Arxip
2009-06-18
2001 - Yili 11 - sintebir weqesidin kéyin amérika bilen xitay térrorluqqa qarshi hemkarlishidighanliqini jakarlap, amérika sh.T. I herikitini térrorchi teshkilatlar tizimlikige kirgüzgen idi. Bush hökümitining 2002 - yili chiqarghan bu qarari aridin 7 yil ötkendin kéyin amérika awam palata ezalarning su'al - soraqlirigha duch keldi.
2009-06-18
Qeshqer qedimiy restilirining xitay hökümiti teripidin chéqiliwatqanliqi, pütün dunyadiki Uyghurlarda naraziliq qozghawatqan, Uyghur medeniyiti tarixidin xewerdar, qeshqerni bilidighan her qandaq kishini échindürüwatqan bir peytte, Uyghur tarixidiki eng qedimiy bilim yurti bolghan qeshqer xanliq medrisningmu xitayning qoli arqiliq yer yüzidin menggülük yoqitilghanliqi Uyghurlarda yenimu zor ghulghula qozghimaqta.
2009-06-18
Shwétsiyede qolgha élin'ghan Uyghur jasusluq gumandari üstide bügün shwétsiyede échilmaqchi bolghan sot ikki hepte kéchiktürülgen. Halbuki, sotqa qatnishish uchun barghan shwétsiye Uyghur jem'iyitining re'isi mahinur xanimning bildürüshiche, mezkur délogha alaqidar adwokatlar jinayet gumandarining ismini yene mexpiy tutushning zörüriyiti yoqluqini bildürgen we uning isimni Uyghur jama'itige ashkarilighan.
2009-06-18
Shwétsiyidiki alaqidar tarmaqlar bügün, ötken ayda qolgha élin'ghan jasus gumandarining ismini ashkarilidi. Ashkarilinishiche, gumandarning ismi babur mexsut, milliti Uyghur, yéshi 61 yash.
2009-06-18
Yéqinda, ezerbeyjan hökümiti baku kawkaziye unwérsitétining oqutquchisi ramiz esker ependige mehmut qeshqiri we uning ulugh esiri türkiy tillar diwani heqqidiki tetqiqatlirigha yuqiri baha bérip proféssorluq unwanini bergen.
2009-06-18
6 - Ayning 18 - küni gollandiye waqti chüshtin kéyin sa'et 1 de gollandiyining paytexti denhak shehride turushluq xitay elchixanisning aldida namayish ötküzüldi. Bu namayishni gollandiye sherqiy türkistan birliki oyushturghan bolup, namayishqa gollandiyide yashawatqan köp sanda Uyghur qatnashqan.
2009-06-17
Amérika dölet mejlisi bashqurushidiki xitay ishliri ijra'iye komitéti 17 - iyun élan qilghan Uyghur élining nöwettiki weziyitige alaqidar mulahizide, Uyghur élide alim mektepni püttürgen milliy oqughuchilar xizmet tépish jehette zor tosalghulargha uchraydighanliqi hemde hökümet shtatidiki orunlargha xizmetchi qobul qilishta milliy kemsitish we irqiy ayrimichilik xahishlirining kengri rewishte mewjut ikenliki otturigha qoyulghan.
2009-06-17
Yéqinqi yillardin béri türkiye metbu'atlirida Uyghurlar heqqidiki xewer we maqalilar barghanséri köpeymekte. Bu maqalilarning köpi türkiyining eng nopuzluq gézit zhornallirida élan qilinmaqta. Türkiyining eng nupuzluq ayliq zhornalliridin biri bolghan `gezgin` zhornilining 6 - ayliq sanida `sherqiy türkistanning ghemkin shehiri qeshqer` mawzuluq maqale élan qilindi.
2009-06-17
Qazaqistanning almatada neshr qiliniwatqan musteqil neshr epkari bolghan " jas alas géziti" 28 - may küni " qudretlik dölet teshwishlendürüwatqan ishlar köp " namliq maqale élan qilghan idi.
2009-06-17
Qirghizistanning béshkek shehirining etrapidiki alamidin mikro rayonida yashawatqan Uyghurlarning yigit béshi abdukérim haji osman uzun yillardin béri, mehelliside meschit sélish, pa'aliyet merkizi qurush qatarliq sawabliq ishliri bilen xelq ichide chong hörmetke sazawer boldi.
2009-06-17
1300 Yildin artuq tarixqa ige qeshqer xanliq medrisi, Uyghur shundaqla pütün türkiy milletlirining qimmetlik tarixiy yadikarliq orni, Uyghur aptonom rayoni boyiche 1 - derijilik qoghdilidighan medeniy yadikarliq orni bolsimu, halbuki xitay da'irilirining qeshqer qedimiy sheher restilirini chéqip tüzesh pilanida, chéqiliwatqan qedimiy öylerge oxshashla chéqip tashlandi.
2009-06-17
Xitay türmiliridiki ten jazasi mesilisi, uzundin buyan xelq'ara kishilik hoquq jem'iyetlirining diqqitini tartip kéliwatqan mesililerning biri bolup, elq'ara kishilik hoquq jem'iyetlirining qarishiche, xitay türmiliri dunyadiki mehbuslargha nisbeten qiyin - qistaq eng éghir bolghan türmilerdin hésablinidiken.
2009-06-16
Hörmetlik oqurmenler, bérmudadiki Uyghurlar bügün radi'omizning ziyaritini qobul qilip, özlirining nöwettiki ehwali we ötmüshte körgenliri heqqide melumat berdi. Ular sözliride güentanamo türmisi bilen xitay türmilirini sélishturup ötti. Ular yene özlirining amérikigha qarita aghrinish we naraziliqi yoqluqini alahide eskertip ötti.
2009-06-16
Amérika tashqi ishlar ministirliqi 16 - yun 2009 - yilliq adem bédikchiliki heqqide doklat élan qildi. Doklatta dunyadiki barliq döletlerdiki adem bédikchilik ehwali tonushturulghan we 2008 - yili jeryanida biri qisim Uyghur qizlirining hökümetning qoli arqiliq adem bédikchilik qurbanigha aylan'ghanliqi körsitilgen.
2009-06-16
Bérmudagha orunlashqan 4 neper Uyghur erkinlikke chiqqandin kéyin ular dunya metbu'atlirining qiziq nuqtisigha aylinip qaldi. Ularning bérmudada qiliwatqan her bir herikiti xewerge aylinip, bérmudada bundin kéyin nime qilmaqchi boluwatqanliqi, bu Uyghurlarning bérmudagha maslishish jeryanliri kishilerning qiziqishini qozghawatqan bir nuqta bopqaldi.