Dalay lama eger tibettiki isyan kontroldin chiqip ketse "istipa" béridighanliqini bildürdi

2008-03-18

Tibet rohani dahisi dalay lama tibettiki xelq isyani kontroldin chiqip kétip, weziyet éghirliship ketse, öz ornidin chékinidighanliqini élan qildi shundaqla u yene, xitay da'irilirining uning heqqidiki eyibleshlirini ret qilip, lxasadiki isyanni uyushturghanliqini ret qildi.

Dalay lama seyshenbe küni daramsalada b b s muxbirigha " eger weziyet kontroldin chiqip ketse, u halda méning tallash yolum hazirqi ornumdin chékinishtur," deydu. Dalay lamaning eskertishiche, u ilgiri tibette partlighan isyanlardimu buninggha oxshash agahlandurushta bolghan. Dalay lama 1987 ‏ - yili lxasada partlighan qozghilangdimu eger weziyet kontroldin chiqip ketse, özining " chékinish" tin bashqa tallash yoli qalmaydighanliqini bildürgen idi.

Dalay lama yene, tibet qozghilangchilirining lxasadiki xitay köchmenlirige hujum qilghanliqi we dukan hem magizinlarni urup chaqqanliqini " toghra emes" dédi. Dalay lamaning katibining b b s muxbirigha chüshendürüshiche, dalay lamaning tutqan yoli zorawanliqsiz yolidur. Eger tibetler uning tutqan yolida mangmay qoligha qoral alsa, bu halda uning tibetlerge wakaliten söz qilish hoquqidin istipa bérishige toghra kélidiken. Lékin dalay lamaning katipi hazirgha qeder tibetlerning qorallan'ghanliqini ispatlaydighan birer alamet bayqalmighanliqini ilgiri sürdi.

Dalay lama yene, " bu qétimqi heriket bizning kontrolimizda emes" dep tekitligen. Xitay hökümiti bu qétimqi weqeni dalay lama perde arisida pilanlighan, dep eyiblimekte. Xitay bash ministiri wén jyabaw tünügün dalay lamagha hujum qilip, dalay lamaning tibetler "medeniyet qirghinchiliqi" gha uchrawatidu, dégen sözlirini " qipqizil yalghanchiliq " dégen idi. Lékin dalay lama yene, özining xitay hökümranliqi astidiki tibetlerge néme qilish yaki néme qilmasliq toghrisida nesihet bérelmeydighanliqini, chünki özide bundaq bir exlaqiy mes'uliyetning yoqluqini bildürgen. (Gülchéhre)