Öktichiler qazaqistan saqchi da'irlirini xitayning sowghisini qobul qilmasliqqa chaqirdi


2007.07.25

Xitay bilen merkiziy asiya döletlirining shangxey hemkarliq teshkilatining ramkisi astida we ayrim hemkarliqlirining tereqqi qilishigha egiship, xitay hökümiti we xewpsizlik da'irilirining merkiziy asiya döletlirige her xil maddi hem maliye yardemlirini körsetmekte.

Shuning bilen bir waqitta yene xitay körsitiwatqan bu yardemlerning kishiler arisida türlük inkaslarni qozghawatqanliqimu melum, shangxey hemkarliq teshkilatining ortaq programmisi boyiche térrorchiliq ,bölgünchilik we diniy esebiylikke qarshi küresh qilish xitay bilen her qaysi merkiziy asiya döletliri arisida bir qanche yillardin buyan dawamliship kelmekte.

Xitay 396 ming dollar qimmitide töt aptomobil we bashqa buyumlarni teqdim qilghan

Ferghane agéntliqining bu heqtiki xewirige qarighanda, qazaqistan öktichilirining birleshmisi hésablinidighan sotsiyal démokratlar partiyisining re'isi oraz jandosof qazaqistan ichki ishlar ministiri bawurjan muhemmedjanofqa ochuq xet tapshurup, buningdin kéyin xitay jama'et xewpsizlik ministirliqining sowghilirini qobul qilishqa xatime bérishqa chaqirdi.

Buninggha seweb bolghan amillarning biri shuki, yéqinda xitay jama'et xewpsizlik ministirliqi qazaqistan ichki ishlar ministirliqigha 396 ming dollar qimmitide töt aptomobil we bashqa buyumlarni teqdim qilghan, xitayning qazaqistandiki bash elchisi jang shiyü'en mezkur téxnikilarning " qazaqistan bilen xitay saqchilirining birlikte xizmet élip bérishtiki zor hemkarliqliri üchün xitay saqchilirining maddiy jehettiki rehmiti" ikenlikini körsitish bilen xitay jama'et xewpsizlik ministirliqining qazaqistan bilen birlikte élip barghan ishliri hem buningdin kéyin élip baridighan hemkarliqliri üchün teshekkur bildüridighanliqini tekitligen idi.

Sowgha qobul qilishning tunji qétim emesliki tenqid qilin'ghan

Qazaqistan öktichi rehbiri ichki ishlar ministirigha yazghan ochuq xétide bundaq sowgha qobul qilishning tunji qétim emeslikini tenqid qilghan bolup, jandosofning qarishiche, qazaqistan saqchi da'irilirining kishi béshigha kélidighan otturiche kirimi qazaqistandin töwen hésablinidighan xitaydin bundaq sowgha qobul qilishning toghra emeslikini, uning üstige yene qazaqistanning ichki ishlirigha ajritilidighan xam chotning yildin yilgha ösüp, bu yil yérim milyard amérika dollirigha yetkenlikini, eksiche pul ajritip, eng yaxshi téxnikilarni sétiwélish mumkinlikini tekitligen.

Qazaqistandiki Uyghur siyasiyoni qehriman ghojamberdi bu mesile heqqide toxtilip, oraz jandosofning mezkur ochuq xéti jümlidin tenqidining muwapiq ikenlikini, uning jemiyette mewjut boluwatqan parixorluqqa qarshi turushni öz ichige alghan xahishlargha bolghan naraziliqlarning ipadisi ikenlikini körsetti.

Qehriman ghojamberdining éytishiche, bundaq sowgha qobul qilish uzundin buyan dawamlishiwatqan ish, xitay hökümiti özlirining sowghiliri arqiliq qazaqistan ichki ishlar da'irlirini Uyghurlarning siyasiy heriketlirini basturushta özliri bilen hemkarlishishqa ündeydu hem bu jehette netijilerge érishti. (Ümidwar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.