Хитай һөкүмити чәтәл тор бәтлирини зиярәт қилған уйғурларни тутқун қилмақта


2005.01.06

Хитай һөкүмити уйғур елидә интернеткә болған контроллуқни күчәйтип, чәтәл тор бәтлирини зиярәт қилған уйғурларни тутқун қилмақта.

getvisu_internet.jpg
Шәндоң өлкиси җинән шәһиридә интернетни зиярәт қиливатқан кишиләр. 80 Милйон тизимлатқан интернет абонти бар хитай һөкүмити, интернетни контрол қилишниң күнсайин қийинлишиватқанлиқини һес қиливатсиму, уни башқурушни күчәйтиштин тохтап қалғини йоқ. AFP PHOTO/Frederic J. BROWN

Шәрқий түркистан учур мәркизиниң хәвәр қилишичә, хитайниң уйғур елидики дөләт бихәтәрлик идарисиниң хадимлири 2004 - йили 11 - айниң 2 - күни үрүмчи шәһири алтай йолидики бир қоруда олтурушлуқ абдуваһип абдуреһим вә униң қәшқәрдин кәлгән меһмини турсунҗан қатарлиқ үч кишини тутуп кәткән.

Сақчилар абдуваһип абдуреһимниң өйигә бесип киргәндә, улар чәтәлдики уйғурларниң тор бәтлирини зиярәт қиливатқан икән. Бихәтәрлик хадимлири шуниң билән бир вақитта уларниң компютериниму елип кәткән.

Шәрқий түркистан учур мәркизиниң билдүрүшичә, буниң алдида хитай һөкүмити уйғур аптонум районлуқ нефит башқуруш идариси партком бирлик сәп бөлүминиң кадири таһир кәнҗиниму тутуп кәткән. Хитай даирилири уни "шәрқий түркистан учур мәркизиниң учқун гезитини тордин көчүрүп, достлириға тарқатқан, һәмдә шәрқий түркистан учур мәркизигә әза топлиған" дигән җинайәт билән әйибләп, униңға төт йил қамақ җазаси бәргән.

Шәрқий түркистан учур мәркизи хитай һөкүмитиниң чәтәл тор бәтлирини зиярәт қилған уйғурларни тутқун қилиш арқилиқ, уйғурларниң сөз әркинликини дәпсәндә қиливатқанлиқини қаттиқ әйиплиди.

Хитай һөкүмити йеқиндин буян интернеткә болған контроллуқни алаһидә күчәйткән болуп, хәвәрләргә қариғанда, хитай даирилири, уйғур елидики уйғур тилида чиқидиған 137 тор бетини һәр хил сәвәбләр билән пичәтлигән.(Арзу)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.