Xitay tashqi ishlar bayanatchisi: "rabiye Uyghurlarning wekili emes, térrorchilarning wekili"

• Muxbirimiz shöhret hoshurning bu heqtiki toluq melumati
• Download story audio

Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanim amérika prézidénti jorj bush bilen birge. RFA Photo

Xitay tashqi ishlar bayanatchisi chin gang tünügün yeni 11 ‏- mart küni, muxbirlarning so'aligha jawab bérip Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimning sözige inkas qayturdi. Rabiye qadir xanim tünügün, ayropilan weqesi toghrisidiki xewer heqqide bayanat élan qilip, xitayning Uyghur milliy herikitini térrorgha baghlap teshwiq qiliwatqanliqini eyibligen idi.

Chin gang sözide " rabiyege oxshash kishiler, bizning térrorluqqa qarshi herikitimizni Uyghur xelqighe qarshi heriket qilip körsitiwatidu, bu xeterlik bir ish " dégen u yene, " bularning qesti bashqa, ular Uyghurlar bilen xitaylar arisidiki munasiwetni buzup milliy toqunush peyda qilmaqchi" dégen. U yene " Uyghur xelqining köp qismi, dölitimizning barliq puqralirigha oxshashla ténchliqini söyidu, diniy radikalliqqa we bölgünchilikke qarshi turidu, rabiyege oxshash kishiler Uyghur xelqighe wekillik qilalmaydu, ular peqet az sandiki térrorchilargha wekillik qilidu " dégen.

Dunya Uyghur qurultiyining bash katibi dolqun eysa, chin gangning sözlirige heyran qalmighanliqini, chünki, xitayning neziride erkinlik üchün küresh qilishning térrorluq dep qarilidighanliqini bildürdi. Dolqun eysa sözide yene, chin gangning rabiye xanimni Uyghurlarning wekili bolalmaydu dégenlikining özila, rabiye xanimning wekillik salahiyitining munazire telep qilmaydighanliqini ispatlaydu dep körsetti.

Dolqun eysa, sherqi türkistanda tinchliqning xitay hakimiyitining tiklinishi bilen buzulghanliqini, xitay hakimiyitige xatime bérilgendila, Uyghur zéminida tinchliqning eslige kélidighanliqini bildürdi.

Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanim, chin gangning sözlirini ret qildi. Rabiye qadir xanim, Uyghur medeniyitining diniy radikalliqtin yiraq ikenlikini, shunga, 1933 ‏- yili we 1944 ‏- yili qurghan ikki qétimliq dölitining biri islam jumhuriyiti, yene birining démokratik jumhuriyet bolghanliqini, ene shu yillarda, Uyghur jem'iyitide ténchliq, ittipaqliq we bixeterlikning toluq saqlan'ghanliqini pakit qilip körsetti.

Rabiye qadir xanim yene, milletler ittipaqliqi heqqidimu toxtulup ötti. U bu heqte, ishi, éshi we zémini tartiwélin'ghan millet bilen tartiwalghuchi milletning arisida ittipaqliq shekillendürmekchi bolush xam-xiyaldin bashqa nerse emes dep bildürdi؛ u sözining axirida, xitay milliti bilen Uyghur milliti arisidiki ittipaqliqning ikki milletning dölet chégrisi ayrilghandila emelge ashidighanliqini körsetti. (Shöhret hoshur)