Türkiye dölet ministiri mehmet aydin xitayda ziyaret élp barmaqta


2008.03.20

Ministiri-mehmet-aydin-200.jpg
Dölet ministiri mehmet aydin ependi d u q hey'itini qobul qilghan waqtida Uyghur mesilisini yaxshi bilidighanliqini we Uyghurlar üchün qolidin kelgenni qilidighanliqini éytqan idi. RFA Photo

Türkiye dölet ministiri mehmet aydin ependi xitaygha resmiy ziyaret élip barmaqta. Waqit gézitide yer bérilgen xewerge qarighanda uning bu qétimqi ziyaritining meqsiti 2015 - yili dunya tijaret yermenkisining izmirde échilishi üchün xitayning qollap quwwetlishini qolgha keltürüsh we xitay rehberliri bilen her xil uchrishishlarni élip bérish iken.

Dölet ministiri mehmet aydinni béyjing ayropilan istansisida türkiyining béyjingda turushluq bash elchisi oktay özüye bilen xitay xelq'ara tijaretni tereqqiy qildurush komitéti mu'awin bashliqi gong chijün kütüwalghan. Xitayda ziyariti dawam qiliwatqan dölet ministiri mehmet aydin ependi, xitaylarning xelq'arada qolgha keltürgen netijiliri heqqide toxtilip, dunyada buningdin kéyin xitaysiz ish bolmaydighanliqini dégen. Mehmet aydin ependi xitay uchur ministirliki mu'awin bashliqi wang gu'oching bilen élip barghan uchrishishida, türkiye bilen xitay otturisidiki dostluqning uzun tarixqa ige ikenlikini, mesililiri bolmighan döletlerning ottura sherqqe oxshash mesililer köp döletlerge yardem qilishi kéreklikini tekitligen.

Medeniyetler ittipaqi heqqide toxtalghan dölet ministiri mehmet aydin ependi,"huntingtonning medeniyetler toqunushi" namliq kitabida otturigha qoyulghan islam medeniyiti bilen uzaq sherq medeniyetliri birleshse, gherb döletlirining qéyin ehwalda qalidighanliqini, uning üchün buning aldini élish kérekliki lazim dégen köz qarishini tekitligen .

Tenterbiye we metbu'at ishlirigha mes'ul dölet ministiri mehmet aydin ependi bu uchrishishida xitay metbu'atliri bilen türk metbu'atliri otturisida hemkarliqini kücheytish kéreklikini tekitligen. Dunyaning her qaysi jaylirida xitaylar bilen hemkarlishishqa teyyar ikenlikini éytqan mehmet aydin ependi, aldimizdiki 10 - 20 yil ichide xitaydin türkiyige 10 - 20 milyon sayahetchining kélishini kütüwatqanliqini tekitligen.

Kéyin xitay uchur ministiri mu'awin wang, xitay bilen türkiye otturisidiki dostluqning uzun tarixqa ige ikenlikini, türkiyining izmir shehirining 2015 yilida ötküzülidighan dunya tijaret yermenkisige sahibxaniliq qilish hoquqigha ige bolushini,türkiyining dunyada tunji qétim dunya tijaret yermenkisi échilghan musulman döliti namigha ige bolushini tileydighanliqini ipadiligen. Xitay uchur ministirliki mu'awin bashliqi wang gu'oching bilen élip bérilghan uchrishishqa türkiye bilen xitay arisida öz'ara zhurnalist ewetish toxtamnamisigha qol qoyulghan.

Dölet ministiri mehmet aydin ependi d u q hey'itini qobul qilghan waqtida Uyghur mesilisini yaxshi bilidighanliqini we Uyghurlar üchün qolidin kelgenni qilidighanliqini éytqan idi. Bu qétimqi ziyaretning ehmiyiti néme? türkiyining xitaydin kütkenlirige xitay hökümiti qandaq qaraydu? dölet ministiri mehmet aydinning xitay ziyariti jeryanida Uyghur mesilisi muzakire qilinarmu? (erkin tarim)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.