Уйғур елиниң шихәнзә шәһиридики ишчилар вәкили бейҗиңға әрз сунмақта
2007.11.20
Уйғур елиниң шихәнзә шәһиридики сабиқ чүәнхәй ширкитиниң хадимлиридин 11 киши, бейҗиң һөкүмитигә әрз сунуп, өз һоқуқини қолға кәлтүрүш үчүн тиришчанлиқ көрсәтмәктә. Әмма әрздарлар 19 йилдин буян тегишлик һәқлиригә игә болуш әмәс, бәлки һөкүмәт тармақлириниң қаттиқ дәпсәндичиликигә учримақта.
Уйғур елиниң шихәнзә шәһиридики сабиқ чүәнхәй ширкитиниң ишчилар вәкили таң вейхуң, таң шишең, ляң фашө, ваң хуңша, чең йүфең қатарлиқ 11 киши өз һоқуқини қолға кәлтүрүш мәқситидә, дүшәнбә күни уйғур илидин пойизға олтуруп бейҗиңға қарап йүрүп кәтти.
Ишчилар вәкили арисидики таң шишең, пойизда кетиветип телефон арқилиқ истансимизға, өзиниң илгири чүәнхәй ширкитиниң тармиқидики меһманханиниң мулазимәт бөлүмидә хизмәт қилидиғанлиқини, 1986 - йили ширкәт өз алдиға кархана башқуруш түзүми буйичә дөләт игиликидин айрилип чиққанлиқини, әпсуски меһманхана бинаси вә ширкәткә тәвә барлиқ мал - мүлүкләрни шу җайдики ишләпчиқириш қурулуш армийисиниң монопол қиливалғанлиқини, шундин етибарән мәзкүр бинаниң ишләпчиқириш қурулуш армийиси рәһбәрлириниң пәрзәнтлири вә йеқин уруқ - туғқанлириниң игидарчилиқиға өткәнликини билдүрди.
Таң шишеңниң ейтишичә, ишләпчиқириш қурулуш армийисиниң ширкәт бинасини зорлуқ билән игиливелиши нәтиҗисидә 70 тин артуқ ишчи турмуш киримидин мәһрум қалған. Гәрчә ишчилар 19 йилдин буян бейҗиңға әрз сунуп, өзлириниң һәқсизликкә учриғанлиқини дава қилип кәлгән болсиму, бейҗиң даирилириниң мәсулийәтни йәрлик даириләргә иттириши, йәрлик даириләрниң болса һечқандақ имтияз вә күчкә игә болмиған бу ишчиларниң аһу - зариға писәнт қилмаслиқи қисқиси уларни қәтий көзгә илмаслиқи нәтиҗисидә давалири һәл болмай кәлгән.
" Йәрлик һөкүмәт болса, өзлирини қоғдаш чарисини ишқа селип, қанун буйичә иш көрмәй келиватиду. Биз бичарә пуқраларниң аз - аздин йиғиш қилип бәрпа қилған бинаримизни, һечқандақ һәқ төлимәй қарап туруп еливилиң бир, техи еливалғанни аз дәп бизни бейҗиңға әрз қилиң икки, биз бу наһәқчилиққа чидимидуқ."
Ишчилар вәкили таң вейхуңму, ишчилар вәкиллири билән бирликтә әрз қилиш үчүн йолға чиққан болуп, у бизгә мундақ деди.
" Бизниң дило аллиқачан қанун буйичә рәсмий әнгә турғузулған иди, бирақ йәрлик партком даирилириниң қол тиқиши билән, сот бу дило үстидин һөкүм чиқиришқа чарисиз қалди. Әслидә биз һәқлиқ болғанлиқимиз үчүн, сот ечилған болса биз дәсләптила йәңгән болаттуқ. Меһманхана бинаси пүткәндин кейин аран икки йил мулазимәт елип баралидуқ, шуниң билән ишләпчиқириш қурулуш армийисиниң шихәнзә 149 - полкиниң булаңчилиқиға учридуқ. Буни аз дегәндәк йәрлик башлиқларниң арқа тирәк ролини ойниши билән давайимиз һәл болуш түгүл, һәқлиқ орундин һәқсиз орунға чүшүп қалдуқ."
Таң вейхуң, хитай мәркизи һөкүмитиниң 17 - нөвәтлик қурултийи ечилиштин бурун, бейҗиңға әрз қилиш үчүн барған, һөкүмәт уни уйғур елигә ялап елип кәткән. Йәрлик һөкүмәт шу қетим ишчилар вәкиллири билән чүәнхәй бинасиниң мүлүк һоқуқи мәсилисидә өз - ара диалог өткүзүшкә қошулған, бирақ17 - қурултайдин кейинла, һөкүмәт барлиқ вәдилиридин йенивелип, ишчилар билән иккинчи бу һәқтә сөзләшмигән.
Таң вейхуңниң ейтишичә, чүәнхәй ширкити 80 - йиллири пуқралардин мәбләғ йиғиш арқилиқ чүәнхәй бинасини пүткүзгән, лекин шинҗаң йеза игиликини тәрәққи қилдуруш шоари астида шихәнзә 149 - полкиниң зорлуқ билән тартивелиши нәтиҗисидә, ишчиларниң әйни чағда сәрп қилған қан тәр бәдили, бикарға кәткән.
" Бизниң тартқан зийинимиз бәк чоң, биз 21 йил илгири бир аилә 5 йүән чиқирип бу бинани тиклигән идуқ."
Ишчилар вәкили таң шишеңниң билдүрүшичә, ишчилар вәкиллиридин 5 нәпири 7 - айда бейҗиңға әрз қилиш үчүн барған болуп, йәрлик һөкүмәт бейҗиңға мәхсус адәм әвәтип, уларни мәҗбурий һалда шихәнзиниң бейҗиңда турушлуқ иш башқуруш орниға солап қойған. Қурултайдин кейин мәсилини һәл қилиш баһанисини көрсәткән һөкүмәт, колликтипниң мүлкини зорлуқ билән тартивелиштәк бу қанунсизлиқни йәнила һәл қилмиған.
Таң шишеңниң ейтишичә, уларниң бу қетим бейҗиңға бериштики мәқсиди, чоқум мәркәздики рәһбәрләрниң бу мәсилигә диққәт қилишини қолға кәлтүрүш үчүн икән. (Әқидә)