Künmingda tutulghan 25 neper zeher yötkigüchi ayalning hemmisi kapaletke qoyup bérildi


2006.08.31

Künming saqchi da'iriliri-7ayning 27si yünnenning mang shehridin yolgha chiqip, künminggha qon'ghan sherq hawa yoli mu 5735 qétimliq ayropilanni tekshürüsh jeryanida jem'iy 30 ademni tutup qalghan. Bu ottuz ademning ichide bir xitaydin bashqa hemmisi Uyghurlar bolup 25 i , 21 yashtin 32 yashqiche bolghan Uyghur qiz ‏- ayalliri hemde yene töt neper balimu bar idi.

Zeher yötkügüchiler hemmisi ana we bolghusi anilar

Axturush jeryanida 25 neper ayalning hemmisidin zeherlik chékimlik bayqalghan. Kishini échinduridighini, bularning 19i éghir ayagh bolghandin sirt , qalghanlirimu baliliq we bala émitiwatqan ayallar. Ular yötkep mangghan zeherning omumiy miqdari5800 gramgha yétidu. Gerche bu zor kölemdiki zeher yötkesh délosi hésablansimu , emma xitay qanunida yene, éghir ayagh we bala imitiwatqanlargha waqitliq memuriy jaza bérilmeydighanliqi üchün bu 25 neper Uyghur zeherlik chékimlik jinayetchilirining délosini éniqlash hemde ulargha qandaq jaza körüsh mesilisi kishilerni qiziqturuwatqan mesile bolup kelgen idi.

Bu Uyghur ayalliri we balilar zeher etkestchilirining zeher yötkesh qorali

25 Neper zeher yötkigüchi Uyghur ayal jinayetchilerheqqide yenimu yéngi melumatlar élish üchün künming sheherlik saqchi idarisidin ehwal igiliduq. Ismini hemde awazini anglitishni xalimighan bir saqchi bizge déloning éniqlinish jeryanida nahayiti chong bösüsh bolghanliqi hemde asasliq jinayetchilerni qolgha chüshkenlikini éytti.

"Bu xitay saqchining éytishiche qolgha chüshken zeher yötkesh jinayetchilirining ichidiki nurgül hüsenning iqrar qilishiche , erkin isimlik bir Uyghur uni ichkiride pul tépish asan dep hawa yoli arqiliq aldap künminggha élip kelgen. Andin poyizgha olturup mang shehirige élip barghandin kéyin , bir qétim zeher yötkep berse 10ming yüen payda béridighanliqini éytqan , -27iyul küni erkin isimlik bu zeher etkeschisi uninggha ayropilan bilet we 200 giram xiro'inni bérip bedinige yushurup méngishni ögetken.

Bu saqchi bizge yene mezkur déloda bu 25 neper zeher yötkigüchi gerche nahayiti köp miqdarda zeher yötkigen bolsimu ularning asasen mushuninggha oxshash aldan'ghan yaki mejburlan'ghan halda zeher yötkigenlikini , eng chong jinayetchining ularning arqisigha yoshurun'ghanliqini éytti . Emma mezkur déloning tereqqiyati hemde bu jinayetchi ayallarning qandaq bir terep qilin'ghanliqi heqqide melumat bérishni ret qildi.

Qanun boyiche ularning hemmisi képilge qoyup bérildi

Biz yene künming saqchilirigha yardemliship mezkur déloni pash qilishqa qatnashqan bir Uyghur saqchidin uchur alduq. Gerche bu Uyghur saqchi déloning pash bolush netijisi heqqide toxtalmighan bolsimu emma zor kölemde zeher yötkigen bu 25 neper Uyghur ayalning hemmisining kapaletke qoyup bérilgenlikini éytti.

Igilishimizge qarighanda yéqinqi yillardin béri altun üch burjek rayoni atalghan bérma bilen xitay chégrisi bolghan yünnen ölkisining rüyli qatarliq sheherliride Uyghur élidin kélip zeherlik etkeschiliki bilen shughulliniwatqan Uyghurlar bir qeder köpiyip qalghan bolup,yünnende besh ming etrapida , rüylining özidila 3000 etrapida Uyghurlar bar iken. Ular xro'in etkeschiliki bilen shughullanmaqta . Hetta özi bilenla toxtap qalmay aka -uka , acha - singillirini hetta ata , ana, perzent ,xotunlirinimu tartip kirmekte iken.

Qanun boyiche 50 giramdin artuq xro'in toshusa ölüm jazasi bérilidu. Yünnende zeher tekshürüsh‏- tutush tedbirliri bir qeder mukemmel , zeher élip méngish intayin müshkül . Emma bu yerdiki Uyghurlar jinayi ishlar qanunidin yochuq tapqan. Jinayi ishlar qanunida "hamildar ayallar, bir yashqa toshmighan balisini émitiwatqan ayallar qanun'gha xilapliq qilsa sirtqa képillikke bérishke bolidu . Yene 14 yashqa toshmighanlar jazalanmaydu " dep belgilen'gen . Shunga rezil xro'in etkeschiliri qanunning del mushu yochuqidin baydilinip pul tépish gherizide hetta éghir ayagh ayallar yaki bala émitiwatqan anilar we balilarni özlirining xiro'in yötkesh qorali, jinayet wasitisi hemde qurbanigha aylandurmaqta. (Gülchéhre)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.