Архип
2012-09-29
Хитай хәлқ җумһурийити қурулғандин буянқи 63 йилдин бери, хитай компартийисиниң уйғурлар, моңғуллар, тибәтликләр үстидин йүргүзүп келиватқан миллий қирғинчилиқини әйибләш вә паш қилиш мәқситидә, японийидики уйғурлар, моңғуллар, тибәтләр вә инсанпәрвәр японийиликләр токйода җәм болуп, чоң көләмлик намайиш елип барди.
2012-09-28
Мухбиримизниң 5 - июлдин кейин из - дерәксиз ғайип болғанларни ениқлашлири давамида, хитай сақчилириниң бу мәзгиллләрдә адәм тутқанда өз кимликлирини йошурғанлиқи, җүмлидин аптомобилиниң номур тахтисини еливәткән яки үстини лата билән етип қойғанлиқи ашкариланди. Әқәллий бир мәлумат шуки, адәттә қанун дөләтлиридә сақчилар вәзипә өтигәндә форма кийим вә хизмәт аптомобили билән кәлгәндин башқа, алди билән өзиниң кимликини мәлум қилиду. Ундақта хитай қораллиқ күчлириниң мәзкур қилмиши қандақ бир буйруқ яки қандақ бир вәзийәтниң инкаси?
2012-09-28
Бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң омумий қурултийи 25 - синтәбир күни америкиниң нюйорк шәһиридә башланди. Қурултайға дуняниң һәрқайси җайлиридин кәлгән 120 дин ошуқ дөләтниң рәһбәрлири қатнашқан болуп, дуня вәзийитидә җиддий давалғушлар йүз бериватқан бир мәзгилдә тоғра кәлгән бу йиғинда улар, өз дөлитиниң мәнпәәтини қоғдиған асаста дуняда тинчлиқини қандақ бәрпа қилиш тоғрисида өзиниң мәйданини ипадилиди.
2012-09-28
Җалалидин руминиң қәбриси вә әнәнивий түрк мәдәнийәт пуриқини сақлап қелиши билән, түркийиниң әң қәдимий шәһәрлиридин бири һесаблинидиған коня шәһиридә тоққузинчи нөвәтлик хәлқара мистик музика фестивали өткүзүлди.
2012-09-28
Сахта шаир "қәмәр" ниң шеирлирида ишлитилгән хитайчә сөзләр, хәт услуби, илгири сүрүлгән идийә вә мәзмун һәмдә қәғәзниң қәдимийлик дәриҗиси қатарлиқ нурғун тәрәпләрдики гуманлиқ нуқтилар яң лйәнниң мақалиси елан қилиниш билән бир - бирләп оттуриға чиқиду.
2012-09-28
Японийилик хитай ишлири тәтқиқатчиси һигаши таро "хитайға қараң" тор бетидә 9 - айниң 24 - күни "хитай қанун әмәлдариниң кабул сәпири вә шәрқий түркистан мәсилиси" намлиқ мақалисини елан қилған болуп, мәзкур мақалини аптортөвәндикидәк башлайду.
2012-09-28
Һәммигә мәлумки, һәр қандақ инсан һәр вақит тәрбийигә вә нәсиһәткә муһтаҗ. Бир һәдистә:"дин нәсиһәттур"дәп кәлгән. Шуңа биз һәр вақит чоңларниң вә устазларниң нәсиһитигә муһтаҗмиз. Йеқинда түркийидики"маарип вә һәмкарлиқ җәмийити"ниң қурғучиси абдулһеким мәхсум һаҗим сәуди әрәбистанида зиярәттә болған пурситидин пайдилинип, сәуди әрәбистанидики уйғур яшлириға нәсиһитини қилған.
2012-09-28
28 - Сентәбир күни алмата шәһири абдулла розибақийеф намидики 153 - гимназийидә атақлиқ мәрипәтчи, пешқәдәм устаз савут кибирофни 100 яшқа толуш мунасивити билән хатириләш паалийити өткүзүлди.
