Méhmanxana ichide türkiye - xitay munasiwiti heqqide yighin , sirtida namayish ötküzüldi
Muxbirimiz erkin tarim
2010.10.20
2010.10.20
RFA Photo / Erkin Tarim
Bu yighin'gha türkiyidin tashqi ishlar ministirliki xadimi fatih jeylan, xelq'ara istratégiye tetqiqat idarisi mu'awin bashliqi proféssor qamer qasim , xelq'ara istratégiye tetqiqat idarisi mutexessisi doktor selchuq cholaqoghli, turghut özal uniwérsitét oqutquchisi doktor ramazan tash we hajettepe uniwérsitéti oqutquchisi doktor bahadir pexliwantürk qatarliq mutexessisler söz qildi.
Xitay tereptin bolsa, xitay bash ministirliqining axbarat idarisining mu'awin bashliqi wang jongwéy , xitayning enqerede turushluq elchisi gong shiyaw shéng, shangxey hemkarliq teshkilati tetqiqat merkizi mudiri pen gu'ang, xitay ijtimayi penler akadémiyisi dunya iqtisad we siyaset tetqiqat inistituti mudiri jang yüyen, béyjing uniwérsitéti xelq'ara tetqiqat bashliqi jang xeybin qatarliq mutexessisler qatnashti we söz qildi.
Bu yighinda mutexessisler türkiyining xitay bilen diplomatik munasiwet ornatqan 1971 - yilidin bügün'giche bolghan iqtisadiy, tijariy we medeniy - ma'arip munasiwetliri hem bu munasiwetlerning buningdin kéyinki yüzlinish heqqidiki köz qarashlirini otturigha qoyup ötti. Bu yighinda Uyghur mesilisini héchqandaq mutexessis tilgha almidi. Emma, türkiye bilen xitayning ottura asiyada qandaq hemkarliq élip bérishi kérekliki alahide tekitlendi.
Shangxey hemkarliq teshkilati tetqiqat merkizi mudiri pen gu'ang türkiye bilen xitayning ottura asiyada ortaq shirketler qurushi, sayahet, énérgiye sodisida hemkarlishishi kéreklikini éytqandin kéyin, ottura asiyada térrorchiliqqa qarshi küreshtimu hemkarlishishi kéreklikini tekitlidi. U, sözide ottura asiyadiki muqimsizliqning türkiye bilen xitaygha ziyan élip kélidighanliqini, shunga térrorchiliqqa qarshi küreshte hemkarlishishi kéreklikini tekitlidi.
Yighin bashlinishtin burun sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq jemiyiti enqere shöbisining mes'uli hayrullah efendigil ependi bashchiliqidiki bir guruppa namayishchi, yighin échiliwatqan méhmanxanining aldigha kélip, qolida kök bayraq, ürümchi weqesini eks ettürgen resimlerni kötüriwalghan halda, "sherqiy türkistanda némiler boliwatidu bilemsiz?" dégen témidiki baghaqchini tarqatti. Yighin türk saqchilarning qattiq qoghdishi astida échildi.
Bu yighinda Uyghur mesilisining peqet tilgha élinmasliqidiki seweb néme? bu yighindin türkiye - xitay munasiwitining kélechiki üchün némilerni chüshen'gili bolidu? türkiye bilen xitay ottura asiyada qandaq hemkarlishalaydu? dégen'ge oxshash su'allargha jawab tépish üchün yighin zalining aldida namayish ötküziwatqan hayrullah ependi bilen yighin'gha qatnashqan dr. Erkin ekrem bilen sözleshtuq.
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.