Xitay saqchilirining qoralliq basturushida ölgen kishilerning sani ashmaqta


2005.12.08
Share on WhatsApp
Share on WhatsApp
taishi-clash-200.jpg
12-Séntebir küni xitay da'iriliri gu'angdong ölkisining teyshi yézisidiki hökümetke narazi bolghan yéza xelqi arisida. AFP

Xitayning gu'angdung ölkisi shenwéy shehirining saqchiliri seyshenbe küni dungjow kentidiki namayishchilarni qoralliq basturghandin tartip, hazirghiche ölgenlerning sani barghanséri éship barmaqta.

"Nede hökümet bolidu deysiz"

Radi'omizning igilishiche, charshenbe küni kechkiche bolghan mezgilde ölgenler sani texminen 7-8 ge yetken. Hetta bezi a'ile-tawabatlar saqchilardin qorqup, hetta yol üstide qalghan jesetlerning qéshigha bérip tonuwélishqimu pétinalmighan. Erkin asiya radi'osining ziyaritini qobul qilghan mezkur kenttiki bir ayal bu heqte mundaq dédi:

-Hazir saqchilar dawamliq yol boyida turiwatidu. Shundaq jiq saqchi bar. Hazirghiche kentke kirmidi. Lékin kechkiche néme ish bolidu, uni bilmiduq. Hazir téshigha chiqishqimu pétinalmaywatimiz. Chiqsaqla saqchilar bizni tutup kétidu. -Hökümetning pozitsiyisige qandaq qaraysiler? -nede hökümet bolidu deysiz. Hökümet bolsa, mushundaq adem urush bolamda ? bir tapanchidila 7 dane oq tursa.

Bu kenttiki yene bir déhqanning bizge éytip bérishiche, weqe yüz bergen kochida ölgenler bilen doxturxanida ölgenlerdin sirt, u yéqinda taghdin ikki jesetni tépip kelgen. U sözide " arisidiki bir jeset, méning aghinemning akisi li xujyaw bolidu" dédi.

Bu kenttiki yene bir kishi, saqchilarning namayishchilargha qaritip oq chiqirishini oylapmu baqmighanliqini bildürdi. Hetta bu qalaymiqanchiliqta saqchilar uning singlisining yoldishini étip öltürgen. U mundaq deydu:

"Ularning oq chiqiridighinini oylapmu baqmighan iduq. Saqchilar méning qéyni inimgha qaritip ikki pay oq chiqardi. U méning qéshimghila yiqilip chüshti. Men uni quchiqimgha élip qarisam, u shu yerdila jan üzüp boptiken. Doxturgha aparsaqmu ünüm bermidi. Chünki bir pay oq yürigikila tégiptu".

Dungjow doxturxanisidin igilishimizche, bu doxturxana ilgiri oq yégen ikki kishini qutquzushqa tirishqan bolsimu, lékin axirida ular qutquzush ünüm bermey, qaza qilip ketken.

Weqening sewebi

Xitay hökümiti hazir bu heqtiki xewerlerni küchlük qamal qilishqa tirishiwatqan bolup, téléfonimiz ulan'ghan nurghun orunlar, bu heqte bir néme dep bérelmeydighanliqini éytip, su'alimizgha jawab bergili unimidi. Hetta xitay tashqi ishlar ministirliqidiki emeldarlarmu bu ishning tepsilatini bilmeydighanliqini éytishti.

Dungjow kentidiki puqralarning naraziliqi, shu jaydiki éléktir istansisi qurulushi bilen bolghan yer-zémin dawasidin kéyin kélip chiqqan bolup, ularning saqchilar bilen bolghan toqunushi, yéza puqralirining da'iriler bilen sözlishishke ewetken üch neper wekili saqchilar teripidin qolgha élin'ghandin kéyin partlighan. Puqralar qolgha élin'ghan wekillirini qoyup bérishni telep qilip éléktir istansisi etrapida namayish qilghan iken. Netijide 400-500 ge yéqin saqchi neq meydan'gha yétip kélip, namayishchilarni qoralliq basturghan. (Peride)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.