Arxip
2010-03-18
En'giliye hökümiti dunya kishilik hoquq weziyitining ehwali heqqide doklat élan qilip, 2009 - yili xitayni kishilik hoquq xatirisi endishe yaritidighan döletler"ning biri, dep élan qildi.
2010-03-18
18 - Mart küni amérika kéngesh palatasida, dunyawi intérnet erkinliki toghrisida muxbirlarni kütüwélish yighini chaqirilghan bolup, mezkur yighin amérika kéngesh palata ezasi sen brownbek teripidin uyushturulghan.
2010-03-18
Uyghur qizlirining xitay ölkilirige ishlemchilikke élip méngilish weqesi Uyghur jemiyitidiki birqanche chong we nazuk mesililerning biri süpitide yillardin béri talash - tartish qilinmaqta. Uyghur rayonining re'isi nur bekri qatarliqlar buni Uyghur déhqanlirining iqtisadiy qiyinchiliqini hel qilish charisi dep chüshendürse, ilham toxti qatarliq Uyghur ziyaliyliri weqeni Uyghur yash - ösmürlirini milliy kimlik we milliy medeniyet muhitidin ayriwétish dep qarimaqta hem Uyghur yashlirigha aldi bilen öz zéminida ish pursiti bérishni telep qilmaqta.
2010-03-18
Amérika -xitay munasiwitide amérika teywen'ge qoral satqan we prézidént obama dalay lama bilen körüshkendin kéyin jiddiylik körülüshke bashlighan idi, yéqinda amérika dölet mejlisi xitay pulining abrottiki qimmiti, falun'gong mesilisi, soda mesilisi qatarliq mesililerde qarar maqullighandin kéyin, téxiche peseymigen jiddiylik téximu ulghaydi.
2010-03-18
Qeysiride pa'aliyet élip bériwatqan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jem'iyiti bashliqi d u q mu'awin bashliqi séyit tümtürk, enqere shöbisining bashliqi hayrullah, Uyghur teshkilatining adwokati haqan ishiqlardin terkip tapqan 3 kishilik hey'et 3 - ayning 16 - küni türkiye parlaméntini ziyaret qildi.
2010-03-18
Türkiyide pa'aliyet qiliwatqan " i ha ha" kishilik hoquq we insaniy yardem wexpining uyushturushi bilen 2010 - yili 3 - ayning 20 - 21 - künliri tinchliq birleshmisi nam astida istanbulning zeytinburnu kultér we sen'et merkizide" ishghaliyetning 61 - yilida hör sherqiy türkistan yighini" namliq xelq'araliq yighin ötküzülidu.
2010-03-18
Gollandiye Uyghurlirining yillardin buyan élip barghan siyasiy we medeniy teshwiqatlirining tesiri bilen, Uyghurlargha qiziqquchi we hésdashliq qilghuchi gollandiyiliklerning sani barghansiri köpiyip barghan.
2010-03-18
Exlaqni islah qilip, uni yaxshiliq terepke özgertishning eng charisi telim - terbiye ikenlikide shek yoq. Chünki terbiye bilen meshq ademlernila emes, belki eng wehshiy, yirtquch haywanlarnimu öy haywanlirigha oxshash köndürüsh küchige ége. Mesilen: sérk oyuni körsitidighanlar tebi'iti wehshiylik bilen tolghan shirni köndürülgen haywan'gha özgerteleydu we insanlargha chéqilmaydighan halgha keltüreleydu. Insanlar délfinni meshq qildurush arqiliq kichik balilarmu uningdin qorqmastin birge tamasha qilidighan halgha keltüreleydu.
2010-03-17
Buningdin 5 yil burunqi bügünki künde Uyghurlarning hazirqi zaman siyasi hayatida misli körülüp baqmighan zor bir weqe yüz bérip, dunya jama'etchilikining diqqitini qozghighan idi. U bolsimu xitay türmisidiki Uyghur kishilik hoquq pa'aliyetchisi, Uyghur herikitining hazirqi rehbiri rabiye qadir xanimning türmidin qoyup bérilip, amérikigha sürgün'ge heydelgenlikidur. Bügün 17 - mart uning türmidin qoyup bérilgenlikining del 5 yilgha tolghan küni.
2010-03-17
5 - Iyul weqesidin kéyin tutqun qilin'ghan qelemkeshlerdin biri, shinjang iqtisad gézitining muxbiri gheyret niyaz ependidur. U ötken yili 10 - ayning 1 - küni tutqun qilin'ghandin kéyin؛ dostliri uningdin héchqandaq uchur alalmighan. Gheyret niyazning a'ilisi uni izdesh we u heqte gep qilishtin qorqiwatqanliqi melum. Bu ehwal gheyret niyazning dostlirini, jümlidin pikirdash we sepdashlirini endishige salmaqta.
2010-03-17
Qazaqistanning almuta shehiride yashawatqan 84 yashliq edebiyatshunas batur ershidinof bu yil 84 yashqa kirdi. U pütün ömür boyi Uyghur edebiyat tetqiqati bilen shughullinip, köpligen kitab we she'ir toplamliri neshir qildurdi. U tarixiy shahid bolup, 1944 - 1949 - yilliridiki milliy azadliq inqilapqa qatnashqan idi.
2010-03-17
5 - Iyul ürümchi weqesi jeryanida türkiye bash ministiri rejep tayyip erdoghan xitaylarni qattiq eyibligen idi. Kéyinki yérim yil jeryanida türkiyining Uyghur mesilisige bolghan pozitsiyiside qandaq özgirishler boldi? hökümet Uyghurlar toghrisida néme xizmetlerni qilishni pilanlawatidu?
2010-03-17
2004 - Yili gérmaniyining miyonxin shehride, "dunya Uyghur qurultiyi" qurup chiqilghanda, qurultay wekillirining birdek maqulluqi bilen, qurultayning nizamnamisigha tunji qétim, " meqsidimiz, sherqiy türkistan xelqining öz teqdirini özi belgilesh we erkin yashash hoquqini qolgha keltürüsh" dégen söz kirgüzülgen.
2010-03-17
Qazaqistanda yéqindin buyan qar we tashqin apetliri yüz bérip, nurghun iqtisadiy chiqim bolush bilen birlikte yene bir qanche on kishimu hayatidin ayrildi. Almutigha yéqin bolghan 2500 nopusqa ige qizil'aghach kentide su ambiri yérilip kétish netijiside su tashqini apiti yüz bérip, nurghun kishi hayatidin ayrilghan.
2010-03-17
Qirghizistan paytexti bishkek we bashqa sheherlerde bir qatar öktichiler namayishi yüz bergen bolup, atamakan partiyisi bu we uning rehbiri ömürbék tékébayéw qatarliqlar muhim rehberlik rol oynimaqta.