1989 ‏- Yilidiki 4‏- iyun weqesini hel qilish modéli qandaq bolushi kérek?


2006.05.02

Yéqinda erkin asiya radi'osida dawamlishiwatqan xitayche munazirilerning ichide bir yéngi mezmun peyda boldi. U bolsimu 1989‏- yilidiki 4 ‏- iyun weqesini hel qilishning modéli qandaq bolushi kérek? dégen mesilidin ibaret.

Radi'omiz muxbirining xewer qilishiche, 1989 ‏- yilidiki 4 ‏- iyun weqeside sichu'en ölkisining saqchiliri teripidin urup öltüriwetken 15 yashliq ösmür ju gosongning a'ilisige, yéqinda hökümet 70 ming yü|en turmush yardem puli bergen. Uning bedilige bu a'ile mushu délo heqqide qaytidin eriz qilmasliqqa wede qilghan. Bu hazir xitay hökümitining 'tyen'enmén weqesi' mesilisini hel qilishqa qedem basqanliqi bolamdu? hökümetning 'mesilini hel qilish modéli' shumu ?

Hökümetning 4 ‏- iyun weqeside ötküzgen xataliqini étirap qilish niyiti yoq

Xitayda, gerche hökümet izchil ret qilip kéliwatsimu, emma yenila on nechche yildin buyan toxtimay heriket qilip, hökümettin 4 ‏- iyun weqeside qanliq basturulghan baliliri üchün toghra yekün chiqirishni telep qiliwatqan 'tyen'enmén aniliri' teshkilati dégen teshkilatning yétekchisi ding zilin xanimning éytishiche, 4 ‏- iyun weqeside öltürülgen bir kishining a'ilisige turmush qiyinchiliqini hel qilish üchün hökümettin yardem puli bérilgenliki bir yéngiliq. Emma ju gosongning a'ilisige bérilgen pul héchqachan tölem emes, belki peqet turmush yardem puli. Hökümet bu pulni bergende bu délo toghrisida qaytidin erz qilmasliq heqqide wede bérishni telep qilghan. Buningdin éniqki, hökümetning téxiche 4 ‏- iyun weqeside ötküzgen xataliqini étirap qilish niyiti yoq.

Xu'angchi: bu dewa ölmeydu

Déng zilin xanim sözide ju gosongning a'ilisining talliwalghan qararigha hürmet qilidighanliqini, emma yenila uchuq tekshürüsh, muwapiq tölem élish, jawabkarliqni sürüshtürüsh dégen 3 maddiliq telipide dawamliq ching turidighanliqini bildürgen. Kishilik hoquqni qoghdash jehette izchil pa'aliyet élip barghan, hazir amérikini ziyaret qiliwatqan adwokat go féyshung ependining tehlil qilishiche, hökümet hazir turmush yardem puli birish dégen yol arqiliq nahayiti az bedel tölep, 4 ‏- iyun weqesini hel qilishni oylawatsa kérek.

Sichu'endiki 'tengri tor béti' dep atalghan kishilik hoquq mesililiri köp sözlinidighan bir tor bétining mes'uli xu'angchi ependining éytishiche, hazir hökümet 4 ‏- iyun weqeside öltürülgen jo gosongning a'ilisige 'turmush yardem puli' bérish yoli bilen weqede qanliq basturulghan bashqa kishilerning a'ile -tewelirining hésiyatini yumshutup, mesilini jimjit halda yoq qiliwétishni oylawatqan bolsa kérek. Hökümetning bu 'modéli' aqmaydu. Ju gosongning anisi tangdéying xanimning hazirche hökümettin pul élip aldi bilen janni saqlap qélishni talliwalghanliqini toghra bolmighan dégili bolmaydu. Lékin bu dewa ölmeydu. (Weli)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.