Amérikida tetqiqat élip bériwatqan aka ‏- singil Uyghur alimlar (1)

• Muxbirimiz jümening bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Qazaqistanda ösken hazir amérikida tetqiqat bilen shughulliniwatqan Uyghur alimi doktor shöhret mutellipning ghol hüjeyre tetqiqatidiki yéngi netijisi awstraliyide échilghan ghol hüjeyre tetqiqati xelq'araliq ilmiy jem'iyitining 5 - nöwetlik yighinida ghulghula qozghidi.

Ademni tolimu heryan qalduridighan yéri, doktur shöhret ependining singlisi maysem mutellipmu ghol hüjeyre saheside közge körün'gen alim bolup, u hazir massachuséts téxnologiye uniwérsitétining hüjeyre bi'o-méditsina tetqiqat merkizide xizmet qiliwatidu. Biz mushu munasiwet bilen, bu aka-singil alimlarni ziyaret qilduq.

U oz kespide bösüsh xaraktérliq netije qazandi

Hazir amérikida yashawatqan Uyghur alimi shöhret mutellipning klon téxnikisida muhim orun tutidighan ghol hüjeyre tetqiqatidiki bösüsh xaraktérlik netijisi 18- iyundin 22- iyun'ghiche awstraliyining karnis shehiride échilghan, ghol hüjeyre tetqiqati xelq'araliq ilmiy jem'iyitining 5- nöwetlik yighinida ghulghula qozghidi.

Alimning bildürüshiche, uning yéngi bayqashliri asasida teyyarlan'ghan maqalisi téxi neshrdin chiqmighan bolghachqa, u yighinda mezkur maqale heqqide köp toxtalmighan bolsimu ,asasliq netijilirini 10 minutluq léksiyede chüshendürüp ötken.

Kosmos ( kosmos) zhurnilida bu heqte bérilgen maqalide körsitishiche, shöhret mutellip otturigha qoyghan bu ilmiy yekün, yéghin qatnashquchilirini heyran qaldurghan bolup, alimning bu yeküni ademni klon qilish mumkinchilikini téximu roshenleshtürgen. Maqale téxi tehrirlinish basquchida turuwatqan bolghachqa alim maqale heqqide kop toxtilishni xalimidi.

Alim shöhret mutellip hazir origan shitatliq saghlamliq penliri uniwérsitétining amérika döletlik hüjeyre tetqiqat merkizi köpiyish ilmiy tetqiqat tarmiqida tetqiqat bilen shughullinidu.

Uning hayati pa'aliyitige bir nezer

Alim, doktur shöhret mutellip eslide qazaqistanning Uyghurlar topliship olturaqlashqan ghalibiyet rayonida dunyagha kelgen. Kéyin ata- anisi bilen birlikte almatagha yéqin jaylashqan awat rayonigha köchüp kelgen we bashlan'ghuch hem ottura mektepni awatta rusche oqup tügetken.

U 1987- yili rusiyide ‏- moskwa shehirige jaylashqan timiri'aséw yéza igilik akadémiyiside köpiyish bi'ologiyisi ilmi buyiche magistérliqqa érishken. Kiyin u yene rusiyining tibbiy penler akadémiyiside ghol hüjeyre ilmini tetqiq qilghan hem gigéna we bi'otéxnologiye ilmi buyiche doktorluq unwanigha érishken. 1995- Yili u gérmaniyining mu'enster uniwérsitétigha kélip ghol hüjeyre we gin tereqqiyati bi'ologiyisi buyiche bir yildek doktur ashti basquchidiki ilmi tetqiqat bilen shughullan'ghan we shu yili küzde amérika yuta uniwérsititigha kélip özining ghul hüjeyre we gin tereqqiyati bi'ologiyisi üstidiki doktur ashti tetqiqatini dawamlashturghan.

U hazirgha kelgüche 26 parche maqale yazghandin bashqa 4 parche kitabning bir nechche bablirini yézishqa qatnashqan. Hazir u 6 tetqiqat türini qol sélip ishlewatqan bolup bir türde resmiy paténtqa érishken.

Doktur shöhret mutellip hazir haywanlarning gin tereqqiyati we törelme gewde hüjeyre tetqiqatida dunya buyiche aldinqi qatarda turuwatidu dep tonulghan bolsimu, u bu heqte soralghan so'allirimizgha kemterlik bilen "shundaq bolushi mumkin" dep jawab berdi.

Uninggha yandashqan halda doktur shöhret ependining singlisi maysem mutellipmu ghol hüjeyre saheside közge körün'gen alim bolup, doktur maysem mutellip hazir massachuséts téxnologiye uniwérsitétining hüjeyre bi'o-méditsina tetqiqat merkizide xizmet qiliwatidu.

Hörmetlik radi'o anglighuchilar doktur maysem mutellipning qolgha keltürgen netijiliri we ösüp yétilish jeryani heqqide kéler qétimliq programmizda tepsiliy melumat bérimiz. (Jüme)