Jyangshida qattiq yer tewridi
2005.11.29
26 - Noyabir küni xitayning jyangshi ölkiside 5.7 Bal yer tewresh weqesi yüz bergen bolup, xitay da'irilirining bildürüshiche, bu qétimqi yer tewresh weqesi 50 yildin buyanqi jyangshida yüz bergen eng chong yer tewresh bolup hésablinidiken.
Yardem bérish xizmetliri
Gerche jyangshi ölkisining hökümet emeldarliri "hökümet apet bolghan rayonlargha waqtida yardem bérip, qutquzush xizmetlirini waqtida élip barghachqa, apetke uchrap öy - makansiz qalghanlar kepilerge orunlashturulup, her jehette bir qeder xatirjem boldi" dep bildürgen bolsimu, apet yüz bergen rüychang shehiridiki puqralar qutquzush xizmiti waqtida élip bérilmighan - dep hökümettin narazi bolmaqta.
Amérika awazi radi'osining ziyaritini qobul qilghan jyangshi ölkisi teshwiqat orginining bashliqi chén dungyuw " hökümet apet yüz bergen rayon'gha intayin köngül bölüp, 5 milyon xelq puli ajritishtin bashqa, nurghunlighan sehiye xadimlirini ewetti. Shunga qutquzush xizmetliri nahayiti ongushluq halda élip bérilmaqta " dep tekitlesh bilen bir waqitta, mezkur idare bashliqlirining yer tewresh weqesi yüz bérip 10 minut ichide neq meydan'gha yétip barghanliqini alahide eskertken.
Chén dungyuw sözide yene "hazir apet rayonidiki kishilerning hemmisi dégidek sirtqi ölkilerdin yardemge dep ewetilgen chidirlargha orunliship boldi. Apet rayonidiki su we tok qatarliq mesililermu pütünley hel qilin'ghan bolup, yémeklikler waqtida yetküzüp bérildi" dep bildürgen.
Apet eng éghir yüz bergen rünchang shehiridiki bir puqraning bildürüshiche, mezkur jayning ehwali hazirgha qeder yenila muqim bolmighanliqtin, kishiler yenila dekke - dükke ichide qalghan, shunga meyli öyi örülüp ketkenler bolsun yaki öyi saq qalghanlar bolsun, hemmila adem dégidek chédir we kepilerde yétishqa mejbur bolghan
Éghir chiqim
Xongkungdin bérilgen melumatlarda éytilishiche, bu qétimqi yer tewreshte az dégende 16 adem ölgen we 8000 gha yéqin adem yarilan'ghan. Apet yüz bergen rayonda texminen 600 ming adem öy - makansiz qalghan.
Mingbaw gézitide bérilgen xewerdin melum bolushiche : jyangshining jyu jyang rayonida, bir türküm apetke uchrighuchilarqutquzush buyumlirining waqtida yétip kelmigenlikidin, hökümettin qattiq narazi bolup, erz sunushqa bashlighan. Ularning bildürüshiche, mezkur rayondiki apetke uchrighan xelq héchqandaq qutquzush buyumlirini körmigen, hetta ulardin hal soraydighan birer sheher derijilik kadirnimu körmigen. Nurghunlighan kishiler öy - makansiz qélip yatidighan yéri yoq, kéchilerni étizliqta ötküzüshke mejbur bolghan.
Inkaslar
Xitaydiki köpligen tordashlar hökümetning yer tewresh rayonigha bolghan inkasining intayin asta bolghanliqini we qutquzush buyumlirining waqtida yetküzüp bérilmigenlikini tekitlep, nurghun tenqidiy pikirlerni otturigha qoyghan.
Bir qisim tordashlar yerlik hökümetke qattiq naraziliq bildürüp, " atalmish qutquzush xizmiti dégenlik köz boyamchiliqtin ibaret bir ish, hökümet xelqning hayati bilen kari bolmighan. Chünki mezkur jaylarda yer tewrep nechche sa'etkiche apetke uchrighanlar bilen héchkimning kari bolmighan hetta ularni tizimghimu élip qoymighan. Temtirigen amma néme qilarini bilmey ganggirap qalghan" dep körsetken.
Washin'gtondiki xitay uchur merkizining mes'uli wu xungda ependi "xitay hökümiti 'apet yüzbergen rayonlargha bundaq yardem berduq, undaq yardem berduq' dep quruq teshwiqat qilishnila bilidu. Ular héchqachan xelqning hayatini közde tutup, mesilini tüp yiltizidin hel qilishni oylimaydu. I'ane qilin'ghan nurghunlighan pullar apet rayonigha emes, dawamliq yerlik hökümet emeldarlirining yanchuqigha kiridu. Bundaq bolushtiki birdin bir seweb, yenila tüzüm mesilisige bérip taqishidu. Shunga hazir xitaydiki bu xil tüzüm chirikleshkenliktin tesewwur qilghusiz haletke yetti" dep körsetti. (Méhriban)
Munasiwetlik maqalilar
- "Rita" chapquni salghan ziyan mölcherligendin töwen boldi
- Méksika qoltuqigha "katrina" chapqunidin kéyin "rita" kéliwatidu
- Xitay hökümiti özliri éytqandek tebi'iy epetlerdiki ölüm – yétim sanini élan qilamdu?
- Uyghur élide 230 ming adem kelkün apitining ziyinigha uchridi
- Turpan tewesidiki xelq kelkün apitining zerbisige uchridi
- Qorghas nahiyisi qattiq kelkün apitige uchridi