Arxip
2010-03-31
Uyghur yashlirining ishsizliq mesilisi Uyghur jem'iyitidiki chong mesililerning biri dep qarilip kelmekte. Musteqil tetqiqatchilar Uyghurlardiki ishsizliq mesilisini, Uyghurlarda siyasiy hoquqning bolmasliqi dep qarisa, xitay hökümitige béqindi tetqiqatchilar mesilining, siyasiy teripini inkar qilmaqta.
2010-03-31
Amérikining kaliforniye shtati santa'ana shehiridiki bowérz muzéyida körgezmige qoyulghan tarim momyaliri we momya qewriliridin tépilghan asare - etiqiler amérikiliqlarda zor qiziqish qozghimaqta. Los - anjélis waqti géziti charshenbe küni momyalar toghrisida söhbet xatirisi élan qilip, pénsilwaniye uniwérsitétining proféssori wiktor méyirning qarashlirigha yer bergen.
2010-03-31
Amérikida in'gliz tilida chiqidighan "bügünki zaman" namidiki türk gézitide, "türk - xitay munasiwitige Uyghur mesilisi kölenggü chüshürmesliki kérek" dégen témida maqale élan qilin'ghan.
2010-03-31
Tengritagh tor bétide "abduwelige yardem qolimizni sunayli" namliq muraji'etname élan qilin'ghandin kéyin, aq qan késilige giriptar bolghan 8 yashliq abduweli we uning a'ilisining paji'elik qismiti, xewerni anglighan Uyghurlarning xeyrixahliqini qozghighan.
2010-03-31
D u q re'isi rabiye qadir xanim gollandiyining amstérdam shehiridiki erkinlik uniwérsitétida doklat bergen. Rabiye qadir xanim 3 - ayning 30 - küni axsham bergen bu doklatida xitaylarning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasiti, bolupmu 5 - iyul ürümchi weqesidin kéyinki weziyet heqqide toxtalghan.
2010-03-31
Türkiye büyük birlik partiyisining istanbul shöbisining uyushturushi bilen üsküder rayonluq baghlar bashi kültür merkizining yighin zalida 1 - nöwetlik xelq'araliq muhsin yaziji'oghluni xatirilesh murasimi ötküzüldi.
2010-03-31
28 - Mart küni kanada fédéral parlaménti qanun maqullap kanadaning siyasiy panahliq tiligüchilerge qoyulidighan shertlerni yumshatqanlighini we birleshken döletler teshkilati musapirlar mehkimisi teripidin siyasiy panahliq telipi qobul qilin'ghan hemde chet yaqa, namrat rayonlarda yashawatqan siyasiy panahliqqa éhtiyaji bar kishilerning kanadaning qobul qilish obyékti bolidighanliqini bildürgen.
2010-03-30
Ötken hepte güentanamodin qoyup bérilip shwétsariyige yerleshtürülgen aka-ukilarning nöwette shwétsariye hökümitining yardimi astida shwétsariyide xatirjem yashawatqanliqini ilgiri sürülmekte.
2010-03-30
Bügün xelq'ara kechürüm teshkilati bayanat élan qilip, xitaydin "2009 - yilliq ölüm jazasining ijra qilinish ehwali"ni dunyagha ashkarilashni telep qildi. Bu munasiwet bilen dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit ependi qatarliqlar radi'omiz Uyghur bölümining ziyaritini qobul qilip, xelq'ara kechürüm teshkilatining bu qararini qarshi alidighanliqini bildürüsh bilen bille, xelq'ara jem'iyetlerni xitaygha Uyghurlar üstidin yürgüzüwatqan ölüm jazasini bikar qilish heqqide bésim ishlitishke chaqirdi.
2010-03-30
Amérika prézidénti obamaning xitayning yéngi bash elchisini qobul qilghanda qilghan sözini xitay qarshi aldi. Uchur wastiliri buni amérika -xitay munasiwitidiki yéngi bisharet, emdi amérika -xitay otturisida bir yéngi hem intayin qéyin söhbetler bashlinidu, dep qarimaqta.
2010-03-30
Birleshken döletler teshkilati eydizge qarshi küresh qilish orginining UNAIDS ning bashliqi michel saydibi dunya miqyasida yüz bériwatqan iqtisadiy krizis we kilimat issip kétishining eydizge qarshi küresh qilishni téximu qéyinlashturuwetkenliki we bu késellikni dunyawi bir qabahetlik chüshke aylanduruwatqanliqini bildürdi.
2010-03-30
Türkiyining gherbiy jenubiy rayonigha jaylashqan dénizli wilayitining dénizli shehride sherqiy türkistan témisida doklat bérish yighini chaqirildi. 3 - Ayning 25 - küni chüshtin kéyin dénizli pamuqqale uniwérsitétining zalida bashlighan yighin'gha oqutquchi oqughuchilar we dénizli shehride pa'aliyet élip bériwatqan ammiwi teshkilat mes'ulliridin bolup 300 etrapida kishi qatnashti.
2010-03-30
Xelq'ara qelemkeshler teshkilatining "tinchliq üchün yazarlar" namliq yighini 3 - ayning 24 - künidin 28 - künigiche silowiniyide chaqirilghan bolup, bu qétimqi yighin'gha Uyghurlargha wekaliten Uyghur qelemkeshler jem'iyitining wekillirimu qatnashqan.
2010-03-30
Xitay dölitining mu'awin re'isi shi jinping rehberlikidiki bir ömek - 28 chésiladin bashlap 4 künlük shwétsiye ziyaritini bashlighan idi. Bu munasiwet bilen shiwétsiyide yashawatqan Uyghurlar bügün yeni - 30 chésla shwétsiye parlaméntning aldigha yighilip xitaygha qarshi naraziliqini ipadilesh bilen birge shwétsiye hökümitidin xitay bilen bolghan soda söhbitide Uyghurlarning insan heqliri mesilisinimu otturigha qoyushini telep qilip namayish élip bardi.
2010-03-29
Xewerlerdin melum bolushiche, 2008 - yildiki "14 - mart tibet weqesi" hem bultur yaz peslidiki "5 - iyul ürümchi weqesi" din kéyin, xitay hökümiti xitaydiki 5 aptonom rayonning hazirqi aptonomiye tüzümige özgertish kirgüzüp, bu rayonlarning aptonomiye tüzümini yaxshilaydighanliqini bildürgen.