Yaponiye bilen hindistan otturisidiki iqtisadiy shériklik xitaydin kélidighan xewpke taqabil turushni meqset qilidiken

Sürette, 2010 - yili 25 - öktebir, hindistan bash ministiri manmoxan singx 3 künlük yapon ziyaritide yapon padishasi akixito bilen söhbette.

Roytrs agéntliqining tokyodin bayan qilishiche, hindistan bash ministiri manmoxan sinxa tünügün tokyoda, yaponiye bash weziri na'otokan bilen hindistan bilen yaponiye iqtisadiy shériklik ornitish üchün söhbet bashlighan idi. Yaponiye bilen hindistandin ibaret asiyadiki ikkinchi we üchinchi chong iqtisadiy dölet otturisidiki söhbetning bügünki söhbitide, téximu yéqin iqtisadiy shériklik ornitish pilani otturigha qoyuldi.

Bundaq bir iqtisadiy shériklikning nishani, bu ikki dölet özlirining asasliq reqibi bolghan xitaydin kélidighan xewptin saqlinish we xitaygha béqindi bolup qélishning aldini élish üchün, birliship bir qozghatquch küch yaritishtin ibaret boldi.

Xelq ichide qollinilidighan yadro éléktir istansisi jehette shériklik ornitish mesilisimu otturigha qoyuldi

Fransiye agéntliqining bayan qilishiche, nopus sani köp hem yuqiri téxnikigha ige bolghan yaponiye bilen hindistandin ibaret bundaq ikki dölet otturisidiki iqtisadiy söhbette, bügün otturigha qoyulghan mezmunlarning ichide, xelq ichide qollinilidighan yadro éléktir istansisi jehette shériklik ornitish mesilisimu bar. Bügünki söhbette yene, yaponiyining chong aptomobil shirketliridin hindistanda alliqachan zawut qurup bolghan suzuki shirkiti, hindistan'gha sélinidighan mebleghni köpeytish we bajni kötürüwétish heqqidimu teklip otturigha qoydi.

'Hindistan sirek topa medenlirini échishni yaponiye shirketlirige échiwétidu'

Yaponiye NHK xewer agéntliqining bayan qilishiche, na'otokan bilen manmoxan tokyoda ötküzüwatqan söhbetning bügünki ehwalidin qarighanda, mushu üch künlük söhbet jeryanida 'yaponiye bilen hindistan otturisidiki iqtisadiy shériklik kélishimi' imzalinishtin ümid bar. Sirek topa ishlepchiqirishi dunya buyiche beshinchi orunda turidighan hindistanning bash ministiri manmoxan bügün 'hindistan sirek topa medenlirini échishni yaponiye shirketlirige échiwétidu' dep jakarlidi. Yaponiyining toyota shirkitining aptomobil seplimiliri ishleydighan shöbiliri hindistanning sherq teripide, sirek topa pishshiqlaydighan zawut qurush pilanini otturigha qoydi.'

Yaponiye bilen hindistan otturisida yadro éléktir istansisi jehette shériklik ornitish hindistan'gha baghliq

Yaponiyining hindistanda turushluq elchixanisi xadimlirining éytishiche, hindistan 1998‏ - yilidiki yadro siniqida muweppeqiyet qazinip, özini yadro döliti dep jakarlighan, emma 'yadro qorallirining tarqilip kétishini cheklesh kélishimi'ge téxi imza qoymighan bir yadro döliti. Yuqiri sewiyilik yadro éléktir istansisi téxnikisigha ige bolghan yaponiye hazir hindistan bilen 'yadro sinaqlirini omumyüzlük cheklesh kélishimi' din chetnimigen halda söhbet ötküzüwatidu.

Peqet hindistan dunyadiki 'yadro sinaqlirini omumyüzlük cheklesh kélishimi' ning xelq'araliq nazaret sistémisigha qatnashqanda, andin yaponiye bilen hindistan otturisida, xelq ichide qollinilidighan yadro éléktir istansisi söhbiti netijige érishidu. Bu qétim yaponiye bilen hindistan otturisida, yadro éléktir istansisi jehette shériklishish kélishimining imzalinish yaki imzalinalmasliqi, tamamen hindistanning pozitsiyisige baghliq.

Hindistan hazir dunya buyiche chet'ellerdin eng köp meblegh qobul qiliwatqan döletke aylandi

En'gliyide chiqidighan 'pul mu'amile waqit géziti' ning bayan qilishiche, hindistan yéqinqi bir nechche ay ichide, dunya buyiche chet'ellerdin eng köp meblegh qobul qiliwatqan döletke aylandi. Yaponiyining hazir hindistan'gha séliwatqan meblegh sani xitay mebleghliridin éship ketti. Yaponiye - hindistan otturisidiki chégra sodisila 20 milyard amérika dolliridin ashti.

Xewerde éytilishiche, hindistan bash ministiri manmoxan bilen yaponiye bash weziri na'otokanning hazir tokyoda ötküzüwatqan söhbiti, xitayning yaponiye bilen aral ghewghasi eng sezgür mesilige aylan'ghan, xitaydiki yapon'gha qarshi namayishlar gensughiche kéngeygen, xitay özining tesirini birma, sérlanka qatarliq hindistan'gha qoshna döletlerde hedep kéngeytiwatqan, xitay bilen hindistan otturisidimu arunachal, keshmir mesililiri, yeni zémin majirasi barghanséri jiddiylishiwatqan bir waqitta ötküzüldi. Bu, emeliyette, yaponiye bilen hindistan otturisidiki bixeterlik jehette hemkarliq tikleydighan söhbetke aylandi.

Bu qétim yaponiye bilen ötküzgen söhbette xitaydin mudapi'e körüshni bash nishan qilghan hindistan bash ministiri manmoxan ete, yaponiye ziyaritini ayaghlashturup, malayshiya, wéytnam qatarliq asiya döletlirige qilidighan ziyaritini bashlaydu.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.