Уйғур мәктәплиридә музика дәрслириму хитайчә өтүлмәктә


2004.11.04

Хитай һөкүмитиниң 2002 - йилидин башлап уйғур миллий маарипини пүтүнләй хитайчилаштуруш һәркитини күчәйтип, башланғуч мәктәпләрдин башлапла хитай тили оқутушини күчәйтиши, уйғур миллий оттура -башланғуч мәктәпләр билән хитай мәктәплирини бирләштүрүши, алий мәктәпләрдә барлиқ асаслиқ дәрсликләрни хитайчә өтүшни йолға қойиши қатарлиқ һәрикәтлири, нөвәттә уйғур миллий маарипиниң омумий җәһәттин хитайчилишишини тезләткән һәм хитай көзлигәндәк үнүм беришкә башлиған болуп, нөвәттә уйғур башланғуч мәктәп музика дәрслиридиму хитайчә нахша дәрслириниң өтүлүши буниң бир мисали болса керәк.

Йеқинда уйғур елидә чиқирилидиған чечәк пәсли намлиқ хитайчә өсмүрләр гезитидә хитайчилаштуруш маарипиниң наһайити яхши елип бериливатқанлиқи һәққидә бир хәвәр бесилған болуп, хәвәрдә " үрүмчи шәһәрлик мәлум башланғуч мәктәпниң музика дәрси өтиливатқан уйғур синипидин хитайчә нахша авази аңланди. Бу синипта нахша муәллими аминә муәллим, хитай тилида хитай музикисини уйғур оқуғучиларға чүшәндүрүвататти, аминә муәллимниң хитайчә тәләппузи анчә өлчәмлик болмисиму дәрсни чүшинишлик сөзләйтти. Оқуғучилар бир дәмдила нахшини яхши өгинип ейтишқа башлиди" дәп йезилған.

Һазир үрүмчидә җәми 12 миллий мәктәп хитай мәктәплири билән бирләштүриветилгән болүп, хәвәрдә көрситилишичә, нөвәттә мушу мәктәпләрниң һәммисидә музика дәрслири қош тилда өтүлмәктә икән.

Йәни үрүмчи шәһәрлик маарип идариси үрүмчидики оттура - башланғуч мәктәпләрдики 100 дин артуқ миллий музика оқутқучилирини йиғип мәхсус қош тил дәрслик матирияли бойичә дәрс өтүшкә тәрбийилигән.

Оқуғучилар үчүн әң қизиқарлиқ вә мәнилик дәрс,дәрсләр ичидики күчлүк мәдинийиәт дәрслики болған музика дәрси, тил вә мәдинийәт сәнәт тәрбийисидә әң үнүмлүк һалқа болуп, әмди буниңму хитай тилида өтүлүши хитай маарип тармақлири тәрипидин, миллий мәктәпләрдә хитай тилиниң омумлишишида түрткилик рол ойнайду дәп қаралмақта икән.

Хитай тили хитайчилаштуруш маарип сияти билән уйғур миллий маарипиға сиңип кирип, уйғур оқуғучиларниң тили һәтта еңидиму өзгириш ясаватқан болуп, бу һәқтә хитай синипида оқуватқан бир уйғур оқуғучи билән сөһбәт өткүзгүнимиздә у ойлиғанлирини ана тилида яхши ипадә қилалмай " уйғурчиға тилим кәлмәйватиду" дәп билдүрди.

(Аваз)

Уйғур аптонум райони һөкүмәт ахбарат торида ашкариланған мәлуматларға асасланғанда, хитай һөкүмити 2010 - йилиғичә уйғур елидики барлиқ маарип саһәсини пүтүнләй хитайчилаштурушни пилан қилған болуп, 2005 - йилиғичә шәһәрдин тартип йезиларғичә болған башланғуч мәктәпләр асасән хитай тили маарипини қоллинидикән һәмдә уйғур тили пәқәт бир тил дәрслики сүпитидила өтүлүшкә башлайдикән.

Хитай һөкүмити бу пиланлирини әмәлгә ашуруш үчүн, уйғур елида маарипқа болған башқуруш сияситини әң җидди хизмәт сүпитидә тутмақта.

Хитай һөкүмитиниң уйғур аптонум районида барлиқ маарип идариси мәсуллири вә партиком секритарлири үчүн уюштурған курсида ваңлечуән, хитайчә маарипни күчәйтиш һәққидә йәнә қайта тохтулуп, шинҗаңниң муқимлиқи, маарипқа бағлиқ, шинҗаңниң тәрәққияти һәм кәлгүсиму маарипқа бағлиқ дәп, аз санлиқ милләт балилириға хитай тили тәрбийисини күчәйтишниң муһимлиқи һәққидә вә бу һәқтики сиясәтләрниң әмәлийлишишини чиң тутуп ишләш керәклики һәққидә йол йоруқ бәргән. (Гүлчеһрә)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.