13 - Nöwetlik turk dunyasi yashliri qurultiyi makédoniyede resmi bashlidi

• Muxbirimiz erkin tarimning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

13 - Nöwetlik türk dunyasi yashliri qurultiyi makédoniyening jenubidiki oxri shehiride resmi bashlandi. Bu qurultaygha 40 qa yéqin dölet we rayondin bolup, 250 wekil qatnashmaqta.

Uyghur wekilliri qurultayda

Qurultay oxri shehiridiki métropol méhmansariyida échilghan bolup, qurultayning échilish murasimigha makédoniye parlaménti mu'awin bashliqi iwan atténasiki, makédoniye türk démokrat partiyisi bashliqi, parlamént ezasi kenan hasip , oxri sheher bashliqi we parlamént ezaliridin bolup, minggha yéqin kishi qatnashti.

Qurultaygha Uyghur yashlirigha wakaliten dunya Uyghur qurultiyi mu'awin re'isi séyit tümtürk, sherqiy türkistan yashlar teshkilati bashliqi tibet yüje türk qatarliqlar qatnashmaqta.

Biz bu qurultay heqqide tepsili xewer bérishtin burun makédoniye jumhuriyiti we bu yighin échiliwatqan oxri shehiri heqqide silerge qisqiche melumat bérip ötmekchimiz.

Makédoniye jumhuriyiti we türkler

Makédoniye jumhuriyiti sherqte bulghariye, jenubta giritsiye, gherbte bolsa albaniye bilen chégridash. Makédoniye sabiq yuguslawiyening parchilinishi bilen 1992-yili musteqilliqini resmi élan qilghan.

Makédoniyede 2002-yili élip bérilghan nopus tekshürüshidin qarighanda, makédoniyening nopusi 2 milyon 56ming bolup, 1milyon 400mingi makédon, 500mingi alban, 80mingi türk, 50mingi sigan iken. Makédon döliti gerche albanlarning sanini yuqiriqidek bildürsimu, resmiy bolmighan sitatiskilargha qarighanda, albanlarning nopusining dölet nopusining 40 pirsentini teshkil qilidighanliqi texmin qilinmaqta.

1300-Yili osmanli impériyisining qol astigha kirgen makédoniyege türkler yerleshtürülgen bolup, 1953-yili makédoniyede 203ming türk nopusi bar idi. Bularning nurghunining türkiyege köchüp kétishi netijiside bügünki sanliri 80minggha chüshüp qalghan. Türklerning köpi makédoniyening paytexti üsküpta yashimaqta.

Qurultay échiliwatqan oxri shehiri makédoniyening albaniye bilen chégridash bolghan oxri kölining boyidiki bir sheher. Makédoniyening paytexti üsküpning gherbiy jenubigha jaylashqan bu sheherning nopusi 55 ming etrapida bolup, nopusining köpi makédonlardin terkip tapmaqta.

Oxri shehiride makédonlardin bashqa yene türkler, albanlar, siganlar, siriblar we romenler yashimaqta. Oxride osmanli impériyisi mezgilidin qalghan 10 michit we 40 etrapida chérkaw bar. Osmanli impériyisi mezgilidin qalghan imaretliri bilen meshhur bolghan oxri we oxri köli birleshken döletler teshkilati UNESCO teripidin dunya mirasliri tizimlikige kirgüzülgen.

Oxri shehiri 1385-yilidin 1912-yilighiche osmanli impiratorliqi hakimiyiti astida qalghan bolghachqa osmanligha a'it tarixi eser - etiqiler intayin köp iken. Shundaqla bu yer kiril élipbesi ijat qilin'ghan yer dep qobul qilinidiken. (Erkin tarim)