Arxip
2010-12-23
2010-Yili 12-ayning 23- küni iqtisadiy hemkarliq teshkilatining 11-nöwetlik yighini türkiye jumhuriyitining sahibxaniliqida istanbuldiki chiraghan sariyida ötküzüldi. Bu yighin'gha, iqtisadiy hemkarliq teshkilatigha eza döletlerning re'is yaki ministirliri qatnashti. Yighin'gha türkiye jumhuriyiti re'isi abdullah gül, iran dölet re'isi exmedi nijat, ezerbeyjan dölet re'isi ilham eliyuf, iraq dölet re'isi jalal talibani, afghanistan dölet re'isi hamid karza'i, qirghizistan dölet re'isi roza utunbayiwa pakistan, qazaqistan, türkmenistan, tajikistan we özbékistanning ministir derijilik emeldarliri qatnashti.
2010-12-22
Ilham toxti ependi léksiyisining 2-qismida xitay hökümiti teripidin “Uyghur aptonom rayoni” dep atalghan bu zéminda Uyghurlar bilen xitaylargha qaritilghan siyasettiki perq hem bu ikki millet otturisidiki ziddiyetning küchiyishige seweb boluwatqan amillar heqqide toxtalghan.
2010-12-22
Sha'ir téyipchan éliyop 20-esirning ikkinchi yérimida ötken dangliq Uyghur sha'irlirining biri. Téyipchan éliyop özining ölmes eserliri bilen Uyghurlar arisida chongqur hörmetke sazawer bolghan bir sha'ir. Emma sha'irning tughulghanliqigha 80 yil bolghan mezgilde xitay da'iriliri shinjang xelq sariyida chong murasim ötküzüp, sha'irni xatiriligen we uning ijadiyetlirige yüksek baha bergen.
2010-12-22
Türkiye bash ministirliq teptish idarisi kadiri eser saqa türkistanli xanimning "ottura asiya shamalliri" mawzuluq resim körgezmisi türkiyining paytexti enqere shehirining merkizige jaylashqan qizil'aydiki milliy piyan'go resim körgezmixanisida resmiy bashlandi.
2010-12-22
Uyghurlar tarixta bir qanche qétim musteqil dölet we impératorluq qurghan medeniyetlik bir millet. Türk tarixchilar Uyghur diyarini ulugh türkistanning bir parchisi dep qaraydu. Shuning üchün sherqiy türkistan dep ataydu. Xitay tarixchilar we xitay da'iriliri Uyghur diyarini xitayning bir parchisi dep dawa qilmaqta.
2010-12-22
21- Dékabir küni almatadiki yazghuchilar ittipaqi zalida sabiq sherqiy türkistan jumhuriyitining ofitséri, iqtidarliq yazghuchi mesümjan zulpiqarof tughulghanliqining 85 yilliqi munasiwiti bilen tentenilik tebriklesh pa'aliyiti ötküzüldi. Pa'aliyetke qatnashqan Uyghur, qazaq yazghuchiliri mesümjan zulpiqarning ijadiy emgikige yuqiri baha berdi.
2010-12-22
Até'izm - "yoq" luq pikri üstige qurulghan we yaratquchining barliqini inkar qilishni asasi téma qilghan, pütün dinlarni, shundaqla axiret alimini inkar qilidighan pelsepiwi éqimdur. Até'izmchilar dunyadiki hemme nersining özlükidin peyda bolghanliqini we yaratquchining yoqluqini dewa qilghuchilardur.
2010-12-21
Wikiliks ashkarilighan amérikining diplomatik alaqiliri ichide Uyghurlargha a'it matériyallarningmu barliqi xewer qilin'ghan idi. Uyghur kishilik hoquq programmisining diréktori hénriy shajefiski tünügün élan qilghan bu heqtiki bir parche maqalide otturigha qoyulushiche, ashkarilan'ghan bezi matériyallarda xitay hökümitining Uyghur éli weziyitidin ensireydighanliqi körsitilgen.
