Kroran qedimiy sheher iznasimu ghayip bolush girdabigha kélip qaldi
2007.12.04
Uyghur élining yerlik tor betliridin ashkarilinishiche, ilgiri tarixta bir qétim ghayip bolghan kroran qedimiy shehiri nöwette ademler teripidin buzghunchiliqqa uchrash seweblik qayta yer sharidin menggülük ghayip bolush girdabigha kélip qalghan.
Xewerlerde körsitilishiche, teklimakan kindikige jaylashqan, Uyghur ilidiki eng qedimiy sheher xarabilirining biri bolghan kroran medeniy yadikarliqlar orni hazirgha qeder tertiplik bashqurulmaywatqan bolup, sayahetchilerge qara qoyuq échiwitilgechke xalighan sayahetchiler, héchqandaq resmiyet bijirmey turupla,kroran sheher xarabisi ichige kireleydiken shundaqla xalighiniche pa'aliyet élip baridiken.
Sayahetchiler kroran qedimiy shehirini ziyaret qilish jeryanida xarabilerni, asare - etiqe iznalirini buzghunchiliqqa uchratqandin sirt, hetta bezi sayahetchiler, kroran sheher xarabilirigha teret qilip, turmush exletlirini tashlap qoyghan. Kroran sheher xarabisigha 18 kilométir kélidighan jayda birla tosaq bolup, kroran medeniyet yadikarliqlarni qoghdash punkitimu 30 kilométir yiraqqa köchürülgen. Sheher xarabisi ichide bolsa héchqandaq bashqurush orni yaki xadim yoq iken.
Eslide kroran qedimiy sheher xarabisini bashqurushqa, chaqiliq nahiyilik medeniyet idarisi mes'ul bolup, her qaysi sayahet orunliri mezkur idare bilen birliship kroran qedimiy shehirini sayahet qilmaqchi bolghan her bir chet ellik sayahetchidin 10 ming yüen asare - etiqe qoghdash heqqi alghandin kéyin, ularning xalighanche ziyaret qilishigha qoyup béridiken.
Ürümchidiki melum sayahet shirkitining tengritagh tor béti muxbirigha ashkarilishiche, kiroren'ge kirip sayahet qilishta chaqiliq nahiyilik medeniyet idarisining bashliqi ming xen'gawning dégini hésab bolup, u sayahet qilghuchilardin qanche pul alghusi kelse shunche pul alidiken. Ming xen'gaw muxbirning ziyaritini qobul qilip, sayahetchilerdin pul élip ruxset bériwatqanliqini iqrar qilip, bumu kroran qedimiy shehirini qoghdashqa meblegh yétishmeslik mesilisini hel qilishning bir yoli, hazir beribir bu qedimiy sheherde héchnéme qalmighan tursa " dep jawab bergen. (Gülchéhre)
Munasiwetlik maqalilar
- Xitay hökümiti medeniy yadikarliqlarni qoghdash üchün köp meblegh ajratti
- Teklimakanning ömüri heqqide yéngi netije meydan'gha keldi
- Uyghur élide türlük gé'o xarabiliqidin 40 nechchisi bayqaldi
- Xitay, turpanni 'döletning tarixiy medeniyet shehiri' qilish heqqide testiq chüshürgen
- Kroren xarabiliqi 20 yilda yoqilishi bolushi mumkin
- Uyghur diyarining tékes nahiyiside bir qedimiy sheher bayqaldi
- Arxé'ologlar jungghariyidin deslepki dinizawurlarning tashqa aylan'ghan söngikini bayqidi
- Uyghur aptyonom rayonida dunya boyiche eng kichik budda ibadetxanisi tépildi
- Génitikilik tekshürüsh Uyghur aptonom rayonidiki bir heqiqetni ispatlidi
Köp körülgen xewerler
RFA
- Uyghurlar “Jungxu'a milliti” emes, xitay éytimidiki “Anarning danisi” mu emes!
- Almutadiki Uyghur jama'iti 1-öktebir “Matem küni” de weten shéhitlirini yad etti
- Yaponiye we awstraliyede xitayning Uyghur élini bésiwalghanliqining 75 yilliqigha naraziliq bildürüldi
- Xitay diplomatik organliri bu yilliq dölet bayrimini tebrikleshte yene “Shinjang ussuli” ni sehnige élip chiqqan
- Prinséton uniwérsitéti kutupxanisi: “Köpchilikning Uyghur tilidiki kitab-matériyallarni teqdim qilishini qarshi alimiz”