2012-09-27
20 - Әсирниң ахирлири башланған "қош тил маарипи" 21 - әсирниң башлирида пүтүн уйғур ели миқясида омумлишип мунтизимлашти. Гәрчә хитай һөкүмити қош тиллиқ маарип сияситини аз санлиқ милләт балилирини өз тилини вә хитай тилиниму пишшиқ билидиған вә ишлитәләйдиған ихтисас игилиридин қилип йетиштүрүш дәп көрсәткән болсиму, нөвәттә мәктәпләрдә елип бериливатқан қош тил оқутушидики маарип вә тил илмигә хилап, намувапиқ хата тәдбирләрниң, әмәлийәттә уйғур пәрзәнтлирини өз ана тилиниму билмәйдиған, хитай тилиғиму пишшиқ әмәс, һечқайси тилда өзиниң мәқситини бималал ипадиләп берәлмәйдиған һаләттә йүзләндүрүватқан болуп, уйғур балилириниң тил вә әқлий қабилйитидики ипадилиниватқан бәзи кәмтүклүк уйғур җәмийитидә ортақ әндишә қозғиған мәсилидур. Қош тил маарип сиясити уйғур әвладлирини қайси һалға елип барди?
2012-09-27
Д у қ вә явропа шәрқий түркистан иттипақи бирлишип 1 - өктәбир өткүзидиған "хитай рәһбәрлик қатлимидики өзгириш вә буниң уйғурларға йошурун тәсири" намлиқ хәлқара йиғин, баварийә парламентидики сотсиял демократлар партийиси вә йешиллар партийиси парламент гурупписиниң һәмкарлиқи, орунлаштуруши билән уюштурулған.
2012-09-27
Хитайда 1970 - йилларниң башлирида оттуриға чиққан сахта ядикарлиқ - "қәмәр шеирлири" хитайда шунчә чоң ғулғула қозғиған "қәмәр шеирилири" қандақ байқалған? униң байқилишидин тартип көргәзмигә қоюлишиғичә болған сирлиқ җәрянниң ич йүзи зади немә? аталмиш "шинҗаң археологийәсидики бу зор байқаш" ниң пәрдә арқисида кимләр болған?
2012-09-27
Хитай окраинадин 20 милйонға сетивалған чоң һәҗимлик парахотни түркийигә 1 милйон саяһәтчи әвәтишкә вәдә берип истанбул боғазидин өткүзгән болуп, хитайларниң 1 милйон саяһәтчи әвәтимиз дәп бәргән вәдилириниң ялған икәнлики ашкара болди. Хитай "лявниң" намлиқ түнҗи авияматкиси 25 - синтәбир деңиз армийисигә рәсмий тапшуруп берилгәнликини елан қилди. Түркийә ахбаратлирида хитайниң авияматкиси тоғрисида учурлар тарқалди вә хитайниң түркийини алдиғанлиқини тәнқид қилди.
2012-09-27
Түркийиниң пайтәхти әнқәрәдә чақирилған йәттинчи нөвәтлик түрк тили қурултийи ғәлибилик аяғлашти. 24 - Сентәбирдин 27 - сентәбиргичә әнқәрә билкәнт меһмансарийида өткүзүлгән йиғинға америка, явропа дөләтлири, русийә федиратсийәси, оттура асия түркий җумһурийәтлири қатарлиқ 25 дөләттин 80 түрколог вә түркийә җумһурийитидин 127 түрколог қатнашти.
2012-09-27
Бейҗиңдики хитай даирилириниң иқтисадий зиянкәшлик хәвпигә дуч келиватқан уйғур содигәр пәрһат наманоп, йиллардин бери бейҗиңдики ушшақ тиҗарәтчи вә һүнәрвән уйғурларға ярдәм қилип келиватқан болуп, униң иқтисадий җәһәттин зиянкәшликкә учраш хәвпи бейҗиңдики әнә шу уйғурларниму әндишигә салған вә уларниң наразилиқини қозғиған.
2012-09-27
Йеқинда канада бихәтәрлик идариси йәнә йиллиқ доклат елан қилип, канадани хитай җасуслуқ һәрикәтлиридин һәзәр әйләшкә чақирған. Бу канада бихәтәрлик идарисиниң бу һәқтә елан қилған тунҗи доклади әмәс. Канада бихәтәрлик идариси бундин бурунму бу һәқтә бирқанчә қетим доклат елан қилған иди.
