Ghuljadiki dangliq saxawetchi baylardin sadiqjan we saqihajilarning tutqunda ikenliki delillendi

Radi'omizgha kelgen inkasta, ghulja shehiride eng burun igilik tikligen, köp sanda kishilerni tijaret yoligha bashlighan we Uyghur jem'iyitidiki yétim-yésir hem ajizlarning béshini silap kéliwatqan hörmetke sazawer sodigerlerdin sadiqjan we saqihajilarningmu tutqunda ikenliki bayan qilin'ghan. Bu heqtiki éniqlashlirimiz dawamida, alaqidar saqchi xadimliri, sadiqjan we saqihajilarning qaysi türme yaki lagérda ikenliki heqqidiki so'alimizgha éniq jawab bermigen bolsimu, ularning tutqunda ikenlikini ret qilmighan. Xadimlardin beziliri bu ikki meshhur saxawetchi sodigerning hazirqi ehwalidin melumati yoqluqini bayan qilsa, yene beziliri bu heqte özlirining jawab bérish hoquqi yoqluqini bildürdi.

Sadiqjan we saqihaji 2000 ‏-yillarning béshida, ghulja shehirining turpanyüzi yézisida “Sadiqjan-saqihaji ümid bashlan'ghuch mektipi” namida mektep salghan. Mektep köp sanda oqughuchilarni heqsiz yaki töwen heq bilen oqutushtin bashqa, 30-40 che oqutquchini ish bilen teminligen. Bu mektep oqughuchiliri 2012‏-yili shiwétsiyede ötküzülgen xelq'ara putbol musabiqiside 80 nechche komanda bilen riqabetke chüshüp chémpiyonluqqa érishken. Nöwette shiwétsiyediki xitay konsulxanisining torbétide xitaygha shan-sherep keltürgen Bu netije heqqidiki xewer Hélihem saqlinip turghan bolsimu. Emma mezkur “Ümid mektipi” ning qurulushi we tereqqiyati heqqidiki, shundaqla mektepning qurghuchisi sadiqjan we saqihajining ish-izliri heqqidiki barliq xewerler xitayche torlardin asasen dégüdek öchürüwétilgen.

Radiyomizgha kelgen inkasta, bixeterlik mesilisi sewebidin sadiqjan we saqihajining ghuljadiki uruq-tughqanlirining bu tutqun heqqide yéqin tonush-bilishlirigimu melumat bérelmeywatqanliqi ilgiri sürülgen. Bu inkasta, ghuljada lagérgha ekétilgenlerdin jem'iyette belgilik ijtima'iy orni we tesiri bar kishilerning ghulja shehiri ili derya yoli boyidiki yamachang yeni kendir zawuti yénidiki lagérda ikenliki ilgiri sürülgen. Saqchi xadimliridin biri sadiqjan we saqihaji heqqide ili derya yoli saqchixanisidin melumat sorishimizni tewsiye qildi. Bu saqchixana xadimi ili oblastliq saqchiningla bu heqte melumat bérish hoquqi barliqini éytti. Saqchi xadimliridin biri, sadiqjan we saqihajilarning xitayche “Jyenzi jyawpéy jongshin” dep atilidighan bir lagérda ikenlikini pash qildi. Mezkur saqchidin “Birinchi nomurluqlarni terbiyelesh merkizi” menisidiki bu lagérning ornini sorighinimizda, u bu lagérning neq inkasta déyilgendek, yamachang, yeni kendir zawuti yénida ikenlikini ashkarilidi.

Xitayche tor arxipliridiki “Uyghur rayondiki öy-mülük shirketliri we uning sahibliri” tizimlikide ghulja shehiridiki 47 shirket we uning sahibining nami tilgha élin'ghan. Bularning ichide peqet 4 nepirila Uyghur bolup, bular “Bext yar öy mülük shirkiti” ning sahibi sadiqjan sawut, “Göher zémin öy-mülük shirkiti” ning sahibi ablimit qadir, “Perwaz öy-mülük shirkiti” ning sahibi enwer tursun, “Sinan öy-mülk shirkiti” ning sahibi batur exmet qatarliqlardur. Beydu uchur ambirida ghulja shehiridiki muqim nopusning 557 ming 760 ikenliki, buning 47.4% Ning Uyghur, 36.6% Ning xitay ikenliki bayan qilin'ghan. Muhajirettiki Uyghur közetküchilerning déyishiche, nopusta 47.4% Ni igiligen Uyghurlar öy-mülük shirkiti sahibliri ichide 10% ni igiliyelmigenning üstige, rayondiki siyasiy boran chapqunlarda hujum nishanining merkizige aylan'ghan.