“уйғур кишилик һоқуқ сиясити қанун лайиһәси” гә имза қойған америка кеңәш палата әзалириниң сани үзлүксиз көпәймәктә

Мухбиримиз сада
2019.07.25
sanator-som-tillis.jpg “хитайдики диний әркинлик: уйғурларни дәпсәндә қиливатқан тәқиб техникисини баһалаш” темисидики йиғинда шималий каролина штатиниң санатори сом тиллс сөз қилмақта. 2019-Йили 24-июл, вашингтон.
RFA/Sada

24-Июл вашингтондики “дриксин” кеңәш палатаси хизмәт бинасида “хитайдики диний әркинлик: уйғурларни дәпсәндә қиливатқан тәқиб техникисини баһалаш” темисида бир йиғин ечилған. Мәзкур йиғин америка кеңәш паталасиниң кишилик һоқуқ комитети тәрипидин ечилған болуп, ечилиш мурасимида мәзкур комитетниң рәислиридин демократлар партийәсидин болған крис конс вә җумһурийәтчиләр партийәсидин болған сом тиллс сөз қилған.

Мәзкур йиғинға йәнә уйғур кишилик һоқуқ қурулушиниң директори өмәр қанат, америкадики хәлқаралиқ диний әркинлик комитети хитай ишлири директориниң ярдәмчиси тина мюфорд, америкадики әркинлик сарийиниң алий дәриҗилик тәтқиқатчиси сара кук қатарлиқларму қатнашқан вә уйғур мәсилиси һәққидә муһим сөз қилған.

Уйғур дияриниң нөвәттики вәзийити һәққидә сөз қилған өмәр қанат әпәнди 25-июл радийомиз зияритини қобул қилип, йиғинда оттуриға қоюлған нуқтилар һәққидә тәпсилий мәлумат бәрди.

Өмәр қанат әпәндиниң билдүрүшичә, америка кеңәш палатаси кишилик һоқуқ комитетиниң рәислиридин крис конс “уйғур кишилик һоқуқ сиясити қанун лайиһәси” гә имза қоюп болған икән. Мәзкур қанунға техи имза қоймиған җумһурийәтчи сом тиллс мәзкур йиғинда сөз қилип, өзиниң бу қанун лайиһәсиниң тәстиқлиниши үчүн күч чиқиридиғанлиқини билдүргән һәмдә бу лайиһәгә имза қойған.

Йеқиндин буян америка һөкүмитидики нопузлуқ әрбабларни “уйғур кишилик һоқуқ қанун лайиһәси” гә имза қойдуруш йолида тиришчанлиқ көрситиватқан уйғур паалийәтчиләрдин америка аләм қатниши идарисиниң оптик инженери, доктор әркин сидиқ әпәнди мәзкур һәрикәтниң йеқинқи тәрәққияти һәққидә тохтилип өтти.

Уйғур диярида 800 миңдин үч милйонға қәдәр уйғур вә башқа түркий милләтләрниң хитай һөкүмитиниң җаза лагерлириға соланғанлиқи ашкариланғандин кейин, америка дөләт мәҗлиси уйғурларни қоғдаш мәқситидә икки қанун лайиһәсини тонуштурған иди. Буларниң бири “уйғур кишилик һоқуқ сиясити қанун лайиһәси” болуп, бу лайиһә 2018-йили ноябирда америка кеңәш палата әзаси марко рубийо вә авам палата әзаси кристофир симит қатарлиқ 25 нәпәр сенатор тәрипидин тонуштурулған. Буларниң йәнә бири “уйғур қанун лайиһәси” болуп, мәзкур лайиһә 2018-йили декабирда америка дөләт мәҗлиси асия тармақ комитетиниң рәиси тәд йоһу вә һәйәт әзаси брәд шерман қатарлиқ сәккиз нәпәр дөләт мәҗлиси әзасиниң бирликтә имза қоюши билән оттуриға қоюлған.

Өмәр қанат әпәнди сөзи давамида мушу икки қанун лайиһәси тоғрисидиму тохтилип, америка дөләт мәҗлисиниң бу икки қанунни бирләштүрүп техиму күчлүк бир қанун лайиһәси түзүп чиқиш йолида издиниватқанлиқини билдүрди.

Әркин сидиқ әпәндиниң билдүрүшичә, нөвәттә “уйғур кишилик һоқуқ қанун лайиһәси” ниң кеңәш палатасидин мақуллуқтин өтүш еһтималлиқи юқири икән. Әмма нөвәттә америка дөләт мәҗлиси әзалириниң тәтил вақти йеқинлишип қалғачқа, мушуниңдин бурун барлиқ кеңәш палата әзалириниң мәзкур қанун лайиһәсигә имза қоюп болуши буниң тәстиқлиниши үчүн түрткилик рол ойнайдикән.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.