatlarni élan qilip buni xitay hökümitining Uyghur aptonom rayonida aptonomiye siyasitini heqiqiy ishqa ashurghanliqining ispati dep körsetken idi.
2009-06-03
2004 - Yilidin béri türkiyede türk we Uyghur tillirida neshir qiliniwatqan istiqlal géziti gérmaniyening essen shehride sherqiy türkistan témisida körgezme achti.
2009-06-03
Sherqiy türkistan köchmenler jem'iyitining re'isi shundaqla sherqiy türkistan dawasning aktip pa'aliyetchisi doktur exmet turkoz 2009 - yili 5 - ayning 31 - küni türkiye waqti kéche sa'et 3 te , üchey raki késelliki bilen dawalash önüm bermey wapat boldi.
2009-06-03
5 - Ayning 30 - küni kanadaning toronto shehirige jaylashqan york uniwérsitéti asiya ishliri tetqiqat merkizi, toronto uniwérsitéti qarmiqidiki noks inistituti merkizi asiya tetqiqat merkizi, hudson taylor xitay ishliri merkizi qatarliq orunlar birlikte xitayda diniy étiqad we puqralar hoquqi dégen timida ilmiy muhakime yighini ötküzdi.
2009-06-02
2003 - Yilidin buyan xitay yerlik hökümiti kücheytip élip bériwatqan qeshqer qedimiy shehirini chiqip ahale köchürüsh herikiti, bu yildin bashlap téximu kéngeytilgen bolup, nyuyork waqti gézitide bu heqte bérilgen bir parche maqalide xitay emeldarlirining éytqanlirini neqil élip körsitishiche, kelgüsi besh yil ichide qedimiy qeshqer asasen chéqilip bolidiken.
2009-06-02
Xitayning Uyghur élidiki hökümet da'iriliri olimpik mezgilide olimpikni tinch ötküzüshke kapaletlik qilimiz dégen bahanide, Uyghur ilining her qaysi jaylirida zor kölemlik tutqun élip barghan.
2009-06-02
Qazaqistandiki ataqliq Uyghur yazghuchisi exmetjan hashiri uzun yilliq edebiy ijadiyiti hemde ijtima'iy pa'aliyetliri bilen xelq ichide yuqiri abroygha érishken pishqedem qelemkeshlerning biri.
2009-06-02
Se'udi erebistanida chiqidighan"el jezire géziti " ning 2009 - yili 31 - may künidiki sanida, se'udi erebistanliq yazghuchi nasir seramining qelimi bilen bir maqale élan qilin'ghan bolup, maqalide amérika prézidénti barak obamaning ottura sherq döletlirige qilidighan ziyaritining bash békitini se'udi erebistani paytexti riyad shehiri qilip teyinlishidiki sewebler üstide etrapliq pikir yürgüzgen we kishilerning bu heqtiki inkaslirini bayan qilghan.