Хитайда иҗтимаий зиддийәтләр кәскинләшмәктә
2005.04.15
Өз мухбиримизниң хәвәр қилишичә, 4 - айниң 11 - күни , коммунист хитай һөкүмити "полат сәддичин" дәп атайдиған азадлиқ армийиниң җәңчи-офитсерлириму миңлап -миңлап топлинип бейҗиңгә келип әриз-шикайәт қилидиған чоң вәқә йүз бәргән. Һәрбий сәптин чекиндүрүлгән азадлиқ армийә җәңчилиридин икки миңдәк адәм һәрби кийим кийгән һалда, йепинчилирини, һәтта йиғма орундуқлириниму йүдүп сәп түзүп бейҗиң шәһриниң ғәрбий шәһәр районидики азадлиқ армийә баш сиясий шитабиниң әрзийәт орниға кәлгән. Уларниң қандақ шәкилдә тәшкиллинип кәлгәнлики, униңға ким йетәкчилик қиливатқанлиқи намәлум.
Әрз ейтқили кәлгән һәрбийләргә зораванлиқ қоллинилған
Хәвәрдә баян қилинишичә, топлинип әрз ейтқили кәлгән бу 2000 дәк азадлиқ армийә хадимлирини һөкүмәтниң наһайити көп қораллиқ сақчи қисимлири қоршивалған, шундақла, уларни мәҗбурлап чоң аптомобилларға чиқирип елип кәткән. Әтрапта нәқ мәйданни йирақтин туруп көргән пуқраларниң ейтип беришичә, һөкүмәтниң қораллиқ сақчилири әрз ейтқили кәлгән бу һәрбиләргә зораванлиқ вастә қолланған. Бу һәрбиләрниң ичидә яш әскәрләрму бар. яшинип чечиға ақ киргән офитсерләрму бар. Бәзилири қуруқлуқ армийидин. Бәзилири һава армийисидин. Сақчилар бу һәрбиләргә қарита һәрикәт қолланған. Һәрбиләрни бир - бирләп аптомобилға иттирип чиқарған. Машиниға чиққили унимиғанларни сақчилар урған.
Йәнә бир кишиниң ейтип беришичә , һәрбийләр топланған бу җай бейҗиңдики әйминҗий дегән кочида, бу коча ғәрбий шәһәр райони сақчи идарисиға йеқин. Мәркизи һөкүмәт әрзийәт идарисиғиму йеқин. Җоңнәнхәйгә техиму йеқин. Шуңлашқа, һөкүмәт бәкла җиддийлишип кәткән. Бу кишиләр бейҗиң убвериси духтурханисиниң алдида топлинип бу җайға кәлгән. Дөләт кабинти әрзийәт идариси чоң аптомобилларни йөткәп келип, әтигән саәт 9 ғичә, уларни бу җайдин аптомобилларға селип елип кәткән. Бу җайдин елип кәткән адәм сани 1000 дин ашиду.
Әрз ейтқили кәлгәнләр зораванлиқ қолланмиған
"Улуғ ира гезити" ниң хәвәр қилишичә, бейҗиңдә 4 - айниң 9 - күни японийигә қарши намайиш болғандин кейин, 4 - айниң 11 - күни миңлиған һәрбийләр җоңнәйхәйниң йениға топлинип коллектип һалда әрз ейтидиған вәқә йүз бәрди. 13 - Күни һәр қайси өлкиләрдин бейҗиңгә әрз ейтқили кәлгән дәрдмән пуқралардин 5000 - 6000 дәк адәм дөләт кабинтиниң әрзийәт ишханиси алдиға топланған. Һөкүмәт уларға писәнт қилмиғандин кейин, әрзийәтчиләр топи дөләт кабинти әрзийәт ишханисиниң төмүр дәрвазисини иттирип өривәткән. Әмма улар зораванлиқ һәрикәт қолланмиған.
Хоңкоң мәтбуатлириниң хәвәр қилишичә, 4 - айниң 13 - күни, җеҗаң өлкисиниң доңяң наһийисидә, йәрлик һөкүмәт қурған химийә завути, бояқчилиқ завути, деһқанчилиқ дорилири завути қатарлиқ завутлар хәлқниң су ичиш, нәпәслиниш муһитини еғир дәриҗидә булғивәткәнликтин келип чиққан кесәллик қатарлиқ еғир ақибәрләргә хәлқ қаршилиқ билдүрүп әрз қилса , һөкүмәт соримиғандин кейин, пуқралар һөкүмәт бинаси алдида чедир тикип йетип " бизниң йәр- зиминимизни қайтурсун" , "бизгә һаятлиқ керәк" дәп йезилиған пилакатларни есип қойған. Һөкүмәт 4000 дин артуқ сақчини тәшкилләп хәлқни бастурурушқа башлиған. (Вәли)
Мунасивәтлик мақалилар
- Пинсийигә чиққан азадлиқ армийә офитсерлар бейҗиңда намайиш қилди
- Җеҗяңдики қанлиқ топилаңдин кейинки вәзийәт давамлиқ җидди болмақта
- Хитайда йүз бәргән топилаңда 80 қа йеқин сақчи яриланди
- Бейҗиң һөкүмити җав зияң билән видалишиш мурасимиға өктичиләрниң қатнишиши чәклигән
- Җав зияңниң җәсити билән видалишиш мурасими шәнбә күни өткүзүлиду