Teywen boghuzida jiddiylik peyda qiliwatqan qaysi terep?


2007.10.02

10 Ayning 1 ‏- küni teywen hökümiti bilen kommunist xitay hökümiti otturisida yene bir qétim jiddiy 'aghzaki jeng' yüz berdi.

Teywen élan qilghan qarar we uning mezmuni

Birleshme agéntliqining teybéydin bayan qilishiche, teywende hazir hoquq tutuwatqan minjindang(démokratiye-ilgharliq partiyisi) yekshenbe küni achqan omumyighinda, burun yuqiri qatlamda birlikke kelgen "teywenning normal dölet ikenliki heqqidiki qarar" layihisi resmi maqullan'ghan. Bu qararda teywende toghra nam qollinish, asasiy qanun tüzüsh, muwapiq waqitta omum xelq awaz qoyup qarar qilishtek démokratik qedemlerni bésip ötüsh arqiliq teywenning musteqil dölet ikenliki namayen qilinidu, déyilgen.

Fransiye agéntliqining bayan qilishiche, teywen terep élan qilghan bayanatta "teywen bilen xitay 1949 ‏- yilidila ayrilip ketken. Uningdin kéyin xitay hökümiti teywende hoquq yürgüzüp baqqini yoq , teywenmu xitaygha bir sint baj töligini yoq. Emma xitay hökümiti teywen'ge izchil halda tehdit sélip, teywenning tinchliqini buzup kelmekte. Peqet teywenning nami chet tillarda 'junggo' dégen mujimel nam bilen terjime qilinip kelgechkila, teywenning b d t diki orni 1971 ‏- yili xitay hökümiti teripidin igiliwélin'ghan , bu bir ri'alliq' dep körsitilgen.

Wén jyabaw: chén shüybyenning teywenni musteqil qilish bayanati bir xeterlik qedem

B b s ning bayan qilishiche, xitayning bash ministiri wén jabaw béyjingdiki xelq sariyida ötküzülgen dölet bayrimini tebriklesh yighinida , chén shüybyenning teywenni musteqil qilish bayanati asiya -tinch okyan rayonining bixeterlikige qilin'ghan tehdit, bir xeterlik qedem . Emdi dölitimiz junggoche sotsiyalizm yolida ching turup qudretlik döletke aylinidu, teywen'ge qarita xuddi xongkong, makawlargha oxshash toluq aptonomiye siyasiti yürgüzidu, dep jakarlighan.

Teywen musteqilliqi yéngi shu'ar emes

10 ‏- Ayning 1 ‏- küni teywen hökümiti bilen kommunist xitay hökümiti otturisida yüz bergen yene bir qétimliq jiddiylik toghrisida, hazir teywende turuwatqan siyasiy mulahizichi lin bawxu'a ependi obzor élan qildi.

Lin bawxu'a ependining bayan qilishiche, teywendiki minjindang partiyisi teywenni musteqil qilishni meqset qilghan partiye. Gerche uning ichki qismida, bir qisim kishiler dölet namini teywen dep atashqa özgertish kérek, dése, yene bir qisim kishiler teywen özila burundin tartip normal dölet deydighan, atashta bir-biridin azraq perq qilidighan ikki xil köz qarash bolsimu, emma ularning ortaq shu'arida chong perq yoq . Bu partiye özining mushu shu'ari bilen teywen xelqining hémayisige ériship hoquq tutqan. Bu partiyining hazirqi qararining mezmunimu burundin tartip mewjut, u yéngi shu'ar emes. Emma kommunist xitay bilmeske sélip, 10 ‏- ayning 1 ‏- küni yene qesten chataq chiqardi. Xitay buni 17‏- qurultaydiki hoquq talishishning éhtiyaji üchün qiliwatidu. Hazir kommunist partiyining ichki qismida , meyli xu jintaw terepdarliri bolsun yaki jang zémin terepdarliri bolsun, yashlar ittipaqichilar bolsun yaki tughulma kommunist begliri bolsun, her ikki terep özlirini heqiqiy kommunist dep hoquq talishiwatidu. Özlirini démokratiyichi dewatidu, shunglashqa ular hazir amérikini tilliyalmaydu, chünki amérika bilen qilidighan sodisi bar, hazir kona gepni yene tekrarlap tilliyalaydighini peqet teywendinla ibaret.

Xu jintaw xiyanetchilerning xojayini bilenmu birliksep tüzmekte

Lin bawxu'a ependining éytishiche, ja chinglin eslide xitaydiki eng chong xiyanetchi-chirik emeldarlarning xojayini idi.

Xewerge qarighanda, xu jintaw peqet teywen mesilisi üchünla, uni dawamliq hoquq béshida qaldurup ishlitishni oylawatqanliqi melum. Chünki hazir xitay üchün éytqanda, teywen mesilisi jiddiy mesile, teywen'ge qarita birliksep teshwiqatini élip bérishqa éhtiyajliq. Ichki qisimdiki xiyanetchi-chirikler bilenmu birliksep tüzüsh üchün, xu jintawgha ja chinglin kérek.

Teywen boghuzida jiddiylik peyda qilish 17 ‏- qurultayning éhtiyaji

Lin bawxu'a ependining bayan qilishiche, xitay hazir teywenni mazu arilida bashqurulidighan bomba qoshuni quriwatidu, bu ot quyruqluq qilghanliq, dewatidu. Kommunist xitayning 1000 dana bashqurulidighan bomba bilen teywenni qarigha éliwatqanliqi ot quyruqluq qilghanliq bolmay, teywenning özini qoghdimaqchi bolghanliqi ot quyruqluq qilghanliq bolamdiken? shundaq éytishqa boludiki, xitay bu qétim yene qesten chataq chiqirip jiddiylik peyda qiliwatidu. Bundaq jiddiylik kommunist partiyining 17 ‏- qurultéyi axirlashqanda jimip qélishi mumkin. (Weli)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.