Уйғур елидики әдәбий тәрҗимә ишлири кризисқа дуч кәлмәктә
2005.06.05
Хитайниң тәңри тағ ториниң учуриға асасланғанда уйғур аптоном районлуқ язғучилар җәмийитиниң даимий ишларға мәсул муавин рәиси җав гуаңмиң уйғур дияридики уйғур, қазақ, қирғиз вә башқа милләтләрниң әдәбий әсәрлириниң тәрҗимә һәққиниң төвәнлики вә башқа сәвәбләр түпәйлидин бу ишни қилидиғанларниң азлап кетиватқанлиқи, аз санлиқ милләтләрниң әдәбият тәрәққияти билән уни тәрҗимә қилиш ишлириниң қәдәмлириниң маслашмайватқанлиқи вә башқа бир қатар мәсилиләрни көрсәткән.
Хәвәрдә баян қилинишичә, һәтта мәлум бир қазақ язғучисиниң романи хитай тилиға тәрҗимә қилинғиниға бәш йилдин ашқан болсиму, бирақ бу әсәрни нәшир қилидиған йәр чиқмай, тәрҗимә нусхиси тәрҗиманниң қолида қеливәргән.
Илгири уйғур, қазақ вә башқа милләтләрниң әсәрлирини хитай тилиға тәрҗимә қилиш билән шуғулланған әдәбий тәрҗиманларниң көпинчиси һазир бу иштин қол үзгән икән.
Хәвәрләргә қариғанда 80-йилларда нәшир қилинған "миллий язғучилар" намлиқ әдәбий тәрҗимә җурнилиниң иштин тохтиғанлиқиға 10 йилдин ашқан, хитайниң ичкири өлкилиридин тартип, уйғур райониниң ичидики хитайчә нәшриятлар хитай әмәс милләт язғучилириниң әсәрлирини нәшир қилишни халимайдикән шуниңдәк һазир мәхсус бирәр җурналму йоқ икән.
Йеқиндин буян чәтәлләргә көчүп чиққан бир қисим уйғур язғучилири вә нәширият хизмәтчилириниң оттуриға қойишичә, бу иш биринчидин һөкүмәтниң хитай тилини омумлаштуруш сиясити билән мунасивәтлик болса, йәнә бир тәрәптин хитайларниң аз санлиқ милләтләрни җүмлидин аз санлиқ милләт язғучилирини төвән көрүш вә кәмситиш идийисидин келип чиққан икән. (Үмидвар)