Üchturpan nahiyiside 23 mingdin oshuq kishi yer tewresh apitining ziyinigha uchridi

• Muxbirimiz peridening bu heqtiki melumati
• Download story audio

Uyghur éli üchturpan nahiyiside 2 -ayning 15 - küni yerlik waqit etigen 7 din 38 minut ötkende yüz bergen 6.2 Bal derijidiki yer tewresh, mezkur nahiyidiki 8 yéza we 1 kentke tesir körsetken bolup, xitay da'irilirining deslep chiqarghan sitatistikisigha qarighanda, yer tewresh apitining tesirige uchrighan xelqning sani hazir 23400 din ashqan. Gerche bu yerde ademlerning ziyan-zexmetke uchrash ehwali körülmigen bolsimu, emma qotanlarning örülüp chüshüshi sewebidin 237 tuyaq mal-waran ölgen.

Héchkim kélip bizning ehwalimizni sorap baqmidi. Hawa nahayiti soghaq, talada turiwatimiz.

Üchturpan nahiyilik xelq hökümiti élan qilghan xewerde körsitilishiche, mezkur yer tewresh tesiride bu rayondiki 1125 a'ililikning 4259 éghir öyi örülüp chüshüp, 4725 a'ililikning 18630 éghir öyi oxshimighan derijide ziyan'gha uchrap, xeterlik ehwalda qalghan. Shundaqla apet tesiride bu yerdiki asasliq qatnash yolliri yérilish hetta chöküp kétish shundaqla bezi su éléktir esliheliri buzulushqa oxshash ziyanlarmu kélip chiqqan.

Xitay kommunist partiyisining zuwani bolghan shinxu'a xewer torining melum qilishiche, Uyghur aptonom rayonining mu'awin re'isi, xitay yer tewresh idarisi we xelq ishliri ministirliqining rehberliri charshenbe küni üchturpan'gha kélip, apettin qutquzush ishlirini közdin kechürgen hemde bash ministir wén jyabawning salimini yetküzgen.

Hökümet da'iriliri: ularning turalghu jayliri hel boldi

Hel boldi. Bu hel bolmisa qet'iy bolmaydu-de. Bizning bu yerde ikki kündin béri hawa yaxshi bolmidi. Bek soghuq hemde toxtimay qar yéghip kétiwatidu.

Xewerde yene, xitayning Uyghur élidiki ishlepchiqirish qurulush armiyisi we aqsu wilayetlik herbiy qisimlirining apet rayonigha 100 ming yu'en pul we 50 ming yu'en qimmitidiki qutquzush boyumlirini i'ane qilghanliqi yézilghan.

Biz bu munasiwet bilen yer tewreshning tesirige bir qeder éghir uchrighan yéngi awat yéziliq hökümet bilen alaqilashtuq. Bu yerdiki nöwetchi xadim qutquzush ishlirining ongushluq élip bériliwatqanliqini hemde öyi örülüp chüshken kishilerning hemmisige waqitliq chédir bérilgenlikini éytti:

-Hemmisi chédir öylerge kirdima? -he'e, kirdi. -Ularning turalghu jayliri hel boldimu? -hel boldi. Bu hel bolmisa qet'iy bolmaydu-de. Bizning bu yerde ikki kündin béri hawa yaxshi bolmidi. Bek soghuq hemde toxtimay qar yéghip kétiwatidu.

Ularning turalghu jayliri hel boldimu?

Biz hökümet xadimliri éytqandek, apet rayonidiki ziyan'gha uchrighan xelqlerning hemmisi yardemge érishelidimu-yoq? dégenni éniqlash üchün, üchturpan nahiyisidiki her qaysi yéza-kentlerge téléfon achtuq.

Ziyaritimizni qobul qilghan yéngi awat yézisining melum bir kentidiki ismini ashkarilashni xalimighan bir Uyghur, hazir özining a'ilisidikiler bilen dez ketken öyde turiwatqanliqini, gerche ular kentte bir-ikki chédir sélin'ghanliqini anglighan bolsimu, emma uni körüp baqmighanliqini hetta bu kentte öyi pütünley örülüp chüshüp, 3 kündin béri talada qalghan kishilerningmu barliqini éytti.

20 Ming kishige 300 chédir

Hökümet 300 chédir yollighan. Biraq, apetke uchrighanlar 20000 din ashqanliqi üchün chédirlar yétishmeywatidu.

Üchturpan nahiyilik xelq hökümitidiki i'ane toplash ishlirigha mes'ul xu famililik bir xitay kadir, özining neq meydanni körüp kelgenlikini, shundaqla u yerdiki ehwalning tolimu échinishliq ikenlikini bildürdi.

Bu xadimning éytishiche, aptonom rayon bu jaygha 300 dane chédir yollighan. Emma bu yerdiki apet ziyinigha uchrighan xelqler 20 mingdin ashqanliqi üchün, hazir nurghun kishilerge chédir öyler yétishmeywatqan iken.

Bizning igiligen uchurlirimizni yighinchaqlighanda, yer tewresh tesirige éghir uchrighan yéngi awat, imamlirim we yamansu yézilirining bazargha yéqin jayliridiki bir qisim kishiler heqiqeten chédir öylerge kirgen bolsimu, emma 5-, 6 - etretke oxshash chet-yaqa jaylargha yardem boyumliri téxi yétip barmighan.

Ular chédir öylerde 6 - ayghiche olturushi mumkin

Biz, imamlirim yézisidiki öyi pütünley örülüp chüshüp, a'ilisidiki 5-6 kishi bir chédirda yétishqa mejbur bolghan bir xanim bilen alaqilishish pursitige ige bolduq. U özlirining ehwalini chüshendürüp, mezkur yézidiki besh-alte a'ilige chédir birilgenlikini, qalghanlarning yenila téshida yétishqa mejbur bolghanliqini éytti.

Bu xanimning éytishiche yene, ular bu chédir öylerde 6 - ayghiche olturushi mumkin iken. Lékin örülüp chüshken öylerning ornigha sélinidighan yéngi öylerning chiqimini hökümet kötüremdu yaki özliri yénidin chiqiramdu, buni téxi éniq bilmeydiken.

Bu rayonlarda hazirghiche egeshme yer tewreshler dawamliq yüz bériwatqan bolup, munasiwetlik yer tewreshning aldini élish orunliri egeshme yer tewreshning 7 kündin 10 kün'giche dawam qilidighanliqini mölcherlimekte.

Uyghur éli aqsu wilayitining üchturpan nahiyisi 180 ming nopusqa ige bolup, buning 97٪ i Uyghurlardur. Yer tewresh tesirige éghir uchrighan 16 minggha yéqin nopusi bar yéngi awat yézisiningmu 98٪ i Uyghurlar. (Peride)