Xitay - yaponiye otturisidiki tirkishishning mahiyiti zémin hoquqi mesilisi - qanuniy mesile

Sürette, xitay bash ministiri wén jyabaw we yapon bash weziri naoto kan ependi.

Hazir sériq déngizda amérika bilen jenubiy koriyining birleshme herbiy meshiqi dawamlishiwatidu. Bu da'iride térikishish halitide turuwatqan yaponiye - xitay munasiwitide, bügün yene bir dawalghush yüz berdi. Xuddi uchur wasitiliri éytqandek, hazirqi xitay - yaponiye otturisidiki tirkishishning mahiyiti zémin hoquqi mesilisi, yeni qanuniy mesile. Hazirqi ehwaldin qarighanda, az dégende yene bir heptigiche, xitay bilen yaponiye otturisida, öz - ara sözlishidighan munasiwet eslige kélishi natayin. Dunya hazir xitay - yaponiye munasiwitidiki yéngi özgirishlerni yéqindin közetmekte.

Xitay bügün yaponiyini munasiwetni yaxshilash üchün tirishchanliq körsütishke chaqirdi

Shinxu'a agéntliqining bayan qilishiche, xitay tashqi ishlar ministirliqining bayanatchisi jyang yü bügün 'eger yaponiye heqiqeten xitay bilen munasiwitini yaxshilashni xalisa, ikki dölet munasiwitini yaxshilash üchün derhal tirishchanliq körsitishini ümid qilimiz' dep jakarlidi.

Emma yaponiyining buninggha qayturghan inkasi bashqiche. Birleshme agéntliqning tokyodin bayan qilishiche, bügün yaponiye bash ministiri na'oto kan kéler heptide ötküzülidighan asiya - yawropa aliy derijilik uchrishishida, xitay bash ministiri wén jyabaw bilen körüshüsh pilani yoqluqini jakarlidi. Eslide, 10‏ - ayning 4‏ -, 5‏ - künliri bryussélda ötküzülidighan asiya - yawropa dölet bashliqlirining aliy derijilik uchrishishida, xitay bilen yaponiye dölet bashliqlirigha körüshüsh we söhbetlishish pursiti bolatti.

Xewerde éytilishiche, buningdin burun, yaponiye terep xitay kémisining kapitanini qoyup bérip, xitayning telipini qandurghandin kéyin, xitay yene yaponiyidin bu weqe üchün epu sorashni we tölem bérishini telep qilip, yaponiyining qarshiliqini qozghighan idi.

Xitaylar bilen yaponlar arisidiki keypiyat qarshiliqi keskinleshti

"Xitaygha nezer" tor gézitining bayan qilishiche, xitaylar bilen yaponlar arisidiki keypiyat qarshiliqi keskinleshti. Xongkongda tünügün 200 adem yaponiyining xongkongda turushluq elchixanisi aldigha bérip xitay kémisining kapitanidin epu sorashni telep qildi. Yaponiye nagasaki sheherchisining hökümet da'irilirimu, xitay kémilirining sénkaku aralliri etrapigha kelmeslikini, kelgenliri derhal qaytip kétishi lazimliqini jakarlidi. Nagasaki ahaliliri yene, buningdin burun yüz bergen kéme soqulush weqesige da'ir barliq resimlik xatirilerni dunyagha élan qilip xitayni pash qilishni telep qildi.

Amérikining sénkaku arallirining zémin hoquqi heqqidiki éniqlimisi xitayni oygha saldi

Amérika awazining bayan qilishiche, amérika tashqi ishlar ministiri hilariy klinton buningdin ikki kün burun "sénkaku aralliri amérika - yaponiye bixeterlik kélishimining da'iridiki arallar, bu arallarning igilik hoquqi yaponiyige tewe" dep jakarlighan idi. Amérikining sénkaku arallirining hoquqi heqqidiki éniqlimisi xitayni chongqur oygha saldi. Sherqiy - jenubiy asiya döletliri ittipaqimu, sherqiy déngizdiki arallar mesiliside yéngi bayanat élan qilip, eger xitay sherqi déngizdiki arallargha kéngeymichilik qilsa, amérika we yaponiye bilen birlikte xitaygha qarshi turidighanliqini jakarlidi.

Sénkaku arallirini "ezeldin xitayning zémini" dégen gep mat boldi

B b s ning bayan qilishiche, mushu ayning béshida, sénkaku aralliri etrapida xitay kémisi bilen yaponiyining charlash kémiliri soqulup ketken weqe yüz bergendin kéyin, xitay tashqi ishlar ministirliqi bu arallarni "ezeldin xitayning zémini" dep jakarlap kéliwatqan idi. Yaponiye xuzi téléwiziye istansisi bügün, Sénkaku arallirining igilik hoquqi toghrisidiki bir tarixiy höjjetni ashkarilap Xitayni mat qildi.

Yaponiye xuzi téléwiziyisi élan qilghan bu xitayche tarixiy höjjet, jungxu'a min'goning yaponiyining nagasaki sheherchiside turushluq elchisi féngyu'enning, 1920 ‏ - yili 5‏ - ayning 20 ‏ - küni yaponiye da'irilirige yazghan teshekkürnamisi bolup, uningda "min'goning 8‏ - yili qishta, jungxu'a min'goning fujyen ölkisilik 31 neper béliqchi déngiz chapqunigha uchrap, yaponiyining jyen'gédaw(sénkaku) arallirida leylep qalghanda, yapon impériyisining déngiz qisimliri ularni xeterdin saqlap qélip, dawalap qutquzghanliqigha alahide teshekkür bildürimiz" dep yézilghan.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.