Xitay da'iriliri Uyghur élide toydin burun eydiz tekshürüshini mejburiy yolgha qoymaqchi
Muxbirimiz gülchihre
2010.07.27
2010.07.27
Uyghur éli xewer menbeliridin melum bolushiche, düshenbe échilghan Uyghur aptonom rayonluq - 11 nöwetlik xelq qurultiyi da'imiy komitétining - 19 qétimliq yighinida " aptonom rayonning eydizning aldini élish we uni dawalash nizami" layihisige qarita izahat hem tüzitish kirgüzülgen.
Bu nizamining testiqlinishi, Uyghur aptonom rayonida eydizning aldini élishta " toydin burun eydiz tekshürüshi élip bérish"ning omumyüzlük mejburiy yolgha qoyulidighanliqidin dérek béridiken.
Toydin burun ikki terepning salametlik tekshürüshtin ötüshi,xitayda jümlidin Uyghur élide da'irilerning toy xet resmiyitini béjirishidiki shertning biri bolup kelgen. Halbuki, yéqinqi yillardin buyan Uyghur élide bu shertke ehmiyet bérilmey kelgen, shundaqla téxi bezi jaylarda toydin burun salametlik tekshürüsh qalduruwétilgen idi.
Uyghur élide eydiz wirusining künsayin yamrishigha egiship, da'iriler yenila toydin burunqi salametlik tekshürüshni izchil yolgha qoyush shundaqla eydiz wirusi bar - yoqluqini tekshürüsh türini mejburiy shert qilishning eydiz jiddiy tariliwatqan jaylardiki, eydizning yamrishining aldini élishtiki ünümlük tedbir bolup qélishi mumkin dep qarimaqta iken.
Mezkur tedbir layihisini otturigha qoyghan hem qollighan qurultay hey'et ezaliri,eger bu tedbir layihisi testiqlinip,yerlik qanun bolup ijra qilin'ghanda, Uyghur aptonom rayonida, toy qilidighan jüplerni heqsiz eydiz tekshürüshi yolgha qoyulidiken we bu arqiliq yéngi nikahlan'ghuchilargha eydizdin yuqumlinish heqqide waqtida tégishlik agahlandurush hemde meslihet bérilip, nikahlan'ghuchilar ottursida eydiz tarqilishni melum derijide kontrol qilishqa paydiliq dep qarighan.
Mezkur " Uyghur aptonom rayonida eydizning aldini élish hem dawalash nizami " layihisige yene namrat yézilardiki namrat we qiyinchiliqi bar eydiz yuqumdarliri shundaqla hamildar eydiz yuqumdarlirini heqsiz dawalashqa, yuqumlinishqa qarshi dora bilen teminlesh we dawalinish heqqini muwapiq kémeytishni öz ichige alghan bir qatar eydiz bimarlirigha yardem bérish tedbirlirimu kirgüzülgen iken.
Bu ning aldida yeni - 24 iyul yépilghan - 18nöwetlik dunya eydiz yighinidimu, pütün dunyadiki dölet, rayon, teshkilat hem hökümetlerni eydiz bimarliri hem yuqumdarlirini himaye qilish we ulargha yardem bérish, bolupmu ulargha qarita muwapiq dawalash hem mulazimet qilish teshebbus qilin'ghan idi.
Uyghur élida yolgha qoyulmaqchi bolghan yéngi tedbir yeni toydin burun choqum eydiz tekshürüsh ötkilidin ötüshtin ibaret bu tedbirning, Uyghur éli miqyasida eydiz wirusining yamrishining aldini élishta qandaq rol oynaydighanliqi heqqide,nöwette Uyghurlardiki eydiz mesililiri heqqide tetqiqatlar élip bériwatqan, amérika kolumbiye uniwérstétidiki tetqiqatchi memet imin ependining köz qarashlirini anglap köreyli:
Yuqiridiki ulinishtin bu progirammining tepsilatini anglighaysiler.