Uyghur élide din tarqitish pa'aliyiti shughullan'ghan ikki karxanining tijaret kinishkisi etkes qilindi
2007.10.10
Xitay da'iriliri Uyghur élide baghwenchilik igiliki bilen shughullinidighan ikki karxanining tijaret kinishkisini bikar qilip, karxana igilirini qanunsiz halda xrist'an dini tarqitish pa'aliyiti bilen shughullan'ghan shundaqla bashqilarni qanunsiz yollar bilen din özgertishke dewet qildi, dep eyiblidi . Bir amérika puqrasining wizisi etkes qilindi.
Weqege yerlik diniy ishlar idarisi arilashqan
Xitay da'iriliri teripidin Uyghur yashlirini xrist'an dinigha kirishke dewet qilip, tijaret kespige uyghun bolmighan heriketler bilen shughullandi we kishilerni qanunsiz din özgertishke dewet qildi, dep eyiblen'gen bu shirketlerning biri, Uyghur élining xoten we qeshqer wilayetliride baghwenchilik kespi bilen shughullinidighan shinjang tinch okyan yéza igilik mehsulatlar tereqqiyat shirkiti, dégen karxana bolup, mezkur shirketning lop we yéngisar nahiyiliride baghwenchilik meydanliri bar idi.
Merkizi amérikining téksas shtatidiki junggo yardem jem'iyiti charshenbe küni élan qilghan bu heqtiki bayanatida, Uyghur ili da'irilirining ötken ay bu shirketlerni diniy matériyallar tarqitish, musulmanlarni din özgertishke dewet qilish we "diniy sahede singip kirish" bilen eyiblep, tijaret kinishkisini etkes qilghanliqini bildürdi.
Uyghur aptonom rayoni soda sana'et bashqurush idarisining "shinjang tinch okyan yéza igilik mehsulatlar tereqqiyat shirkiti"ning tijaret kinishkisini etkes qilish toghrisidiki uqturushida körsitilishiche, xoten sheherlik diniy ishlar idarisi mezkur shirketning pa'aliyitini tekshürüp, bu shirketning Uyghur yashlirini xrist'an dinigha dewet qiliwatqanliqini we buning dölet bixeterliki, ijtima'iy hem siyasiy muqimliqqa jiddiy tehdit élip kélidighanliqini ilgiri sürgen.
Bu shirketning lop baghwenchilik meydanidiki wekili, shirketning tijaret kinishkisi etkes qilin'ghanliqini étirap qildi. U, radi'omiz muxbirining bu heqtiki ziyaritini qobul qilghanda mundaq deydu, "men mushundaq bir uqturush barliqini bilsemmu, lékin tepsiliy ehwalini bilmeymen. Men buni anglighan, lékin uqturush téxi yolgha qoyulmidi. Bu uqturushning bizge tesir körsitidighanliqi choqum . Baghwenchilik meydanidiki xizmetchiler nahayiti bi'aram bolup, xizmitini yaxshi ishliyelmeywatidu."
Shirket xadimi din tarqatqanliqini inkar qildi
" Shinjang tinch okyan yéza igilik mehsulatlar tereqqiyat shirkiti"ning merkizi ürümchide bolup, bu shirket xotenning lop nahiyisi nawa yézisi we qeshqerning yéngisar nahiyisi topuluq yézisida baghwenchilik meydani achqan. Yuqiridiki ayalning eskertishiche, shirketning nawa yézisidiki baghwenchilik meydanida ishleydighan ishchi - xizmetchiler yerlik Uyghurlarni asas qilidiken.
