Arxip
2010-06-30
1903 - Yili tashkent shehiride neshir qilin'ghan rusiye armiyisining pod polkowniki kornilowning "qeshqeriye yaki sherqiy türkistan" mawzuluq tekshürüsh doklati muhim tarixiy menbelik ehmiyetke ige.
2010-06-30
Siyasiy mehbuslarni qiyin qistaqqa élish, hetta ölüm jazasi bérish diktator döletlerning köpinchiside yüz bérip kéliwatqan hadise؛ emma mehbuslarni qamap we jazalap bolghandin kéyin, yene uni el - jama'et aldigha élip chiqip pushayman qilghanliqini bayan qildurush, peqetla xitayda, bolupmu xitayning tibet we Uyghur rayonlirida yüz bériwatqanliqi melum bolmaqta.
2010-06-30
Yawropa ittipaqi bilen xitayning 6 ayda bir qétim ötküzülidighan di'alogida terepler kishilik hoquqqa munasiwetlik keng da'irilik mesililer üstide muzakire élip bardi. Ispaniye tashqi ishlar ministirliqi Uyghur we tibet mesilisi yighinda muzakire qilin'ghan achquchluq mesililerdin ikenlikini bildürdi.
2010-06-30
Türkiyidiki sherqiy türkistan ammiwi teshkilatliri 5 - iyul ürümchi weqesining bir yilliqini xatirilesh pa'aliyitige jiddiy teyyarliq qiliwatqan künlerde xitayning enqerede turushluq diplomatliri siyasiy partiyilerning merkezlirini ziyaret qilip, ularni sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirigha yardem qilmasliqqa chaqirmaqta.
2010-06-30
Qirghizistanda özbékler bilen qirghizlar arisida yüz bergen étnik toqunushning sewebliri, buning tarixi arqa körünüshi kishilerning alahide qiziqishini qozghap kelmekte. Közetküchiler bu heqte türlük mulahizilerni yürgüzmekte.
2010-06-30
Qirghizistanda yüz bergen qalaymiqanchiliqlar netijiside minglighan Uyghurlar qazaqistan'gha qarap köchüshke bashlighan.
2010-06-30
Radi'omiz igiligen uchurlardin melum bolushiche, "26 - iyun shawgüen weqesi" we "5 - iyul ürümchi weqesi"ning bir yilliqi mezgilide, xitay hökümiti Uyghur élide qattiq bixeterlik tedbirliri alghan. Oxshash bir mezgilde yene chet'ellerdiki Uyghur pa'aliyetchilirining téléfon, élxet alaqisi hem chet'ellerdiki Uyghur tor betlirimu xakkérlarning hujumgha uchrighan.
2010-06-29
Washin'gton pochtisi gézitide xitayning gherbni échish siyasiti heqqide bir parche maqale élan qilin'ghan. Maqalide körsitishiche, mezkur siyaset peqet xitay hökümet igidarchiliqidiki shirketlernila paydigha érishtürgen.
2010-06-29
Meshhur Uyghur darwaz adil hoshur ependining özi yaratqan jinis rékortini buzup tashlap, yéngi jinis rékorti yaritishigha üch kün waqit qaldi.
2010-06-29
Xitay armiyisining sherqiy déngizda étish meshiqi élip baridighan waqti bilen amérika bilen jenubiy koriyining sériq déngiz da birleshme herbiy meshq élip baridighan waqti toghra kélip qaldi. Bir nechche kündin buyan bu ikki herbiy meshiq toghrisida diplomatiye jehette jiddiylik boluwatidu.
2010-06-29
Bügün xitayning chungching shehiride teywen bilen xitay arisida "iqtisadiy hemkarliq qurulma kélishimi" imzalandi. Emma kélishimge da'ir talash - tartishlar téxi ayaghlashqini yoq. Teywendiki öktichi zatlar bu kélishimning teywenning musteqilliqigha éghir ziyan élip kélidighanliqini ilgiri sürüp, ma yingju hökümitini eyiblimekte.
2010-06-29
Uyghur éli ékologiyisining nacharlishishigha tarim derya wadisidiki bostanliqlarning buzghunchiliqqa uchrishi eng zor tesir körsetken dep qaralmaqta idi. Xewerlerdin melum bolushiche, tarim deryasi töwen éqimining qumlishish we shorlishish derijisi yéqini yillardin buyan téximu éghirlashqan.
2010-06-29
Türkiyide 5 - iyul ürümchi weqesining bir yilliqini xatirilesh pa'aliyiti resmi bashlandi. Bu munasiwet bilen 6 - ayning 26 - küni türkiyining qeyseri shehride "untulghan weten sherqiy türkistan we 5 - iyul ürümchi qirghinchiliqi" témisida yighin chaqirildi.
2010-06-29
Qirghizistan xelqi aldinqi küni omumi xelq awazi bérip, qirghizistanning yéngi asasiy qanunini maqullighan idi. Bu qanun'gha asasen buningdin kéyin qirghizistanda parlamént tüzümi yolgha qoyulup, hökümetni bash ministir idare qilidu.
2010-06-28
Xitay j x ministirliqi peyshenbe küni bayanat élan qilip, kambodzhadin qayturulghan Uyghurlar heqqide bir qisim melumatlarni bergen. Bérilgen melumatlar ichide, kambodzhadin qayturulghan Uyghurlar ichidiki bir ana we ikki balining qoyup bérilgenliki we ularning turmushining yaxshi orunlashturulghanliqi bildürülgen. Emma igileshlirimizdin qarighanda, ehwalning xitayning mezkur bayanatta déginidek emesliki bayqalmaqta.
