Хитай һөкүмити уйғур елидә йәнә бир көләмлик бастуруш һәрикити елип бериш бешаритини бәрди
2007.08.07

5 - Вә 6- авғуст күнлири, хитайниң уйғур елидә турушлуқ һөкүмити, бөлгүнчиликкә қарши күрәшни пухта вә чоңқур елип бериш тоғрилиқ йиғин ечип, идеологийә саһәсидә муқимлиқини илгири сүрүш шуарини қайта тәкитлигән.
Хитайниң уйғур елидики һөкүмитиниң ахбарат васитиси: тәңритағ торида 7- авғуст берилгән хәвәрдә көрситилишичә, ваң лечүән, бөлгүнчиликкә қарши күрәштә шинҗяң дуч келиватқан вәзийәтни интайин мурәккәп дәп көрсәткән вә хитай һөкүмитиниң" шинҗаңниң муқимлиқини қоғдаш тоғрисидики чоң тәдбирлирини аптоном районлуқ парткомниң орунлаштуруши асасида бирликкә кәлтүрүп, идеологийә вә сиясий - қанун системисиниң бөлгүнчиликкә қарши туруш, сиңип киришниң алдини елиш хизмәтлирини йәниму пухта күчәйтип, бөлгүнчилик, бузғунчилиқ һәрикәтлирини мәғлуп қилиш"ни тәкитлигән һәмдә партийә 17-қурултийиниң ғәлибилик ечилишиға, аптоном район омумийитиниң давамлиқ муқим болушиға капаләтлик қилиш керәкликини оттуриға қойған.
Ваң лечүәнниң йәнә "идеологийә саһәсидики муқимлиқини күчәйтиш" шоарини көтүрүп чиқишидики мәқсити немә?

Ваң лечүәнниң бундақ шараитта йәнә бу хил шуарларни мәйданға чиқиришиға қарита дуня уйғур қурултийи баянатчиси дилшат ришит, бейҗиң олимпикигә бир йил қалған вә хитай компартийисиниң 17- қурултайға тәйярлиқ қилиниватқан пәйттә, хитайниң буларни оттуриға чиқириши, уйғур елидә йәнә бир көләмлик бастуруш һәрикитини елип бериштин бешарәт беридиғанлиқини көрсәтти.
Ню-йорктин чиқидиған" бейҗиң баһари" журнилиниң баш муһәррири ху пиң әпәнди, уйғур елидә бу хил йиғинниң һазир ечилишини, чоң җәһәттин елип ейтқанда, уйғурларниң кишилик һоқуқ вә диний әркинликиниң хитай һакимийитиниң изчил бесимиға учрап кәлгәнлики вә уйғурларниң өз әркинликини қолға кәлтүрүш үчүн изчил күрәш қилип келиватқанлиқи биләнму вә кичик җәһәттин елип ейтқанда, келәр йили хитайда өткүзүлидиған олимпик йиғини вә йеқинда ечилидиған партийә 17- қурултийи биләнму муәййән мунасивәтлик икәнликини, хитай һөкүмитиниң мушундақ усулдин пайдилинип уйғур елигә болған контроллуқини һәмдә йәрликләрниң әркинлик күришигә болған бастуруш ишлирини йәниму күчәйтишни мәқсәт қилғанлиқини билдүрди.
Униңдин башқа, олимпик җәрянида дуня җамаәтчиликиниң хитайға йеқиндин диққәт қилидиғанлиқини, кишилик һоқуққа бәк көңүл болидиғанлиқини, мушундақ шараитта хитай вә башқа җайлардики кишиләрниң һәр түрлүк амал - чариларни қоллинип өз авазини сиртқа аңлитишни халайдиғанлиқини, хитай һөкүмитиниңму бу хил һаләтниң шәкиллинишидин әнсирәп, контроллуқни күчәйтидиғанлиқини билдүрүп " хитай һөкүмитиму олимпикниң охшимайдиған кишиләр үчүн өз пикирлирини баян қилидиған вә авазини аңлитидиған бир яхши пурсәт билән тәмин етишидин бәк әнсирәйду. Шуңа улар җиддий тәйярлиқ қилип бу хил әһвалларниң йүз беришини һәр тәрәптин чәкләшни мәқсәт қилған " деди.
Рабийә ханим: "ваң лечүән өз һакимийити мустәһкәмләп талан-тараҗ қилиш мәқсәтлирини әмәлгә ашуруш үчүн хитайда демократийә болмаслиқини халайду"