2010-12-21
En'gliyide qurulghan dawn yeni shepeq fondi jem'iyiti 2007 - yilidin béri Uyghur rayonining ürümchi shehiride namrat, yétim - yésir balilarni oqutush, ige - chaqisiz qéri- chörilerning halidin xewer élish qatarliq xeyr - saxawet pa'aliyetliri bilen shughullinip kéliwatqan bir fondi jem'iyet.
2010-12-21
Bügünki künlerde shimaliy koriye bilen jenubiy koriye arisidiki jiddiylik we shimaliy koriyining yadro qorali pilani mesilisi xelq'ara jem'iyetning diqqitini tartiwatqan muhim mesililerning biri bolmaqta. Shimaliy koriyining özining yadro téxnikisi bilen jenubiy koriyige hetta tinch okyan rayonining weziyitige tehdit peyda qiliwatqanliqi sir emes.
2010-12-21
"Türkiy döletler axbarat munbiri" namliq yighin 12-ayning 21-küni enqerede resmiy bashlandi. Ikki kün dawamlishidighan bu yighin'gha türkiye, shimaliy siprus, ezerbeyjan, türkmenistan, özbékistan, qirghizistandiki herqaysi radi'o-téléwiziye we gézitxanilarning mes'ulliri hem tonulghan zhurnalistlar qatnashmaqta.
2010-12-21
Chuqan welixanof qazaq millitidin kélip chiqqan 19 - esirdiki meshhur charrusiye herbiy ofitséri we seyyahi. U 19 - esirde Uyghur ilini sayahet qilip, Uyghurlarning medeniyiti, Uyghur jem'iyitining 19 - esirdiki ijtima'iy ehwali we Uyghur tarixi heqqide qimmetlik xatirilerni qaldurup ketken.
2010-12-21
Bu yil 10 - ayda qizghiristanda parlamént saylimi ötküzülüp birleshme hökümet teshkillesh wezipisi réspublika partiyisige bérilgen idi. Alahazel ikki ayliq talash - tartishlardin kéyin, qirghizistandiki munasiwetlik siyasi-partiye guruhlar birleshme hökümet qurush mesiliside pikir birliki hasil qilip, birleshme hökümetning rehberlik guruppisi élan qilindi. Kélishimge asasen almasbek otanbayéf hökümetning bash ministirliq wezipisini atquridighan boldi.
2010-12-20
Xitay merkizi téléwiziye istansisi ötken yili, 5 -iyul weqesi heqqide ishligen mexsus programmisida, merkizi xelq radi'o istansining muxbiri muhemmetjan abdullaning 5-iyulgha chétilip tutqun qilin'ghanliqini ashkarilighan idi. Yéqinda muhemmetjan abdullaning bir türküm dostliri radi'omizgha mektup yollap, uning bu yil 4 -ayda muddetsiz qamaqqa höküm qilin'ghanliqi heqqide uchur yetküzdi. Xette bayan qilin'ghan melumatlar we muxbirimizning muhemmetjan abdullaning burunqi xizmet ornidin igiligen bir qisim melumatlar, uning muddetsiz késilgenlik xewirining toghriliq éhtimalini küchlendürmekte.
2010-12-20
Xitay bash ministiri wén jyabaw pakistanni ziyaret qilip, pakistan hökümiti bilen xitay - pakistan istratégiyilik shérikchilik munasiwitini algha sürüshke munasiwetlik bir qatar kélishimlerni imzalidi. Xitay pakistan'gha 35 milyard dollar meblegh sélishqa wede bérish bilen birge, pakistan bilen "3 xil küchler" ge qarshi hemkarliqni kücheytidighanliqini tekitligen, lékin bunchilik köp meblegh sélishqa wede bérishi közetküchilerning diqqitini qozghidi. Wén jyabawning ziyariti mezgilide bolsa pakistandiki bezi Uyghur pa'aliyetchiler nezerbend astigha élin'ghan.