Ғәрб мәтбуатлири вә мутәхәссисләр хитай компартийиисниң 17 ‏- нөвәтлик қурултийиға қандақ баһа бәрди?

• Мухбиримиз әқидәниң бу һәқтики толуқ мәлумати
• Download story audio

Хитай президенти ху җинтав, 17 - қурултайда сөз бәрмәктә. AFP Photo

Хитай компартийиси мәркизи һөкүмитиниң баш секритари ху җинтав , мәзкүр һөкүмәтниң 17 ‏- нөвәтлик қурултийиниң йиғинида сөзлигән доклатида, чирикликниң компартийиниң һаят - маматлиқи билән бивастә мунасивәтлик икәнликини оттуриға қойди. 15 ‏- Өктәбир күни ечилған қурултайниң ечилиш мурасимида , ху җинтав 2 йерим саәт доклат сөзләп, хитайниң иқтисадий, чирикликкә қарши туруш, икки қирғақ мунасивити вә хитайниң ташқи дипломатийә мунасивити қатарлиқ тәрәпләр үстидә алаһидә тохталди.

Ху җинтав сөзидә , бу қетимқи қурултайниң асасий мәқсити, җуңгочә сотсиялизм қуруш байриқини игиз көтирип, диң шавпиң нәзирийиси билән 3"кә вәкиллик қилиш" идийисини башламчи рол қилип, пән - техника тәрәққиятини ишқа ашуруш икәнликини тәкитлиди.

Ху җинтав тәкитлигән пән - техника тәрәққиятини ишқа ашуруш нәзирийиси, мав зедуң , диң шавпиң , җаң земинлар оттуриға қойған нәзирийә билән тәң орунда болуп, бу ху җинтавниң 4 ‏- әвлат хитай рәһбири сепидин орун алған шәхс икәнликиниң намайәндиси һесаблиниду.

Бирақ 17 ‏- қурултайниң ечилиш мурасимида, ху җинтавға әгишип йиғин залиға кирип кәлгән, хитай сиясий бюросиниң комиссари ву баңго болмастин, бәлки сабиқ хитай мәркизи һәрбий ишлар комитетиниң рәиси җаң земин иди.

Мәтбуатларниң 17 ‏- нөвәтлик қурултайға бәргән баһаси

Қурултай баянатчиси бу қетимқи қурултай һәққидә мухбирларға мәзкүр қурултайда партийә низамнамисиға өзгәртиш киргүзидиғанлиқини билдүрүш билән биргә, җуңгочә сотсиялизмниң нишанини алаһидә тәкитлигән.

Хитай ишлири мутәхәссислириниң қаришичә, 17 ‏- нөвәтлик қурултай ху җинтав вә вен җябавларниң варислирини бекитиш болмастин, қурултай бир партийә түзүмини мустәһкәмләш, партийә низамнамисиға өзгәртиш киргүзүш шуниңдәк муһими йәнә ху җинтавни мәркәз қилған рәһбәрлик гурупписиниң 5 йилдин буянқи пән - техника тәрәққият нәтиҗисини тарих дәптиригә турғузуштин ибарәт икән.

Қурултай рәислири 15 ‏- өктәбир күни чүштин кейин биринчи қетимлиқ йиғинни рәсмий ечип, қурултай даимий комитети әзалириниң исимликини елан қилди, һәмдә қурултайниң муавин катиблирини бекитти.

Ху җинтав өз варисини тикләшкә әһмийәт бәрмәктә

Америка бирләшмә агентлиқиниң мақалисидә ейтилишичә, бир һәптә мөһләт билән ечилидиған бу қетимқи қурултайда, ху җинтав хитайни идарә қилған 5 йилдин буянқи вәзийәтни таразиға қоюш, болупму өз иттипақдашлирини һоқуққа тәйинләш күчини таразилаш вә иттипақдашлар ичидин бир нәпәр варисни муһим орунға олтурғузуш, қурултайда вуҗутқа кәлтүридиған муһим бир мәқсәт һесаблинидикән.

Америка бирләшмә агентлиқиниң билдүрүшичә , лявниң өлкисиниң баш секритари ли кечаң, ху җинтавниң йүрикидики варис болуп, ли кечаңни варис қилип тәйинләш үчүн, ху җинтавниң алди билән рәһбәрлик гурупписидикиләрни гәпкә киргүзүши, ли кечаңниң салаһийитиниң хитай мәркизи комитети сиясий бюросиниң даимий һәйити болушқа лайиқ икәнлики испатлиши толиму муһим икән.

Әксичә , ли кечаңниң риқабәтчиси шаңхәй шәһириниң баш секритари ши җиңпиң болуп , охшашла униң хитайниң алий дәриҗилик рәһбәрлик гуруһиға кириши униң қоллиғучилириниң күч чиқиришиға бағлиқ бир мәсилә.

Ши җиңпиңниң һоқуққа тәйинлиниш еһтималлиқи бир қәдәр юқири

яврупадики мутәхәссисләрниң билдүрүшичә, ли кечаң ху җинтав тәрипидин бивастә юқири қатламға көтүрүлгән муһим кадирларниң бири, әмма ши җиңпиңниң ху җинтавниң из басари болуш еһтималлиқи көпрәк, чүнки у ху җинтав вә җаң земин һәр иккисиниң һимайисигә еришәләйдиған муһим персунаж .

Бирақ , канадалиқ хитай мутәхәссис җаң вебрәнниң қаришичә, ху җинтавниң 5 йилдин буян , өзиниң кадирлирини йетиштүрүшкә алаһидә әһмийәт берип кәлгәнлики ениқ , бирақ униң вәзипә тапшуруш муддити 2012 ‏- йилғичә болғачқа, нөвәттә хитай компартийиси мәркизи комитетиниң нөвәттики җиддий вәзиписи һоқуқ тәңпуңлуқини тәңшәш мәсилиси әмәс икән, ху җинтав вәзиписини тапшурғанға қәдәр өзини һимайә қилидиған кадирларни рәһбәрлик гурупписиға орунлаштуруш хизмитини беҗирип болидикән.

Хитай коммунистик партийисиниң демократийә йолиға қарап меңишидин үмид күтмәслик керәк

17 ‏- Нөвәтлик қурултайниң баянатчиси ли дуңшең мухбирларни күтивелиш йиғинида қилған сөзидә, хитайниң демократийә ислаһати елип беришидин чоң үмид күтмәслик керәклики оттуриға чиққан болуп, қурултайда " җуңгочә сотсиялизм йолида меңиш, бир партийә түзүмидә чиң туруш, һәргизму ғәрб сияситини өзигә тәдбиқлаш йолини тутмаслиқ " қа охшаш мәсилиләр алаһидә тәкитләнгән. (Әқидә)