Xitay dölet bayriqi chet'elde ikkinchi qétim yiqitildi

• Muxbirimiz shöhret hoshurning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Bügün dunyaning her qaysi jayliridiki tibetlikler tibet qozghilingining 59 yilliqini tebriklesh munasiwiti keng kölemlik naraziliq namayishliri élish bardi. Bu namayishlar ichide kanadaning ontari'o shehiride ötküzülgini eng daghdughiliq boldi. Bu küni namayishchilar, xitay elchixana binasining ögzisige chiqip, xitayning besh yultuzluq qizil bayriqini yiqitti, ornigha tibet bayriqini tiklidi.

Xitayning dölet bayriqini yiqitish mushuning bilen ikkinchi qétim yüz berdi. Tunji qétimqisi, bundin 11 yil burun türkiyide yüz bergen. 1997 ‏ - Yili 2‏ - ayning 8‏ - küni yeni ghulja shehiride 5 ‏ - féwral weqesi yüz bérip 3 kündin kéyin, türkiyidiki Uyghurlar istanbuldiki xitay konsulxanisi aldida namayish ötküzgen, namayishqa qatnashqan Uyghurlardin 2 neper yash konsulxana qorosidiki bayraq xadisigha yamiship chiqip xitay bayriqini yiqitqan we bayraqqa ot qoyghan idi.

10‏ - Mart künidiki tibetliklerning bayraq yiqitish weqesi heqqide, kanadada namayish oyushturghan teshkilatning rehbiri mundaq melumat béridu: "namayishqa 1000 yéqin tibetlik we tibet dostliri qatnashti. Namayishta, 18 we 19 yashliq ikki neper tibetlik kanada puqrasi elchixana binasining ögzisige chiqip, xitay bayriqini yiqitti, ornigha tibet bayriqini tiklidi. Weqedin kéyin, elchixana muhapizetchiliri we kanada saqchisi bu ikki yashni saqchigha élip bérip 5 sa'et soraq qildi. Ular aldimizdiki aylarda sotqa tartilidu. Biz bular üchün hazir adwokat teklip qilduq."

Adette, xelqara qanun buyiche, elchixanilar qorusi, shu elchixana tewe bolghan döletning zémini hésablinidu. Elchixana qorusigha ruxsetsiz kirish, bolupmu bayriqini yiqitish shu döletke qilin'ghan hujum yaki haqaret hésablinidu.Kanadadiki namayshni oyushturghan teshkilat bashliqi trizéri xanim bu heqte toxtilip mundaq dédi: "kanada démokratik bir dölet, bu ikki yashning yash we héssiyat jehettiki alahide ehwalini nezerde tutup kanada qanunining éghir jaza bermeydighanliqigha ishinimiz."

Kanadada xitay bayriqini yiqitqan ikki tibetlik yashtin biri ténzing delek, yene biri nawang dapka bolup, nawang dapka weqe heqqidiki tesiratini sözlep ötidu.

Istanbuldiki xitay bayriqini yiqitqan Uyghurlardin biri besh qétim sotqa tartilghan we axirqi sotta 5 yil siyasiy pa'aliyetlerge qatnashmasliq jazasi bérilgen. Ene eshu jazagha uchrighan yash, tebet yüjetürk, shu qétimqi kechürmishliri toghrisida toxtilip ötidu.

Muhajirettiki tibet herikiti bilen Uyghur milliy herikiti, yéqinqi yillardin béri teng qedemde ilgirilimekte. Bezi közetküchilerning qarishiche, Uyghur milliy herikitining xelq'ara kün tertipke kélish nisbiti, 11 ‏ - séntebir weqesidin kéyin, bolupmu, rabiye qadir xanim rehberlik ornigha ötkendin kéyin, tibetliklerningkidinmu aldida kétiwatmaqta. (Shöhret hoshur)