Xelq'ara metbu'atning pamir igizlikidiki weqe toghrisidiki inkasliri(1)

• Muxbirimiz qanatning bu heqtiki melumati
• Download story audio

Xitay hökümiti 8‏- dékabir küni pamir igizlikide atalmish sherqiy türkistan térrorchilirining lagirigha hujum qilip, 18 térror gumandarini öltürüp 17 kishini tirik qolgha chüshürgenlikini élan qildi. Lékin weqening qandaq we qaysi jayda yüz bergenliki, ölgenler we tirik qolgha chüshkenlerning kimliki heqqide hazirghiche éniq melumat bermigenliki, xelq'ara metbu'atning xitay hökümitining weqe heqqidiki uchurlirigha guman bilen qarishigha hemde weqening yüz bérish shekli, xitay hökümitining bundaq bir weqe yüz bergenlikini dunyagha élan qilishtiki asasliq meqsidi heqqide metbu'atda türlük su'allarning peyda bolushigha we mulahizilerning yürgüzülüshige seweb bolmaqta.

Xitayning meqsiti meqsetlirini emelge ashurush

Ataqliq bir tetqiqat merkizi bolghan stratford tetqiqat merkizi teripidin pamir igizlikide yüz bergen weqe heqqide élan qilin'ghan bir mulahizide, xitay hökümitining bundaq bir weqening yüz bergenlikini dunyagha jakarlash hemde weqede ölgenliki ilgiri sürülgen xitay saqchisi üchün ötküzülgen tentenilik depne murasimini metbu'at we axbarat wasitilirida keng teshwiq qilish arqiliq hem dölet ichide hemde xelq'ara sehnide bezi meqsetlerge yetmekchi bolghanliqi tekitlen'gen.

Xitay hökümitining atalmish sherqiy türkistan térrorchilirining weqe yüz bergen jayda bir kömür kannimu ishletkenliki toghrisidiki xewirige alahide diqqet tartilghan mulahizide, kömür kan ishlitish bir térrorluq herikiti emes, kan ishlitish üchün partlatquch dorisi saqlash jinayet hésablanmaydu, déyilgen.

Weqening élan qilinishining, xitay hökümitining Uyghurlarning milliy rehbiri rabiye qadir xanimining nobil tinchliq mukapatigha namzat körsitilgenlikige bolghan naraziliqi dawamlishiwatqan bir waqitqa toghra kelgenlikige alahide diqqet tartilghan mulahizide mundaq déyilgen: xitay hökümiti bundaq bir weqedin peqet rabiye qadirning nobél tinchliq mukapatigha érishishining aldini élish üchünla emes, belki özining amérikigha bir tehdit emes, térrorgha qarshi urushta amérikining ittipaqdishi ikenlikini körstish üchünmu paydilinishi mumkin.

Xitay da'iriliri térrorizimni suyi'istémal qilmaqta

Mulahizide, xitay hökümiti atalmish sherqiy türkistan islamiy herikiti térrorchilirining, ottura asiyaning yoli üstidiki pakistan-afghanistan chégrisigha yéqin bir jayda herbiy baza qurghanliqini keng teshwiq qilish arqiliq xitaydiki milliy ittipaqliqni kücheytish we xelqining diqqitini künséri jiddiylishiwatqan iqtisadiy qiyinchiliqlar we naraziliqlardin bashqa bir mesilige burashni meqset qilghan bolushi mumkin, déyilgen.

Gérmaniye xewer agéntliqining muxbiri andriyas landwer teripidin pamir igizlikide yüz bergen weqe toghrisida élan qilin'ghan maqalide, amérikiliq xitay mutexessisi, proféssor dru gladnining, xitay hökümitining Uyghur teshkilatliri heqqidiki eyibleshlirini ret qilip, xitay hökümiti Uyghur teshkilatlirining xelq'ara térrorluq teshkilatliri bilen munasiwiti barliqi toghrisida hazirghiche héchqandaq bir pakit otturigha qoyalmidi, dégenliki tekitlen'gen.

Maqalide éytilishiche, b d t we amérikining xitay hökümitining qayta -qayta otturigha qoyghan teleblirige qarimay, bashqa Uyghur teshkilatlirini térrorchi teshkilatlar tézimlikige kirgüzüshni ret qilghanliqi, b d t we amérika hökümitining, sherqiy türkistan islamiy herikitini térrorchi teshkilatlar tézimlikige kirgüzüshte qilghan xataliqini étirap qilghanliqining ochuq ipadisi iken. Maqalide éytilishiche, xitay saqchi qisimlirining pamir igizlikide atalmish bazigha élip barghan hujumida ölgenlerning sherqiy türkistan islamiy herikiti ezaliri ikenlikigimu guman bilen qarash kérek iken. (Qanat)