Amérika mu'awin prézidénti chéniy enqerege keldi

• Muxbirimiz erkin tarimning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Amérika dölet bashliqining mu'awini chéniy, bu qétimqi ziyaritining axirqi békiti türkiyige yétip keldi. Source: www.whitehouse.gov

Bir hepte burun ottura sherq döletlirige ziyaret élip bérishqa bashlighan amérika dölet bashliqining mu'awini chéniy, bu qétimqi ziyaritining axirqi békiti türkiyige yétip keldi. Chéniyni enqere ayropilan istansisida amérikining enqerede turushluq bash elchisi ross wilson we türkiye tashqi ishliri ministirliki rehberliri kütüwaldi. Dik chéniyning bixeterlikini minglarche saqchi qoghdidi. Chéniy bilen birlikte ayali lynne chéniy we qizi elizabeth chéniymu türkiyige keldi.

Eng axirqi qétim 6 yil burun resmiy ziyaret üchün türkiyige kelgen dik chéniy, bu qétimqi ziyaritide, türkiye re'is jumhuri abdullah gül teripidin qobul qilin'ghandin kéyin, türkiye bash ministiri rejep tayyip erdoghan we türkiye armiyisi bash shitabi bashliqi orgénéral yashar buyukanit bilen körüshkendin kéyin enqerede élip barghan 5 sa'etlik ziyaritini tamamlap istanbul ziyaritini bashlidi.

Türk metbu'atliridiki xewerlerge asaslan'ghanda dik chéniyning türk rehberliri bilen élip barghan bu uchrishishlirida, türkiyining afghanistan'gha qoshumche herbiy ewetishi, p k k bilen küresh qilish, iran we iraq mesililiri heqqide muzakire élip bérilghan.

Hemmimizge melum bolghinidek afghanistanda 2 türlük herbiy qoshun bar. Biri amérika we en'gliye jengchiliridin terkip tapqan qoshun, bular talibanlargha qarshi urush qiliwatidu. Ikkinchisi bolsa, shimaliy atlantik ehdi teshkilatigha eza döletlerning armiyisidin terkip tapqan qoshun, bular insaniy yardem xizmetliri bilen shughullinish bilen birlikte kabulning bixeterlikini qoghdimaqta. Bu qoshunning ichide türkiyining 750 jengchisi wezipe ötimekte.

Türkiye armiyisi bash shitabi bashliqi yashar buyukanit ötkende bu heqte muxbirlarni so'aligha jawab bergende, afghanistan'gha armiye ewetishni xalimaydighanliqini éytip mundaq dégen idi: "térrorchiliqqa qarshi küreshke yardem qilish üchün afghanistan'gha birmu esker ewetelmeymiz. Eger biz ewetken jengchiler térrorgha qarshi küreshte ishlitilidighan bolsa, u bizning yardem sahemizgha kirmeydu."

Türkiye armiyisi bu bayanatida afghanistan'gha armiye ewetishni xalimaydighanliqini dégen bolsimu, bügün türkiye tashqi ishlar ministiri ali babajan muxbirlargha bergen bayanatida türkiyining tengpung bir siyaset élip bérishni xalaydighanliqini éytip mundaq dédi: "afghanistan'gha türk armiyisini ewetish mesilisini aldimizdiki bir qanche kün ichide qarar qilimiz."

Dik chéniy bu qétimqi ziyariti jeryanida muxbirlarni kütüwélish yighini achmidi. Emma bu uchrishish axirlashqandin kéyin türkiye amérika munasiwitini tetqiq qilidighan köp sanda mutexessisler bu heqtiki köz qarashlirini bayan qilip, chényning afghanistan'gha türk armiyisini ewetish telipige türkiyining yaq démigenlikini, amérikining iraqqa herbiy heriket élip bérish jeryanida türkiye bilen amérika otturisidiki munasiwette soghuqchiliq meydan'gha kelgenlikini, uning üstige ötkende türkiyining shimaliy iraqtiki p k k térroristlirige qarshi élip barghan eskiri herikitige amérikining ruxset qilghanliqini, shunga türkiye amérika bilen bolghan munasiwitini téximu yaxshilash üchün amérikining teleplirini qobul qilghanliqini ilgiri sürüshmekte.

Amérika mu'awin prézidénti dik chéniy 16-mart küni bashlighan ottura sherq sepiride iraq, amman, afghanistan, se'udi erebistan, isra'iliye we türkiye qatarliq döletlerni ziyaret qildi. (Erkin tarim)