Béyjingda ziyankeshlikke uchrighan Uyghur erzdargha a'it melumatlar
2004.09.28
Xitay hökümiti -1 öktebir dölet bayrimining yéqinlishishi bilen awalqi yillargha oxshash ammiwi sorunlargha qaratqan kontrolluqni téximu kücheytti. Bolupmu béyjing saqchi da'iriliri bu yerdiki asasliq soda merkezlirini öz ichige alghan ammiwi sorunlargha qaratqan bixeterlik tedbirlirini yuqiri kötürgen hemde ammiwi yighilishlargha alahide köz qulaq bolghan.
Buningdin sirt yene, xitay kompartiyisining 16- nöwetlik 4- omumiy yighini we dölet bayrimi munasiwiti bilen béyjinggha erz sun'ghili bériwatqan kishiler, saqchilarning küzitidighan asasliq nishanlirigha aylandi.
Mushundaq weziyette ötken shenbe küni yüz bergen, Uyghur élidin kelgen bir erzdarning béyjing jenubiy poyéz istansisida onnechche yérige pichaq tiqilghanliq xewiri herqaysi metbu'atlarning déqqitini tartti. Biz aldinqi kündiki programmimizda munasiwetlik saqchi orunliridin bu weqe toghrisida éniq jawap alalmisaqmu, emma béyjing "shu'enwu doxturxanisi" shu küni kechte heqiqeten pichaq sanchilghan, emma ismi namelum bolghan bir Uyghurning bu doxturxanining jiddiy qutquzush bölümige élip kélin'genlikini étirap qilghan idi. Lékin doxturxana bu kishining ismi éniq bolmighanliqi üchün uni qaysi bölümge yötkigenlikini éniqliyalmaydighanliqini éytqan.
Bu munasiwet bilen biz seyshenbe küni " shu'enwu doxturxanisi" ning tashqi késeller bölümige téléfon qilduq. Bu yerde ishlewatqan doxtur bizge shu küni heqiqeten pichaq yigen bir Uyghurning ularning bölümige yötkelgenlikini hemde uni yene seyshenbe küni 3 - nomurluq késelxanigha yötkigenlikini éytti. Shundaqla biz doxturdin bu kishining ismini sorisaq, doxtur Uyghurche isim uzun bolghanliqi üchün anche éniq dep bérelmey, tizim deptirige yézighliq isimni oqup bérishke tirishti. Biz uning teleppuzidin bu kishining özining ismini éniq perq qilalmisaqmu, emma familisining ibrayim bolishi mumkinlikini perez qilduq.
Biz yene bu bimar yötkelgen " shu'enwu doxturxanisi" ning 3- nomurluq késelxanisigha téléfon qilduq. Bu yerdiki mes'ul doxtur ularning bölümige heqiqeten pichaq sélin'ghan Uyghur bimarning yötkelgenlikini étirap qildi, emma uning ehwalini téléfon arqiliq sirtqa éytip bérelmeydighanliqini, hemde bu heqtiki melumatlarni saqchi yaki hökümet orunliri arqiliq bilishimizni telep qildi. Shundaqla bu doxturmu bimarning ismi uzun bolghanliqi üchün yadida tutalmighanliqini éytti.
Emma télifonimiz ulan'ghan munasiwetlik saqchi orunliri muxbirning ziyaritini qobul qilish mes'uliyitidin özini élip qéchip, su'allirimizni jawapsiz qaldurdi. Ilgiriki xewerlerde ilgiri sürilishiche, xitayning herqaysi jayliridin merkezge erz sunushqa kelgen kishiler béyjingning melum bir jayida topliship turiwatqan bolup, buni ular " erzdarlar kenti" dep atighan. Biz yuqiridiki xewerni tunji élan qilghan " uluq ira géziti" ning béyjingda turushluq muxbiri bilen alaqilashqinimizda, u bizge béyjingdiki " erzdarlar kenti" de hazir Uyghurlarning yoq ikenlikini, chünki bixeterlik sewebidin ularning bashqa jaylarda mökünüp yürüshke mejbur bolghanliqini éytti.
Firansiye axbarat agéntliqining xewer qilishiche, béyjing saqchi da'iriliri nöwette 1- öktebir mezgilidiki amanliqni qoghdash teyyarliqigha jiddiy tutushqa qiliwatqan bolup, béyjing poyéz istansisi, yer asti tömür yoli qatarliq asasliq qatnash tügünlirige téximu köp charlash saqchilirini qoyghan. (Peride )
Munasiwetlik maqalilar munasiwetlik maqalilar
Bir neper Uyghur xelq qurultiyi wekili béyjingda pichaq sélip öltürüldi