Teywenning yéngi siyasiti: xitay bilen birleshmeslik, teywenmu musteqil bolmasliq, ikki terep qoral ishletmeslik

• Muxbirimiz welining bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Teywende 3 ‏ - ayning 22‏ - küni ötküzülgen prézidént saylimining netijiside, teywenning birleshken döletler teshkilatigha eza bolup kirish layihisi omum xelq awaz qoyushta maqullanmidi. Saylamda teywendiki öktichi partiye‏ - ‏gomindang partiyisi körsetken prézidént namzati ma yingju ependi %58 awazgha ériship ghelibe qazandi.

Ma yingju ependi hazir özining xitay bilen bolghan siyasitini ixcham qilip 'birleshmeslik, musteqil bolmasliq, qoral ishletmeslik' tin ibaret dep jakarlidi. 23 ‏ - Mart küni amérika, yaponiye, sin'gapor qatarliq döletler ma yingjuning teywenning kélerki nöwetlik prézidénti bolup saylan'ghanliqini tebriklidi. Mayingju ependimu prézidéntliq wezipisini öteshke bashlashtin burun amérika we yaponiyilerni ziyaret qilishni ümid qilidiken.

Ma yingju özini yaponiyige qarshi emes, belki hemkarlashquchi, dédi

Amérika awazi radi'osining bayan qilishiche, teywendiki prézidént saylimida ma yingju prézidént bolup saylan'ghandin kéyin, u resmiy wezipe öteshtin burun, özining ichki we tashqi siyasitini xitay bilen birleshmeslik, teywen özimu musteqil bolmasliq, ikki terep qoral ishletmeslik' tin ibaret dep jakarlidi we resmiy wezipe öteshtin burun amérika, yaponiye qatarliq döletlerni ziyaret qilishni ümid qilidighanliqini bildürdi.

'Xewerde bayan qilinishiche yene, ma yingjuni yaponiyige qarshi terep' dep qarap kéliwatqan yapon uchur wastiliri bügün ma yingju ependini ziyaret qildi. Ma yingju ependi özining yaponiyige qarshi tereptiki adem emes, belki yaponiye bilen hemkarlishidighan adem ikenlikini, shundaqla 5 ‏ - aydin burun yaponiyini ziyaret qilishni ümid qilidighanliqini bildürdi.

Xitay bayanatchisi amérika prézidéntining ma yingjuni tebrikligenlikige naraziliq bildürdi

Shinxu'a tor bétide ashkarilinishiche, xitay tashqi ishlar ministirliqining bayanatchisi chin gang 23 ‏ - mart küni élan qilghan bayanatida, amérika özining xitay bilen bolghan munasiwiti jehette bergen wedilirige emel qilishi kéreklikini, amérika - xitay otturisidiki burun tüzülgen kélishimlerni tekitlesh we 'dunyada peqet birla junggo bar, teywen uning bir qismi'dégen sözni qaytidin tekrarlash arqiliq, amérika prézidénti jorj bushning ma yingjugha yollighan tebriknamisige naraziliq bildürdi. Jorj bush tebrik sözide, ma yingju tinchliq jehette yéngi pursetlerge ige bolidu, dégen idi.

Ma yingjuning qarishiche, emdi teywen rehberliri xitayning tehditini eng töwen derijige chüshürüp qoyalaydu

Radi'omiz muxbirining xewer qilishiche, teywende yéngi prézidént bolup saylinip, yéqinda wezipe ötesh aldida turuwatqan ma yingju ependi 23 ‏ - mart küni chet'el uchur wastiliri bilen uchrashqanda, amérika prézidénti bushning tebrik télégrammisini oqup ötti.

Prézidént bushning tebrik télégrammisida, teywen asiya üchün bir démokratiye mesh'ili, dégen idi. Shundaqla, ma yingju teywen'ge prézidént bolghandin kéyin, xitay bilen bolghan ixtilaplarni hel qilish we tinchliq jehetlerde yéngi pursetlerge ige bolidu, dep éytqan.

Ma yingju chet'el muxbirlirining su'allirigha jawab bergende, teywen üchün éytqanda, xitay bilen tinchliq kélishimi imzalash nahayiti muhim, biz hazir xitay bilen söhbet ötküzüshke teyyar, yeni hazirqi ri'al mesililer üstide söhbet ötküzüshke teyyar, emma teywen özining kelgüsi heqqide héchqachan xitay bilen meslihetleshmeydu, bir junggo dégen ramka ichide her ikki terep özining chüshenchisini bayan qilish siyasitini dawamlashturidu, her ikki terep bir - birini teng - barawer dep qarighanda, andin mesile hel bolidu, dédi. Ma yingju ependining qarishiche, xitayning teywen'ge tehdit salghanliqimu teywen üchün bir purset, buningdin kéyin teywen rehberliri xitayning tehditini eng töwen derijige chüshürüp qoyalaydu.

Xitay eger teywen'ge qaratqan bashqurulidighan bombilarni emeldin qaldurmisa söhbet ötküzülmeydu

Emma, hazirqi teywen hökümitining chong quruqluq komitétining mudiri tung jényu'en ependi ma yingju heqqide özgiche köz qarashta, uning qarishiche, teywen bilen chong quruqluq otturisida hazir mesililerni hel qilidighan nahayiti yaxshi purset bolsimu, emma ma yingju béyjing hökümiti bilen mu'amile qilip konkrét mesilini hel qilishqa qadir dégili bolmaydu.

B b s ning bayan qilishiche, ma yingju ependi 23 ‏ - mart küni muxbirlarning su'allirigha jawab bergende, xitay aldi bilen teywen'ge qarita tiklep qoyghan bashqurulidighan bombilirini emeldin qaldurushi kérek, undaq qilmisa, teywen ular bilen tinchliq söhbiti élip barmaydu, dégen.

Teywen héchqachan tibet yaki xongkong emes

Ma yingju ependi tibet mesiliside toxtalghanda, tibet chong quruqluqning hökümranliqi astida turuwatqan jay, teywen uninggha oxshimaydu, shunglashqa teywen'ge tibet, xongkonglar bilen oxshash mu'amile qilishqa yol qoyulmaydu, dédi.

Xitay eger tibetni basturiwerse, teywen tenheriketchiliri olimpik musabiqisige ewetilmeydu

Ma yingju ependi olimpik mesiliside toxtalghanda, eger xitay hökümiti tibet xelqini dawamliq basturup, ézip, tibet weziyitini jiddiyleshtürse, men béyjingda ötküzülidighan 2008 ‏ - yilliq olimpik musabiqisige teywen tenheriketchilirini ewetishni emeldin qaldurushum mumkin, dédi.

Xewer arxiplirigha qarighanda, ma yingju ependi 1950 ‏ - yili xongkongda tughulghan, bir yéshidin bashlap teywende chong bolghan. 1974 ‏ - Yilidin kéyin amérikining nyuyork uniwérsitéti we xarward uniwérsitétida qanun oqup doktorluq unwani alghan. 1981 ‏ - Yili teywenning eyni waqittiki prézidénti jang jinggogha én'gilizche katip bolghan. 1993 ‏ - Yili teywenning qanun ministiri bolghan. Ma yingju ependi 008 ‏ - 2yili gomindang partiyisining prézidént namzati bolup saylamda ghelibe qazandi. ( Weli)