Arxip
2009-09-11
Bügün 11 - séntebir küni amérika buningdin 8 yil burun ushtumtut yüz begen dehshetlik térrorluq weqeni eslidi. Amérika prézidénti barek obama, mu'awin prézidént baydin qa'atarliq dölet erbabliri aq sarayning chimenzarliqida ötküzülgen eslesh pa'aliyitide, térérrorchilar hayatidin ayrighan minglighan biguna adem üchün teziye bildürüp sükütte turdi.
2009-09-11
Ötkenki programmimizda `türkiye günlügü` yeni türkiyining künlük xatirisi namliq zhurnalning 5 - iyul ürümchi weqesi mexsus sani we u zhurnalda élan qilin'ghan maqalilerni chöridigen halda prof. Dr. Alimjan inayet ependi bilen söhbet élip barghan iduq. Bu söhbetning dawami töwendikiche.
2009-09-11
Ürümchide zeherlik okul urush weqesi yüz bergendin kéyin xitay terep bu weqeni izchil halda Uyghur milliy bölgünchilirining peyda qilghanliqini ilgiri sürüshke tiriship kelmekte.
2009-09-10
Xitaychini jangsuda üginiwalghan en'giliyilik zhurnalist, bash tehrir jozip makirtich 5 - iyol ürümchi weqesidin kéyin shangxeyde, chirayi Uyghurgha oxshighanliqi üchün kemsitishke uchrighan. Uning 'men Uyghur bolghan künlerde' dégen maqalisi en'giliye 't w xewerliri' ning 'yéngi dölet siyasetchiliri' sehipiside élan qilin'ghandin kéyin, bu maqale gherbte chongqur tesir qozghidi.
2009-09-10
Gérmaniyide ötküzülidighan bu yilliq naxsha cholpanliri musabiqisige, miyonxénda yashawatqan talantliq Uyghur qizi dilare dolqun qatniship, gerche u musabiqide üzüp chiqalmighan bolsimu, tamashibinlarda chongqur tesir qaldurghan.
2009-09-10
Ürümchidiki xitaylar 4 we 5 - sintebir künliride namayish qilip, wang léchüenning istipa bérishini telep qilip, hökümetning xitay puqralirining bixeterlikini qoghdiyalmighanliqini ilgiri sürgen idi.
2009-09-10
"Türkiye günlügü" yeni, türkiyining künlük xatirisi namliq zhurnal 5 - iyul ürümchi weqesi mexsus sani neshir qildi. Zhurnalning muqawisigha chong xet bilen "güzel türkistan sanga néme boldi?" dégen jümle, uning astigha bolsa "ürümchi qetli'amini untumaymiz" dégen jümle yézilghan.
2009-09-10
Sherqiy türkistan jumhuriyiti rehberliridin exmetjan qasimi qatarliqlarning qurban bolghinigha bu yil séntebirde 60 yil toldi. Exmetjan qasimi qatarliqlarning sirliq ölümi toghrisida péshqedem ofitsér we ziyaliylar köpligen mulahize maqalilirini yazghan.
2009-09-10
5 - Iyul qanliq qirghinchiliqi yüz bérip yette heptidin kéyin, yeni 8 - ayning 22 - künidin 25 - künigiche, xitay re'isi xu jintaw Uyghur wetinining ürümchi, aqsu, qaramay, shixenze, sanji qatarliq xitaylar merkezliship olturaqlashqan rayonlirini üch kün ziyaret qildi.
2009-09-10
Insan rohi dunyasini güzel edep - exlaq bilen zinnetligendila jem'iyette ish - herikiti güzel, söz - ipadisi güzel, muhiti güzel bolalaydu, allahning we insanlarning neziride hörmetlik, qedir - qimmetlik bolalaydu, hemde ibadet qilghanning sawabini tapalaydu.
2009-09-09
Amérikida chiqidighan wol strit zhurnili gézitide "shinjang ensizchilikte" namliq bir parche mulahize maqalisi élan qilindi. Maqalide Uyghur élide nöwettiki weziyetni keltürüp chiqarghan amillar üstide tehlil élip bérilghan we ürümchidiki "dil yarisi" ni saqaytishning, herbiy qoshun toplashtin bashqa yene köprek siyasiy islahat telep qilidighanliqi ilgiri sürülgen.
2009-09-09
Xitay hökümet da'irilirining 5 - iyul ürümchi weqesidin kéyinla, rabiye qadirni mezkur weqening pilanlighuchisi dep körsitip, arqidinla rabiye qadir soda sariyini ammining naraziliqigha qarimay chaqmaqchi boluwatqanliqi, her bir Uyghurda "bu xitayning öch élish herikiti" dep guman hem naraziliq qozghimaqta idi.
2009-09-09
Ürümchide yüz bergen "yingne sanjish weqesi"hem ürümchide "5 - iyul weqesi" din kéyin yüz bergen, bir qisim xitay zorawanlirining Uyghur puqralirini urup yarilandurulush hetta ölüm hadisilirining kélip chiqishi qatarliq hadisilerge qarita, xitay démokratliridin xu ping ependi erkin asiya radi'osi Uyghur bölümining ziyaritini qobul qilip, "ürümchidiki yingne sanjish weqesi hem xitaylarning namayishigha xitay kommunist hökümiti jawabkar bolushi kérek!" dédi.
2009-09-09
Yéqindin béri xitay - hindistan munasiwiti tuyuqsiz jiddiliship qaldi. Ikki dölet da'irilirining yéqindin béri chégra qoshun toplawatqanliqigha da'ir xewerler élan qilinmaqta. Ikki dölet munaswiti köngülsiz ehwalda turiwatqan bir mezgilde tibet sergerdan hökümiti tibet rohani dahisi dlay lamaning hindi - tibet chigrisidiki hindistan'gha tewe tawang rayonini ziyaret qilidighanliqini élan qildi.
2009-09-09
Yéqinqi yillardin béri chet'ellerde Uyghurlar heqqide neshr qiliniwatqan kitablarning sani barghanséri köpeymekte. Yéqinda, tonulghan yazghuchi we zhurnalist alimjan bawudun ependi yazghan `mehbus` namliq roman qazaqistanning almata shehiride neshr qilindi.
