Xitaygha qarshi heriketlerde néme üchün puqralar hujum nishanigha aylinip qaldi?

Ular yerlik xelqlerning ish we yashash imkanlirini tartiwalghandin bashqa, yerlik xelqqe mensitmeslik neziride qaraydighan we ularni  ammiwi sorunlarda chetke qaqidighan xahishlar peyda bolghan. Bu yillardin béri xitay hökümitige qarshi dawamlishiwatqan qarshiliq heriketlerning xitay puqralirigha burilishigha tunji türtke bolghan.

2009-Yili  yüz bergen shawgüen weqesi, ürümchide yüz bergen 7-, 8-iyul weqeliri  Uyghurlarning xitay puqralirigha nisbeten hés-tuyghulirida burulush xaraktérlik özgirish peyda qilghan.

Ürümchi weqesidin kéyin shinjang xizmet yighining échilishi, Uyghur élining tereqqiyat pilanining xitay ölkilirige bölüp bérilishi, buning bilen yenimu köpligen xitay puqralirining Uyghur éligha qarap éqishi we yéngi tereqqiyat qurulushida xitay puqralirining ewzel imkanlargha érishishi we Uyghurlarning yenila chette qélishi, Uyghur xelqi bilen xitay xelqi arisidiki ziddiyetni yene bir baldaq keskinleshtürgen.

5-Iyul weqesidin kéyinki weziyette, xelq'ara jama'etning Uyghur xelqige jan'gha  esqatqudek emeliy bir yardemde bolalmasliqi, chet'ellerde kambodzha weqesige oxshighan échinishliq weqelerning arqa-arqidin yüz bérishi, Uyghurlarni xelq'ara qanundin, xelq'ara jama'et pikridin ümidsizlendürgen.

Awstraliyidiki Uyghur siyasiy közetküchi hüsen ependi Uyghur musteqilliq küchlirining xitay puqralirigha hujum qilishining 5-sewebi süpitide, hujumchilar bilen xitay qoralliq qisimliri arisidiki qoral küchi perqining sélishturghusiz derijide chong bolushi dep körsitidu.

Yuqirida, yéqinqi weqelerde néme xitay puqraliri hujum nishanigha aylandi dégen témida mulahize anglidinglar.