Зәйтунә: “апам узун кийимдин ваз кәчтүрүлди, чечи кәстүрүветилди, балиси чүшүрүветилди, әмма баладин қутулалмиди”

Иҗтимаий таратқуларда бәргән гуваһлиқ баянати бәргән, түркийәдә яшаватқан зәйтунә мәмәтниң аниси айтөрәм худәшниң кимлики.

Түркийәдә яшаватқан зәйтунә мәмәт иҗтимаий таратқуларда бәргән гуваһлиқ баянатида аниси айтөрә худәшниң хитай даирилири тәрипидин узун кийим кийиштин ваз кәчтүрүлгәнлики, узун чечиниң кәстүрүветилгәнлики, икки қетим қарнидики балисиниң чүшүрүветилгәнлики, шундақ туруқлуқ анисиниң та бүгүнгичә зулумдин қутулалмайватқанлиқини ашкарилиған. Мухбиримизниң бу һәқтики ениқлашлири давамида айтөрә худәшниң нөвәттә өйи чеқиветилгәнлики вә намәлум бир җайға көчүрүветилгәнлики ашкариланди.

Зәйтунә мәмәт сөһбитимиз давамида өзи әқлигә кәлгәндин буян анисиниң хитай даирилири тәрипидин сораққа тартилишлири, тутуп әкитишлири, йиғивелишлири вә көпчиликниң алдида оттуриға тартип чиқирилип сазайи қилишлириға шаһит болғанлиқини тилға алди. Униң дейишичә, аниси айтөрә худәш диндар бир аилигә келин болуп кәлгәнлики үчүн узун, әмма рәңлик кийим кейишкә адәтләнгән. Даириләр уйғур районида аталмиш “үч хил күч” кә қарши долқун қозғиғандин буян айтөрәм худәш өзиниң узун кийимлиридин ваз кечишкә мәҗбур болған. Айтөрәм бу мәзгилдә көп қетимлап сақчиханиларға чақирилған, төвәнамиләргә имза қойған вә аммиви йиғинларда пушайман баянатлири сөзлигән.

Мәлум болушичә, уйғур районида 2017‏-йили лагерлар қурулуштин аввал һәрқайси җайларда қисқа муддәтлик аталмиш “сиясий өгиниш курс” лири ечилған. Учтурпан наһийәсиниң ақяр йезисида бу хил курсларға “сағламлиқ мәктипи” дәп нам берилгән. Айтөрәм мана мушу курсқа әкитилгән мәзгилидә өсмүр вақтидин башлап кәстүрмигән узун чечини кесиветишкә зорланған.

Зәйтунәниң дейишичә, айтөрәм худәш хитай даирилириниң бу буйруқ вә иҗраатлириниң һәммисигә ахирқи һесабта бойсунған вә әмәл қилған болсиму, әмма 2017‏-йилниң бешида у йәнила лагерға елип кетилиш тәқдиридин қутулалмиған. Мәлум болушичә, униң лагерға әкитилишигә 2016‏-йилидики түркийә сәпири баһанә қилинған. Айтөрә худәш лагерда бир йилчә тутуп турулуп, намәлум сәвәб билән қоюветилгән болсиму, әмма назарәттин қутулалмиған. Униң түркийәдики қизи зәйтунә билән көрүшүшигә та бүгүнгичә йол қоюлмиған.

Зәйтунә йәнә өзиниң балилиқ вә өсмүрлүк чағлиридики әслимилиригә асасән баян қилишичә, айтөрәм худәш мәҗбурий һалда аз дегәндә икки қетим бала чүшүрүш оператсийәси қилинған вә бу сәвәблик униң саламәтликидә еғир аҗизлаш көрүлгән. Шуңа зәйтунә анисиниң лагердин саламәтликидә еғир мәсилә көрүлүп қоюп берилгәнликини пәрәз қилмақта вә 3 йилдин буян сөзлишип бақмиған анисиниң нөвәттики әһвалидин әндишә қилмақта.

Өткән һәптә зәйтунәниң ғайиб акиси муртиза мәмәтниң әһвалини ениқлишимиз давамида униң аниси айтөрә худәшниң өйиниң чеқиветилгәнлики вә намәлум бир җайға көчүрүветилгәнлики ашкариланди.

Зәйтунә әмдиликтә лагердин кесәл һаләттә чиққан анисиниң өйиниң немә үчүн чеқиветилгәнлики вә анисиниң һазир нәдә яшаватқанлиқини билиш үчүн тиришчанлиқ көрсәтмәктә.