Uyghurlar heqqide insan heqliri doklati teyyarlash qarari maqullan'ghan
2007.12.24
Türkiyidiki "yéngi chagh" gézitining 12- ayning 20- künidiki sanida "türk dunyasi ittipaqliqqa chaqirildi" mawzuluq maqale élan qilindi. Maqalining kichik témisida enqerede jem bolghan türk dunyasi insan heqliri teshkilatliri chaqirghan xelq'araliq yighinda muhim qararlar maqullan'ghan déyilgen. Qararda sherqiy türkistandiki insan heqliri depsendilirige alahide yer bérildi déyilgen bolup, bu yighinda maqullan'ghan sherqiy türkistan heqqidiki qararda mundaq déyilgen: "xitaylarni sherqiy türkistanda élip bériwatqan insanliq qélipidin chiqqan assimilyatsiye siyasitini axirlashturushqa chaqirish, shundaqla sherqiy türkistandiki insan heqliri depsendichiliklirini xelq'ara sehnige élip chiqish üchün derhal etrapliq doklat hazirlap chiqish."
Bu qarar 12- ayning 9- 10- künliri enqerede chaqirilghan "insan heqlirining démokratiyige bolghan tesiri" mawzuluq xelq'araliq yighinda maqullan'ghan bolup, bu yighin'gha Uyghurlargha wakaliten bishkek insan heqliri we démokratiye jem'iyiti mes'uli tursun islam ependi qatnashqan we muhim söz qilghan idi.
Bu yighinda Uyghurlardiki insan heqliri depsendichiliklirini alahide tekitleshtiki meqset néme? "sherqiy türkistandiki insan heqliri depsendiliri" mawzuluq doklatni hazirlashtiki meqset néme? bu doklatning Uyghurlar duchar boliwatqan insan heqliri depsendichiliklirini azaytishtiki roli néme? dégen'ge oxshash su'allargha jawap tépish üchün türk dunyasi insan heqliri jem'iyiti bashliqi abdullah buksur ependi bilen söhbet élip barduq. (Erkin tarim)
Munasiwetlik maqalilar
- Akisi xitay hakimiyiti teripidin ölüm jazasigha höküm qilin'ghan bir yash bilen söhbet
- Kishilik hoquqni közitish teshkilati, awstraliye bash ministirini xitaygha bésim ishlitishke chaqirdi
- Insan heqliri künide insanliq tragédiyisi
- Almatada Uyghurlar kishilik hoquq künini xatirilidi
- Kanadada Uyghurlar sükütte turup kishilik hoquq künini xatirilidi
- Uyghurlar dunya insan heqliri künini enqere sheher merkizide xatirlidi
- Uyghurlar dunya kishilik hoquq künini washin'gtondiki xitay elchixanisi aldida xatirilidi
- Gollandiyide " Uyghurlarning hej pa'aliyitige erkinlik" dégen shu'ar astida keng kölemlik namayish ötküzüldi
- Démokratiyining insan heqlirige bolghan tesiri
- Xelq'ara insan heqliri küni munasiwiti bilen shiwétsiyide namayish
Köp körülgen xewerler
RFA
- En'gliye hökümiti Uyghur qulluq emgiki sewebidin xitayda ishlen'gen küntaxtilarni chekleydighanliqini élan qildi
- Gérmaniyening eng chong ximiye sana'iti shirkiti qattiq eyibleshlerdin kéyin Uyghur rayonidin ayrilghanliqini élan qildi
- Erkin asiya radiyosi Uyghur bölümi: xitayning Uyghurlar üstidiki shepqetsiz hökümranliqining zulmetlirini yérip ötküchi nur
- Xitay hökümiti amérika bilen xitay arisidiki soda urushining aqiwitidin qattiq endishe qilmaqta
- Türkiyening istanbulda chong yer tewresh yüz bérip, ahaliler arisida ölüsh kélip chiqmighan