Xitayning sodidiki saqtiliqi 8 dölet yighinining muhim tenqid témisi

• Muxbirimiz ekremning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Gérmaniyining her qaysi sheherliride minglighan namayishchilarning naraziliqigha uchrawatqan 8 dölet bashliqlirining yighinida, gérmaniye terep xitayning gérmaniye tawarlirini kopi qilip yasash qilmishining téximu köpiyiwatqanliqini qattiq tenqid qildi.

Xitayning téxnika oghurlash we chet'el tawarlirini teqlid qilish qilmishini cheklesh muzakirige qoyulidighan muhim mezmunlar

2005 We 2006 - yili xitay bash ministiri wén jyaba'o gérmaniyige ziyaretke kelgende, gérmaniye dölet rehberliri xelq'ara metbu'atining közidila wén jyabawni qaritip qoyup, xitayning teqlidchilik qilmishini eyibligen idi. Bu qétimqi 8 dölet bashliqlirining yighinida, gérmaniye bash ministiri anjila mérkilning muhim söz témilirining biri xitayning teqlidchilikige ünümlük usulda chek qoyush toghrisida bolghan.

Gérmaniye dolqunliri radi'osining 6 - ayning 3 - künidiki xewirige asaslan'ghanda, bu qétimqi 8 dölet rehberliri yighinida xitayning téxnika oghurlash we chet'el tawarlirini teqlid qilish qilmishini cheklesh muzakirige qoyulidighan muhim mezmunlar qataridin orun alghan.

Gérmaniye tawarlirining % 75 ining xitayda teqlid qilip yasilip, tereqqi qiliwatqan eller we üchinchi dunya ellirige sétiliwatidu

Gérmaniye soda - sana'etchiler birleshmisining melumatigha asaslan'ghanda, xitay dunyadiki teqlidiy tawar ishlepchiqirishta rékort yaratqan chémpiyon döletke aylan'ghan. Her yili xitayning teqlidchiliki tüpeyli tartidighan ziyan 30 milyard yéwrogha yetken bolup, bu san yildin yilgha örlep barmaqta iken.

Gérmaniyining tamozhna we saqchi da'irilirining ashkarilighan melumatlirigha qarighanda, dunyadiki musadire qilin'ghan pütkül teqlidiy tawarlarning yérimi xitayda ishlepchiqirilghan iken. Gérmaniye soda - sana'et birleshmisi yene gérmaniye tawarlirining % 75 ining xitayda teqlid qilip yasilip, tereqqi qiliwatqan eller we üchinchi dunya ellirige sétiliwatqanliqini, hetta gérmaniye markilirida bazargha séliniwatqanliqini élan qilghan.

D u q ichki ishlar komitétining mudiri abdujélil qarihajim xitayning bu xil téxnika oghurluqining gherb elliride küchlük naraziliq peyda qiliwatqanliqini, gherb ellirige zor iqtisadi ziyan keltürüpla qalmastin, ishsizliq mesilisining éghirlishishigha sewebchi boluwatqanliqini tilgha élip ötti.

Chet'el mutexessislirining qarishiche, xitayning 70 - yillarning axirliri chiqarghan tawar we neshir boyumlirining patént hoquqini qoghdash qanuni xelq'ara soda teshkilatining mizanigha tamamen uyghun bolsimu, emma bu qanun xitayda hich ijra qilinmaydiken. Qanunshunas robért ependi bu heqte toxtilip, "xitayning qanun ijra qilishi normal emes. Yerlik hökümetler qanun bilen hésabliship ketmeydu. Xitayda her qandaq sot mehkimisi hökümetke béqinidighan bolghach, teqlidiy tawar ishlepchiqirishni chekleymen, dégenlik quruq geptin ibaret" dep körsetken.

Bezi xitayshunaslar, xitaylarning bu xil teqlidchilik xaraktérini ularning en'enisi nuqtisidin tehlil qilip, kongzining "shagirt ustazni dorishi kérek" dégen telimatigha xitaylarning emel qilidighanliqini, 7 - esirde hindistandin nom oghurlap kélip, uni özining qiliwalghanliqini misal alghan. Bu yerde xitayning ijad qilishqa emes, oghurlashqa we kopi qilishqa mayilliqi gewdilendürülgen.

Xitayning gherb tawarlirini kopi qilip, özining méligha aylandurup iqtisad toplash qilmishi héch özgergini yoq

Bu yil 4 - ayda amérika hökümiti xitayda amérikining kinosi, kitabliri we yumshaq détallirining keng - kushade kopi qilinip sétiliwatqanliqi seweblik xitayni eyibligen idi. Gérmaniye her qétim xitay bilen bolghan uchrishishlirida bu nuqtigha jiddiy mu'amile qiliwatidu. Yawrupa birlikimu xitaygha qayta - qayta agahlandurush bériwatidu. Emma xitayning gherb tawarlirini kopi qilip, özining méligha aylandurup iqtisad toplash qilmishi héch özgergini yoq. Xitay hökümet rehberliri her qétim gherb rehberliri bilen körüshkende, xitaydiki teqlidchilik qilmishigha chek qoyudighanliqi toghruluq wede bérip kelgen bolsimu, emma gherb dunyasi xitayda azraq bir özgirishning wujudqa chiqqanliqini közge chéliqturalmighan. Xitayning wediliri dawamliq wede pétiche qalghan.

Xitay iqtisadshunasliri xitaydiki bu xil teqlidchilikni tereqqiyat basquchida turiwatqan döletler muqerrer rewishte basidighan yol, dep qarap, tarixtin misallar élish bilen özini aqlashqa uriniwatqan bolsimu, gherb soda - sana'et organliri öz dölet hökümetlirige we xelq'ara soda teshkilatigha xitayni cheklesh heqqidiki bésimlirini kücheytmekte. Yawrupa birlikining soda komitétimu bu mesile heqqide jiddiy bash qaturmaqta. ( Ekrem)