Xitay hökümiti qirghizistandiki jasusluq herikitige qatnashqanliqini inkar qildi

• Muxbirimiz ümütwarning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Yéqinda, qirghizistan bixeterlik da'iriliri zhiparqul ariqowa isimlik qirghizistan dölet mejliside ishleydighan bir neper qirghizistan puqrasini xitaygha jasusluq qilghanliqi üchün qolgha alghandin kéyin, qirghizistan jama'etchilikide zor ghul-ghula qozghilip ketken. Axiri bir qanche hepte ötkendin kéyin xitay diplomatiye da'iriliri buni inkar qilghan.

Xitay elchisi heyranliq hés qildi

Xitay bixeterlik orginigha ishleydighan ademning qirghizistanning eng muhim hakimiyet we qanun orgini hésablinidighan parlaméntqa orunlashturulghanliqidin ibaret xewerni anglighan qirghizistanliqlar buningdin heyranliq we jiddiyliq hés qilishqan. Bu heqte metbu'atlarda türlük inkaslar peyda bolghan .

Qirghizistan parlaméntning mes'uli murat sultanop 3-iyul küni zhurnalistlargha özining , xitay xelq jumhuriyitining qirghizistanda turushluq bash elchisi bilen mezkur mesile heqqide söhbetleshkenlikini, xitay elchisining buni inkar qilghanliqini uqturghan.

Régnun agéntliqining bu heqtiki uchurlirigha asaslan'ghanda, qirghizistan bixeterlik orgini qirghizistan parlaméntining xadimi hésablan'ghan zhiparqul ariqowa bilen xitay puqrasini teng qolgha alghan bolup, zhiparqul ariqowa qirghizistanning mexpiyetlik xaraktérigha ige höjjetlirini xitay hökümitige bergen dep qarilip, jasusluq qilmishi da'irisige kirgüzülgen. Uchurgha asaslan'ghanda, xitay bash elchisi jang yennyen " men qirghizistan parlaméntining xadimining xitayning ishpiyoni dégen xewerni anglighandin kéyin heyran qaldim" dégen. U, bundaq ishpiyonluq herikitining mewjut emeslikini izahlap, " qirghizistan nahayiti güzel we ochuq dölet, bu sewebtin ishpiyonluq herikiti qilishning héch qandaq éhtiyaji yoq " dep sözini küchke ige qilmaqchi bolghan.

Xitaygha uchur kérek bolsa sorash arqiliq alalaydiken

Murat sultanop xitay bash elchisining sözlirini quwwetlep, "qolgha élin'ghan zhiparqul ariqowaning mexpiy we hökümet höjjetlirige érishish salahiyiti yoq, hem uninggha érishelmeydu. Chünki, bundaq höjjetlermu parlaméntta yoq. Ishpiyonluq qilishqa héchqandaq hajiti yoq , eger xitaygha uchur kérek bolup qalsa, ular buning hemmisini resmiy sorash yoli bilen qiyinchiliqsiz alalaydu" deydu

Biraq, qirghizistan metbu'atlirining yézishiche, qirghizistan bixeterlik sahesining axbaratida ishpiyonluqqa eyiblen'gen parlamént xadimining chet el puqrasigha mexpiy xaraktérdiki höjjetlerni bériwatqanda qolgha chüshkenlikini élan qilin'ghan.

Qirghizistanda chiqidighan " méning paytextim" gézitining yézishiche, zhiparqul ariqowa nechche yildin buyan chet'el razwétkisi teripidin orunlashturulghan bolup, u, muhim uchurlarni bergenliki üchün dawamliq türde pul bilen teqdirlinip turghan.

"Qirghizistan, moskwa komsomoli" gézitining yézishiche, zhiparqul ariqowa bilen birge qolgha chüshken chet el razwétkisining wekili xitay puqrasi iken.

Hazir zhiparqul ariqowa isimlik bu ayal qirghizistan bixeterlik orginining türmisige tashlan'ghan bolup, eger uninggha jinayet turghuzulsa, qirghizistan jinayi ishlar qanuni boyiche 12 yildin 20 yilghiche erkinlikidin ayrilidu hem bayliqliri musadire qilinidiken. Xewerlerdin qarighanda, mezkur xanim bir qanche yillardin buyan qirghizistan parlaméntida xizmet qilip kelgen bolup, parlaméntning ishlirini yaxshi bilgen iken. U bu sahede yette yilliq xizmet waqtigha ige bolup, yuqiri derijilik meslihetchilik salahiyitige érishken.

Qirghizistan musteqilliq tarixidiki tunji weqe

Qirghizistan metbu'atliri bu weqeni qirghizistan musteqil bolghandin kéyinki 15 yil ichidiki tunji qétim sézilgen dölettin yüz örüp, chetelge ishpiyonluq qilish weqesi dep bahalighan bolup, shangxey hemkarliq teshkilatigha eza döletler aliy rehberlirining bu qétim bishkekke jem bolushining harpisida hemde qirghizistan hökümiti we xelqining bu yighin'gha jiddiy teyyarliq körüwatqan peytide mundaq jasusluq herikitining pash bolushi xitay diplomatiye sahesinimu bi'ep ehwalgha chüshüp qoyghan.

Shu sewebtin axiri xitay bash elchisi özi biwasite buni inkar qilishqa mejbur bolghan iken. Uchurlardin qarighanda, mezkur jasusluq weqesi téxi éniq békitilmigen bolup, parlamént bilen bixeterlik da'iriliri arisida pikir ixtilapliri mewjut iken. (Ümidwar)