Soda sana'et idarisining 20 - séntebirde chüshürgen bu heqtiki uqturushida "siler shirket namidin Uyghur yashlirigha qanunsiz xrist'an teblighi élip bérip,xrist'an teshwiqat matériyallirini yötkidinglar, tarqattinglar we bastinglar. Xoten sheherlik diniy ishlar idarisi, shirkitinglarning xoten rayonidiki qanunsiz pa'aliyiti we singip kirish herikiti qanunlargha we junggoning munasiwetlik belgilimilirige éghir xilapliq qilghan, dep qarimaqta " dep eyibligen. Lékin mezkur shirketning nawa baghwenchilik meydanidiki wekili shirketning din tarqatqanliqini ret qilip, "bundaq ish mewjüt emes. Biz adettikidek ishqa chiqip, ishtin chüshüp normal xizmet qilimiz. Biz yéza igilik bilen shughullinidighan baghwenchilik meydani. Her küni ish bilen aldirash ötimiz. Bundaq ish hergiz yüz bérip baqqan emes " deydu.
Chégridin qoghlap chiqirilghan amérika puqrasi kim ?
Merkizi téksastiki junggo yardem jem'iyiti, xitayda diniy yardem pa'aliyiti bilen shughullinidighan we Uyghur élide aktip pa'aliyet élip bériwatqan xrist'an misyonir teshkilatlarning biridur.
Mezkur jem'iyet, weqe bilen munasiwetlik bir amérika puqrasining chégridin qoghlap chiqirilghanliqini bildürgen bolsimu, bu amérikiliqning kimlikini tilgha almidi. Lékin Uyghur ili da'irilirining amérika puqrasini chégridin qoghlap chiqirish heqqidiki uqturushida bu kishini "islam yaki lama dinigha étiqad qilidighan milletlerning dinini özgertishke yaki chégra rayon xelqining dinini özgertishke urunmasliqi kérek idi" dep eyibligen.
Misyonirlar néme üchün Uyghur élige qiziqidu ?
Amérika milwaki uniwérsitétining xelq'ara munasiwetler doktor kandidati qilich qanat, misyonirlarning Uyghur ilidiki diniy pa'aliyiti heqqide toxtilip, buning seweblirini chüshendürdi. Uyghur ili yéqinqi yillardin béri xitayda din tarqitidighan chet'ellik misyonirlarning pa'aliyet nishani bolup qalmaqta.
Xewerlerge qarighanda xitay hökümiti yéqinqi 6 ay ichide chégridin qoghlap chiqarghan Uyghur élide din tarqatquchi chet'ellik misyonirning sani 50 ke yétidiken. Bu qétim shinjang tinch okyan yéza igilik mehsulatlar tereqqiyat shirkiti bilen birge tijaret kinishkisi etkes qilin'ghan yene bir shirket, qeshqerdiki jya érxaw yémeklikler shirkiti bolup, bu karxanining igisi xrist'an dinigha kirgen alimjan himit isimlik Uyghur yash idi. Qeshqer sheherlik diniy ishlar idarisi, a. Himitning tijaret kinishkisini oxshashla "musulman Uyghurlar arisida qanunsiz din tarqitip, dölet bixeterliki we ijtima'iy - siyasiy muqimliqqa tehdit sélish tüpeyli" etkes qilghan. (Erkin)
Munasiwetlik maqalilar
- Uyghurlardiki a'ile-muhebbet qarishi we islam dini
- Xitay amérikining dini étiqad erkinliki doklatigha naraziliq bildürdi
- Xotende ötken abdulxemit damollam heqqide
- A x d e k xitayni diniy erkinlikte " alahide diqqet qilinidighan döletler" tizimlikige kirgüzdi
- Xitay hökümiti Uyghur diniy zatlirini kompartiye siyasitige boysundurushqa urunmaqta
- Xitayda din'gha étiqad qilghuchilarning sani 300 milyon'gha yetti
- Xitay din'gha bolghan bésimni kücheytmekte
- Amérika: xitay hökümiti diniy erkinlikke dawamliq xilapliq qilmaqta
- Amérika dölet mejlisi xitayning erkinlik ehwali heqqide ispat bérish yighini ötküzdi
- Wang léchüen, Uyghur aptonom rayonida yolgha qoyuwatqan diniy basturush siyasitini aqlidi
- Xitay da'iriliri ramizan éyida diniy bashqurushni téximu kücheytmekte
- Erkinlikni allah özi her bir insan'gha teqdim qilghan