Uyghur ili kelgüsi 5 yilda eydiz wirusi tarqilidighan merkezlik rayon bolup qalamdu ?

Amérika istiratégiye we xelq'ara tetqiqat merkizi CSIS xitayda eydiz késilining tarqilish ehwali heqqide doklat élan qilip, kelgüsi 5 yilda eydiz wirusining xitaydiki ikki rayon'gha merkezlishidighanliqini we téz tarqilidighanliqini, bu rayonlarning biri xitayning jenubiy we gherbiy jenubidiki yünnen, gu'angshi, gu'angdung, xunen, sichüen we xeynenler bolsa, yene biri Uyghur aptonom rayoni bolup qalidighanliqini agahlandurdi.

Doklatta eskertishiche, eydiz wirusi Uyghur aptonom rayonida asasliqi yerlik milletke merkezleshken bolup, waqitning ötüshi bilen bu wirus pahishiler we téximu köp awam puqralargha tarqilishi mumkin. Bolupmu Uyghur aptonom rayonida eydiz bilen yuqumlan'ghan hamildar ayallar üzlüksiz köpiyiwatqan bolup, qeshqerde hamildar ayallarning eydiz wirusi bilen yuqumlinish nisbiti 3.5 Pirsentke yétip barghan. Doklatta, Uyghur élining turpan rayonida pahishilerning 3.4 Pirsenti eydiz wirusida yuqumlan'ghanliqini, bu ehwalning ili rayonida 3.3 Pirsent ikenlikini yazdi.

Doklatta yene, xitay sehiye ministirliqi xitay buyiche eydiz wirusi bilen yuqumlan'ghuchilarni 650 ming, dep élan qilghan bolsimu, lékin emeliyettiki san buning köp bolushi mumkinlikini we 2012 ‏- yiligha barghanda 1 yérim milyondin 2 yérim milyon'ghiche kishi bu wirus bilen yuqumlinidighanliqini bildürdi.

Doklatta eskertishiche, sehiye da'iriliri bilen j x da'iriliri arisidiki ixtilap eydiz wirusining zeherlik chékimlik chekküchiler we pahishiler arisida tarqilishtin saqlinish tedbiri élishigha tosalghu bolmaqta iken. (Erkin)