Kuchaliq muhajir hebibulla xaliq: “Siyasiy komissar ablikim ghopurning yanpash térisi yüzige chaplan'ghan idi”

Muxbirimiz shöhret hoshur
2019.08.22
hebibulla-xaliq.jpg Shiwétsariyede yashawatqan kuchaliq muhajir hebibulla xaliq ependi.
RFA/Shöhret Hoshur

Kucha nahiyelik j x idarisining siyasiy komissari ablikim ghopurning tutqun qilin'ghanliqi heqqidiki xewirimiz élan qilin'ghandin kéyin shiwétsariyede yashawatqan kuchaliq muhajir hebibulla xaliq ablikim ghopurning özi bilidighan bir qisim kechmishi heqqide melumat berdi. Uning déyishiche, ablikim ghopur 2008 ‏-yilidiki partlitish weqeside j x idarisini qoghdash dawamida yarilan'ghan we yüz térisi qismen köyüp ketken. Uning körsetken xizmiti “Katta” bolghanliqi üchün da'iriler eyni chaghda uni shangxeyge apirip dawalap, yanpishining térisini yüzige chaplap saqaytqan. Ablikim ghopurning bir qétimliq öy tekshürüshte éghir zorawanliq qilip dadisining béshigha chiqqanliqini bayan qilghan hebibulla xaliq xitay terepning mana mushundaq bir sadiq xadiminimu tutqun qilghanliqigha qarita heyran qalghanliqini bildürdi.

Kucha nahiyelik j x idarisining sabiq siyasiy komissari ablikim ghopurning ötken yili 6-ayda tutulghanliqi heqqidiki xewirimiz élan qilin'ghandin kéyin shiwétsariyede yashawatqan kuchaliq muhajir hebibulla xaliq ablikim ghopurning bir qisim kechmishi heqqide melumat berdi. Melum bolushiche, ablikim ghopur 2008 ‏-yili kuchada j x idarisige qarita partlitish hujumi yüz bergende u melum sewebler bilen saqchiliq xizmitidin ayrilghan we ishikke qarawatqan bir derwaziwen iken. Shu qétimliq weqede hujumchilar uni jénini saqlash heqqide agahlandurghan we purset bergen bolsimu, u hujumchilar bilen qattiq tirkeshken we hujumda bedinining üsti qismi qismen köyüp ketken. Da'iriler uni deslepte ürümchi ikkinchi doxturxanigha apirip dawalighan, arqidin shangxeyge apirip yanpash térisini yüzige chaplash arqiliq jarahet izlirini sellimaza saqaytqan. Mushu sewebtin bolsa kérek, beydu uchur ambiridiki ablikim ghopur heqqidiki tonushturushta uning “Olimpik bixeterliki üchün xizmet körsetken méyip ilghar” lar qatarigha kirgüzülgenliki qeyt qilin'ghan.

Yene bügün xitayche tor arxipliridin bayqalghan bir xewerde ablikim ghopurning 2009 ‏-yili memliket boyiche “7‏-Nöwetlik xelq razi bolghan dölet xizmetchiliri” ni bahalashta 50 namzatning bir bolup tallan'ghanliqi bayan qilin'ghan. Aldinqi küni ablikim ghopur heqqide tunji qétim uchur yetküzgen anglighuchimiz uningdin mehellidiki qolum-qoshniliridin tartip uruq-tughqanlirigha qeder héchkimge yaxshiliq kelmigenlikini inkas qilghan idi. Hebibulla xaliqmu özining ablikim ghopur teripidin “Nuqtiliq a'ililer tizimliki” ge kirgüzülgenliki we ablikimning dawamliq shayka bashlap özlirini aware qilghanliqini tilgha aldi. Melum bolushiche, bir qétimliq öy tekshürüshte ablikim ghopur hebibulla xaliqning dadisigha zorawanliq qilghan we meydisidin tutup arqisigha ittergen. Hebibulla xaliqning dadisi yiqilip méngisige qan chüshüp hayatidin ayrilghan.

Hebibulla xaliq xitay terepning özlirige mushu derijide sadiq bir xadiminimu jazalighanliqigha heyran qalghanliqini bildürdi. Emma xotenlik sabiq mehbus memettursun osmanning bayan qilishiche, xitayning özige sadiq saqchilirinimu jazalishi yéqinqi 3 yilliq weziyetke nisbeten yéngi bir ehwal emes iken. U burun wezipe ötigen saqchi xadimliridin köp sanda kishilerning nöwette türmide ikenliki, 2017‏-yili özi yatqan guma qamaqxanisining her bir kamirida az dégende bir neper saqchining qamaqliq ikenlikini ilgiri sürdi.

Hebibulla xaliq yene 2013 ‏-yili kuchada yüz bergen “Alaqagha weqesi” ni basturushtimu ablikim ghopurning aktip rol alghanliqini eskertti. U yene ablikim ghopurning kuchadiki Uyghur soda-karxanichilarning perzentlirini “Qara tizimlik” ke kirgüzüwélish arqiliq ulardin izchil para yégenliki we bu arqiliq zor bayliq toplighanliqinimu tilgha aldi. Aldinqi küni ablikim ghopurning tutqunda ikenlikini delilligen kuchadiki saqchi xadimi uning “Ikki yüzlimichilik” bilen eyiblen'genlikini ashkarilighan idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.