Шветсийә мәтбуатида уйғур ели зиярити(1)


2006.12.20
Share on WhatsApp
Share on WhatsApp

Шветсийә дөләтлик радиоси п1 қанили мухбири Hanna sahlberg йеқинда уйғур елигә берип, үрүмчи вә қәшқәрләрдә зиярәтләрдә болуп, уйғурлар һәққидә нәқ мәйдандин хәвәр тарқатқан. У үрүмчидә ишлигән программисида мәхсус уйғурларниң ишсизлиқ мәсилиси һәққидә тохтилип, али мәктәпни пүттүргән уйғур уқуғучиларниң ишқа орунлишишта барлиқ хизмәт орунлирини контрол қилған хитай әмәлдарлар тәрипидин чәткә қеқилип, җәмийәттә ишсиз қеливатқанлиқини, униң әксичә болса хитай көчмәнлири уйғур елигә көпләп еқип кирип, иш орунлириға игә боливатқанлиқини тәкитлигән.

Мухбир радио программисида мундақ дәйду: "сияси җәһәттә наһайти сәзгүр болған шинҗаң райони хитай һөкүмитини нефит билән тәминләватиду, әмма бу уйғурларниң мустәқиллиқ һәрикәтлириниң күчийишини кәлтүрүп чиқириватиду. Хитай һөкүмити болса бөлгүнчиликни шинҗаңниң бихәтәрликигә вә күндилик турмушиға хәвип әкиливатқан әң чоң амил дәп қарап кәлмәктә. Әсли шинҗаң хитайниң әң чоң өлкилириниң бири болусуму у йәрдики асаслиқ хәлқ өзлирини хитай билән бир дәп қаримайду. Хитай коммунистик партийиси 1949-йили һоқуқни қолға алғандин бири әслидики мустәқил шәрқи түркистан шинҗаң өлкиси дәп атилип кәлмәктә. Хитай һөкүмитиниң шинҗаңниң мол нифит вә газлирини хитай өлкилиригә йөткиши нурғун уйғурларни өзлирини йөләнчүксиз, йитим һес қилдурмақта".

Мухбир үрүмчидә хели көп уйғурларни зиярәт қилған болуп, али мәктәп оқуғучилири асаслиқ зиярәт қилиш обйекти болған. Мухбирниң зиярити қобул қилған уйғур оқуғучилар уқуш пүттүргәндин кийин хизмәт тепишта түрлүк тосалғуларға учураватқанлиқини баян қилған.

Мухбир мундақ дәйду: "нурғун уйғур оқуғучиларниң енглиз тили сәвийси яхши болсиму, әмма хитай тили мәсилиси улар ниң әң чоң қийинчилиқи болуп қиливетипту. Адәм ишлитишкә моһтаҗ болған орунлар даим уйғур оқуғучиларни ишқа алмайдиғанлиқни әскәртип туридикән. Униң әксичә адәм ишләткүчиләргә тилдаш болған хитай уқуғучилар анчә қийналмайла яхши хизмәтләргә еришәләйдикән. Зияритимни қобул қилған бир оқуғучи адәм ишләткүчиләргә болған аччиқини вә өзниң интайин биарам болуватқанлиқини ипадилиди.

Мухбир үрүмчидики зияритини ахирлаштурғандин кийин қәшқәргә йүрүп кәткән. Мухбирниң қәшқәр зияритигә даир программисини кейинки аңлитиш давамида диққитиңларға сунимиз. (ялқун)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.