Xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchilirining a'ile teweliri kofi annan'gha xet yazdi

• Muxbirimiz méhribanning bu heqtiki melumati
• Download story audio

Birleshken döletler teshkilatining bash katipi kofi annan yéqinda xitayni ziyaret qiliwatqanda, xitaydiki kishilik hoquq pa'aliyetchilirining a'ile teweliri kofi annan'gha xet yézip, uning mezkur jaydiki kishilik hoquq weziyitini közde tutushini telep qilghan. Ular yene kofi annanni xitay hökümiti teripidin qolgha élin'ghan kishilik hoquq pa'aliyetchilirining qoyup bérilishige yardem bérishke ündigen.

Kofi annan'gha xet yazghanlar xitay hökümiti teripidin qolgha élin'ghan kishilik hoquq pa'aliyetchisi sendungliq ema chin gu'angching, öy chéqish mesilisi tüpeylidin qolgha élin'ghan kishilik hoquq pa'aliyetchisi shü jénching we chin shyawmin qatarliqlarning ata - aniliri bolup, ular kofi annandin xitay dölet re'isi xu jintaw bilen söhbetleshkinide, ularning türmidiki balilirining chapsanraq qoyup bérilishi kéreklikini telep qilishini ümid qilghan.

Ata- anining oghlini yoqlishigha ruxset qilinmighan

Radi'omizning ziyaritini qobul qilghan xitay türmisidiki kishilik hoquq pa'aliyetchisi shü jinshning 70 yashtin ashqan dadisi oghlining yerlik hökümetning xalighanche öy chéqish we öy köchürüsh qilmishliri heqqide yuqirilap erz qilghanliqtin, saqchilar teripidin qolgha élinip, uninggha 3 yil qamaq jazasi bérilgenlikini sözlep kélip, xitay hökümitining ta hazirgha qeder uning oghli bilen körüshüshige ruxset qilmaywatqanliqini melum qildi.

Ziyaritimizni qobul qilghan bu 70 tin ashqan boway oghlining heqiqeten bigunah ikenlikini tekitlep, birleshken döletler teshkilatining bash katipi annanning mezkur mesilige köngül bölüshini we shundaqla bu ishni xu jintawgha melum qilish arqiliq, oghlining chapsanraq türmidin qoyup bérilishige küch chiqirishini kéche - kündüz tileydighanliqini bildürdi.

Biz shü jinchingning anisi shü chyawti bilenmu qisqiche söhbette bolduq. Ziyaritimizni qobul qilghan shü chyawti oghli bilen körüshmigili 1 yérim yil bolghanliqini yighlap turup sözlep berdi, u yene metbu'atningmu bu heqte köprek küch chiqirishini telep qildi.

Shangxeydiki kishilik hoquq pa'aliyetchisi chin shyawminmu mezkur jaydiki ahalilar duch kelgen öy chéqish we öy köchürüsh mesilisi heqqide yuqirilap erz sun'ghan hemde mezkur jaydiki amérika elchixanisi bilen alaqilishish arqiliq, mezkur mesilining toghra bir terep qilinishigha yardem bérishni sorighan. Shuning bilen u 15 ‏- féwral küni xitay hökümiti teripidin tutup kétilip, a'ilisidikiler bilen, hetta adwokati bilen körüshüshkimu ruxset qilinmighan.

Chin shyawminning 80 yashtin ashqan anisi ziyaritimizni qobul qilip, özining bu heqte annan'gha xet yazghanliqini tekitlep, xitay hökümitining bu xil yolsizliq qilmishliridin intayin ghezeplinidighanliqini bildürdi.

B d t xitaydiki kishilik hoquq mesilisige jiddiy qarishi kérek

Merkizi nyo-yorktiki xelq'ara kishilik hoquq teshkilatining xitaydiki kishilik hoquq ishliri mes'uli féng songdé mezkur teshkilatning kofi annan'gha xet yazghan xitaydiki bu a'ile tewelirini izchil qollaydighanliqini bildürüp, birleshken döletler teshkilatining xitaydiki kishilik hoquq mesilisige jiddiy qarishi kéreklikini hemde nazaret qilish küchini téximu kücheytishi kéreklikini otturigha qoydi.

Munasiwetlik melumatlarda körsitilishiche, birleshken döletler teshkilatining bash katipi kofi annan xitayni ziyaret qiliwatqan mezgilde,xitaydiki her qaysi ölkilerdin kelgen 150 din artuq erz qilghuchilar birleshken döletler teshkilatining béyjingda turushluq ishxanisi aldigha yighilip, mezkur teshkilatning xitaydiki kishilik hoquq mesilisige yéqindin nezer sélishini telep qilghan. Lékin bularning arisidiki bir qisim kishiler saqchilar teripidin tutup kétilgen. (Méhriban)