" Musteqilliq tengri ata qilghan heqtur"

• Muxbirimiz shöhret hoshurning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Teywendiki démokratiye we ilgharliq partiyisining teywen musteqilliqini xelq awazigha sélish layihisi otturigha chiqish bilen teng teywen - xitay munasiwitidiki sürkilish yene bir baldaq kücheydi. Bu weziyet yalghuz ikki terepning siyasiy qanatliri arisidiki bayanatlardila emes , idé'ologiye sépining küchlük qelemliri arisidimu dawam qilmaqta.

77% Teywenlik musteqilliqni xalaydu

Teywen musteqilliq idiyisining pikir ustazliridin biri bolghan ku wangming aldinqi hepte washin'giton pochtisi gézitide maqale élan qilip, musteqilliqning teywenliklerge tengri teripidin bérilgen heq ikenlikini ,teywen musteqilliqighe qarshi turghuchilarning, aqiwette pushayman qilidighanliqini otturigha qoydi؛ hem bu seweblik, dunya jama'itini, jümlidin amérika hökümitini teywen musteqilliqini qollashta tewrenmeslikke chaqirdi.

Ku wangming, teywen prézidénti chén shüybyenning sabiq bash meslihetchisi, teywendiki bir chong béliqchiliq shirkitining sahibi bolup, teywen xelqi arisida yüksek abruygha ige bir zat . U maqaliside , yéqinda terepsiz ilmiy jem'iyetler teripidin élip bérilghan ray sinash netijilirini körsitip turup, nöwette 23 milyon teywen xelqining %70 ining özini" xitay" dep emes, "teywenlik"dep bilidighanliqini؛ %75 teywenlikning bolsa teywenni " xitayning bir parchisi " dep emes " musteqil bir dölet " dep qaraydighanliqini, %77 teywenlikning teywenning b d t gha eza bolushni xalaydighanliqini otturigha qoydi."

" Yer sharidiki barliq insanlar barawerdur, erkinlik insanlargha tengri teripidin ata qilin'ghan chéqililmas heqtur" dégen jümlilerni amérika musteqilliq xitapnamisidin neqil keltürgen ku wangming insan bolush süpiti bilen amérikiliqlar sahip bolghan heqlerge teywenliklerningmu kem-kütisiz sahip bolushi kéreklikini tekitlidi. Musteqilliq üchün küresh qilishni "amérika rohiy" dep teripligen aptor, teywenning b d t gha ezaliq arzuyini xelq awazigha sélish mesiliside, amérikining qarshi meydanda turushini amérika en'enisi we rohiyitige xilap dep izahlidi. B d t ning, teywenning ezaliq telipini muzakire témisidin chiqiriwitishini bolsa b d t ning inawitini yerge urghanliq dep eyiblidi.

"Xitay étirap qilsun-qilmisun teywen musteqil bir dölet"

Aptor, maqaliside yene, teywenliklerning 1950 ‏- we 1980 ‏-yillar arisida éghir bedellerni tölesh arqiliq démokratiyini qolgha keltürgenlikini , shunche köp bedel töleshtiki meqsitining yalghuz démokratik heqler üchün emes, teywenning üzül-késil musteqilliqi üchün ikenlikini eskertip ötti.

1989 ‏- Yili iraq kuweytni ishghal qilghanda, 1999 ‏-yili sérbiye kosowaliqlar üstidin qirghinchiliq élip barghanda,amérikining heqsiz terepning yénidin emes, heqliq terepning yénidin orun alghanliqini eslep ötken aptor amérika xelqighe hélihem ishinidighanliqini we ümid kütidighanliqini bildürürüp maqalisini mundaq axirlashturidu: "xitay étirap qilsun -qilmisun teywen bügün musteqil bir dölet, bizning tirishiwatqinimiz , xelq'aragha étirap qildurush. Biz yolimizning egri-toqayliqini bilimiz: bügün yüz bériwatqinidek, kelgüsidimu xitay özining eskiriy we diplomatik küchige tayinip turup, aldimizgha tosaqlar quridighanliqi éniq. Xitay , bu tosaqliri bilen xelq'arada étirap qilinishimizni qiyinlashturalishi mumkin, biraq bizni meghlubiyetke uchritalmaydu. Chünki biz méngiwatqan yol tengri körsetken yol, xelq'arada , qanunda insaniy heq dep étirap qilin'ghan yoldur."

Aptor yene, amérika, 'erkinlikni insanlargha tengri ata qilghan bir heq, chéqilishqa bolmaydu' dep qaraydu؛ xitay bolsa, erkinlikni kishilerge hakimiyet teripidin bérilidighan heq , üstide talash-tartish qilishqa bolidu dep qaraydu. Ku wangming bu maqalisida, amérikining erkinlik qarishigha asaslinip turup, teywenning musteqilliq mesilisige xitayning arilishish heqqi yoq ikenlikini gewdilendürgen. (Shöhret hoshur)