Ваң лечүәнниң бундақ тарихи шараитта , уйғур елидә бастуруш һәрикәтлирини изчил давамлаштуруштики йәнә бир сәвәбниң ваң лечүәнниң уйғур елини талан-тараҗ қилиш суйиқәстини изчил әмәлгә ашуруш ишлирида демократийә идийисиниң хитайға вә уйғур елигә сиңип киришиниң хитай рәһбәрликигә бир тәһдит икәнлики көрсәткән ду қ ниң рәиси, сиясий паалийәтчи рабийә ханим: “ваң лечүән өз һакимийити мустәһкәмләп талан-тараҗ қилиш мәқсәтлирини әмәлгә ашуруш үчүн хитайда демократийә болмаслиқини халайду деди.
Бейҗиң баһари" журнилиниң баш муһәррири ху пиң әпәндиму, ваң лечүәнниң бу қетимлиқ йиғинни орунлаштуруштики йәнә бир йошурун мәқситиниң, уйғур елиниң муқимлиқи һәммидин әла дәйдиған сиясий пурсәтни козир қилип бай болуш икәнликиниму чәткә қалмайдиғанлиқини көрсәтти.
Рабийә қадир ханим: " ваң лечүәнниң америкини җинайәтчи дәйдиған һәққи йоқ"
Йиғин җәрянида сөзлигән сөзләр ичидә, адәмниң диққитини тартидиған бир йери, ваң лечүәнниң америкини "ғәрбтики душмән күчләрниң каттибеши" дәп атиғанлиқи болуп, тәңритағ торида берилгән бу һәқтики мәлуматта ваң лечүән сөзлиридин нәқил кәлтүрүшичә, у мундақ дегән: ғәрбтики америка башчилиқидики дүшмән күчлириниң инсаний һоқуқ, милләт, дин қатарлиқ мәсилиләрдин пайдилинип, аптоном районимизға қаратқан ғәрбләштүрүш, бөлгүнчилик қилиш қилмишиниң ахирқи мәқсити җуңго коммунистик партийисиниң рәһбәрлики вә мәмликитимизниң сотсиялистик түзүмини ағдуруп ташлап, җуңгони сотсиялистик дөләттин капиталистик дөләткә... Айландуруп қоюш."
Тәңритағ торида берилгән хәвәрдә йәнә, америка башлиқ ғәрб дөләтлириниң демократийә вә инсан һәқләрни тәрғиб қилиш идийиси "җинайи суйиқәсткә" вә "әксийәтчил маһийәткә" игә дәп көрситилгән.
Рабийә қадир ханим ваң лечүәнниң америка башлиқ демократийини вә инсан һәқлирини тәрғиб қилғучи дөләтләрни җинайи маһийәткә игәдәп атайдиған салаһийәткә игә әмәсликини, бәлки ваң лечүәнниң өзиниң бир җинайәтчи икәнликини көрсәтти.
Дилшат ришит : нур бәкриниң уйғурларға вәкиллик қилалмайду
Йиғинда ваң лечүән, миллий бөлгүнчиликкә қарши күрәшниң узақ муддәтлик икәнликини тонуп йетишни оттуриға қойған болса, аптоном районлуқ парткомниң муавин шуҗиси нур бәкри йиғинда сөз қилип: "баштин - ахир қаттиқ зәрбә бериш, қаттиқ бесим ишлитиш" вәзийитини сақлап, үч хил күчниң бөлгүнчилик, бузғунчилиқ һәрикәтлиригә қаттиқ зәрбә бериши керәк” дәп көрсәткән.
Дилшат ришит хитай рәһбәрликиниң әмәлий бастуруш һәрикәтлиридә уйғурлардин пайдилиништики һелиси, хәлқараниң бесимидин өзини қачуруш дәп көрсәтти вә нур бәкриниң уйғурларға вәкиллик қилалмайдиғанлиқиниму қошумчә қилди.
Рабийә қадир ханим хитай үчүн ишләватқан уйғур рәһбәрләрни әйибләп " улар чоқум уйғур хәлқиниң виҗдани сотиға тартилиду деди.
Йиғинда йәнә, уйғур аптоном районлуқ җ х назаритиниң секретари, назир лю явхуаму, уйғур елиниң нөвәттики муқимлиқ вәзийити һәққидә доклат бәргән. (Җүмә)
Мунасивәтлик мақалилар
- Д у қ ниң иккинчи нөвәтлик иҗраийә комитети йиғини мувәппәқийәтлик ахирлашти
- Д у қ 2- нөвәтлик иҗраийә комитети йиғини ечилди
- Рабийә қадир ханим вә уйғур миллий һәрикити һәққидики қарашлар
- Германийә аммиви ахбарат вастилирида рабийә қадир ханим
- Рабийә қадир ханим "гүлдүрмама" намлиқ китаби һәққидә тохталди
- Америка дөләт мәҗлиси тунҗи қетим уйғурлар тоғрисида қарар лайиһиси қобул қилди
- Хитай террорчилиққа қарши туруш намида уйғурларни бастурмақта
- "Қутлуқ болсун уйғурлар, қутлуқ болсун рабийә ана!" намлиқ очуқ хәт һәққидә сөһбәт
- Рабийә қадир ханимниң тәрҗимиһал характерлик әсириниң нәширдин чиқиш мунасивити билән, долқун әйса сөһбәттә
- Рабийә қадирниң тәрҗимиһалиниң нәширдин чиқиш мурасими тоғрисида
- Рабийә ханим уйғурларниң мунәввәр вәкилиму яки җинайәтчиму?
- Ху җинтавниң шветсийә зиярити намайишқа дуч кәлди
- Дуня уйғур қурултийи хитайниң инкасини тәнқид қилди
- Рабийә қадир ханим, америка президенти җорҗ буш билән болған тарихи характерлиқ учрушушни түгүтүп америкиға қайтти